U nas zapłacisz kartą
Jak rozpoznać alergię?
Jakie są objawy alergii?
Trudno jednoznacznie stwierdzić, kiedy podejrzewać alergię, ponieważ przebieg i objawy choroby mogą być różne u różnych ludzi. Ponadto np. objawy skórne nie muszą pojawiać się tylko po zetknięciu się skóry z alergenem - pokrzywka może być także objawem uczulenia na białko mleka krowiego.
Dolegliwości mogą też pojawiać się wyłącznie okresowo - np. gdy dziecko pobawi się z kotkiem sąsiada, a jest uczulone na sierść tych zwierząt, albo stale - np. gdy jest uczulone na wszędobylskie roztocze kurzu domowego.
Dlatego bardzo ważne jest, byśmy bacznie obserwowali swoje pociechy i wyławiali wszelkie nietypowe reakcje organizmu na nowe pokarmy w diecie czy kontakt ze zwierzętami albo z pyłkami roślin w czasie ich kwitnienia.
Wziewna
Pokarmowa
Kontaktowa
Przez drogi oddechowe
Przez układ pokarmowy
Roztocza kurzu domowego (a właściwie ich suche, unoszące się w powietrzu odchody), pyłki roślin, sierść i wydzieliny zwierzęce, zarodniki pleśni
Białko mleka krowiego, jaja, soja, cielęcina, wołowina, wieprzowina, podroby, ryby i owoce morza, cytrusy, gluten - czyli białko roślinne znajdujące się w ziarnach zbóż (pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa), brzoskwinie, truskawki, pomidory, szparagi, ziarna roślin strączkowych, czekolada, kakao, sery pleśniowe, orzechy, kwas glutaminowy (stosowany do przyprawiania potraw w chińskich i wietnamskich jadłodajniach)
Detergenty, barwniki zawarte w odzieży, kosmetyki, metale (zwłaszcza nikiel) znajdujące się np. w biżuterii, klamrach pasków do spodni czy zegarków
Intensywne napady kichania, wodnisty katar, zatkany i swędzący nos, drapanie w gardle, suchy napadowy kaszel, duszność, podkrążone oczy, zapalenie spojówek, częste długo trwające i oporne na leczenie infekcje dróg oddechowych, czasem – wysypka
Wymioty, bóle brzucha, biegunki lub zaparcia, swędząca wysypka (rzadziej na całym ciele, częściej na płatkach usznych, w zgięciach łokci i kolan), katar, chrypka, przewlekły kaszel, obrzęk krtani, zapalenie ucha środkowego, czasem duszność
Alergia - diagnostyka
Jeśli podejrzewamy alergię u siebie lub dziecka, nie wpadajmy w panikę. Zróbmy odpowiednie testy i zacznijmy leczenie. Najlepiej zimą lub wczesną wiosną, gdy na dworze nie ma jeszcze uczulających pyłków roślin.
Razem z dzieckiem musimy odwiedzić pediatrę i powiedzieć mu o swoich podejrzeniach. Doktor zapyta o objawy – o to czy zaobserwowaliśmy, kiedy występują lub się nasilają, czy na alergię choruje ktoś z naszej rodziny, co dziecko jada, czy w domu są zwierzaki.
Obejrzy dokładnie skórę malucha. Jeśli uzna za konieczne, może zlecić dodatkowe analizy - np. RTG płuc, zatok, badania krwi - by wykluczyć inne niż alergia przyczyny dolegliwości. Gdy wszystko wskazuje na uczulenie, dostaniemy skierowanie do alergologa.
To najprostsza metoda na znalezienie przyczyny alergii. Lepiej wykrywa alergeny wziewne, nieco słabiej pokarmowe i kontaktowe. Na przedramię lub plecy nanosi się kropelki różnych zawiesin zawierających substancje uczulające (jednorazowo kontroluje się 10-20 alergenów). Następnie przez kroplę alergenu lekarz lub pielęgniarka delikatnie nakłuwają naskórek.
Jest to zabieg bezbolesny, nakłucia zwykle nawet nie krwawią. Używa się do tego specjalnego jednorazowego lancecika, nie ma więc ryzyka przeniesienia zakażeń, np. WZW B czy HIV.
Po każdym nakłuciu pod naskórek przedostaje się niewielka ilość roztworu alergenu.Jeśli jesteśmy uczuleni na dany alergen, po ok. 15 minutach wywoła on reakcję uczuleniową: zaczerwienienie, bąbel jak po ukłuciu komara i świąd.
Reakcja skóry jest proporcjonalna do stopnia uczulenia, czyli im większy bąbel i zaczerwienienie, tym dany alergen silniej uczula. Owe zmiany może prawidłowo zinterpretować tylko alergolog. Po 30-60 minutach reakcja uczuleniowa ustępuje samoistnie.
Ponieważ leki odczulające mogą fałszować wyniki testów skórnych, nie należy ich zażywać tydzień przed badaniem (ale trzeba to wcześniej ustalić z lekarzem).Zdaniem alergologów testy skórne lepiej jest przeprowadzać u dzieci, które już skończyły 3 lata – wyniki są wówczas bardziej miarodajne.
Alergia
U osób uczulonych układ immunologiczny źle rozpoznaje potencjalnie niegroźne dla zdrowej osoby substancje alergenne. W konsekwencji czego układ immunologiczny wytwarza przeciwciała IgE, które są odpowiedzialne za neutralizację szkodliwych substancji. Innymi słowy alergia jest to niewłaściwa reakcja systemu odpornościowego na substancje alergenne. Natomiast u osób zdrowych owe substancje nie wywołują żadnych niepożądanych objawów.
Objawy alergii, dosyć często pojawiają się zaraz po ekspozycji na substancję uczulającą i występują w postaci np. zmian skórnych (pokrzywka), kataru siennego czy astmy atopowej (alergicznej). Bywa i tak że alergia pojawia się nieco później a objawy niekoniecznie mogą wskazywać na alergię. Dlatego w tym przypadku trudniej jest ustalić czynnik uczulający.
Jednymi z najczęściej występujących objawów alergii są:
- zapalenie spojówek (łzawienie, zaczerwienienie, swędzenie oczu i obrzęk powiek),
- nieżyt nosa (kichanie, katar, świąd i zatkany nos),
- astma oskrzelowa atopowa (duszność, kaszel, świszczący oddech),
- ze strony układu pokarmowego (ból brzucha, biegunka, nudności),
- zmiany skórne.
Pojawienie się tych objawów powinno być skonsultowane z lekarzem (ogólnym), który podejmie odpowiednie działania albo skieruje do innego lekarza specjalisty – alergologa.
Rodzaje alergii
Istnieje wiele rodzajów alergii, a każda z nich charakteryzuje się specyficznymi dolegliwościami. Najczęściej występujące alergie to:
- Alergia na pokarmy, czyli alergia pokarmowa — pojawia się, gdy organizm postrzega określony pokarm (np. orzeszki ziemne) jako szkodliwy i wywołuje reakcję alergiczną. Objawy mogą obejmować swędzenie, pokrzywkę i trudności w oddychaniu.
- Alergia na leki — to nagła i niespodziewana reakcja organizmu na substancję czynną leku, która najczęściej ma łagodny lub umiarkowanie nasilony przebieg. Może wystąpić wówczas pokrzywka lub wysypka, obrzęki lub duszności.
- Alergia na sierść zwierząt — występuje wówczas, gdy nasz organizm reaguje na białka z komórek skóry zwierzęcia. Najczęstsze jej objawy to kichanie, zatkany nos i przezroczysty katar, swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu.
- Alergia na pleśń i grzyby — pojawia się, gdy zarodniki pleśni dostają się do dróg oddechowych, a organizm reaguje na nie, przebywając najczęściej w wilgotnym środowisku. Typowe objawy dla tej alergii to przewlekły nieżyt nosa, suchy kaszel, łzawienie i podrażnienie oczu, a czasem nawet duszności i zawroty głowy.
- Alergia na jad owadów — dość niebezpieczna alergia występująca, gdy organizm reaguje na ukąszenie owadów, takich jak pszczoły, szerszenie i osy. Bardzo często może zagrażać życiu i zdrowiu. Najczęściej występujące objawy to zaczerwienienie w miejscu użądlenia, swędzenie, obrzęk. Gdy występuje podejrzenie reakcji anafilaktycznej, należy jak najszybciej wezwać pomoc medyczną.
- Alergia sezonowa na pyłki roślin — bardzo często występująca alergia na pyłki drzew, chwastów czy traw, która najczęściej objawia się katarem siennym lub alergicznym nieżytem nosa. Jest szczególnie uciążliwa w okresie od wiosny do jesieni.
