U nas zapłacisz kartą
Jak rozpoznać alergię?
Wywiad lekarski
W pierwszej kolejności, lekarz alergolog przeprowadza szczegółowy wywiad z osobą uczuloną, gdzie pyta np. o skłonności do alergii w przeszłości, rodzinne predyspozycje do alergii. Ważnym etapem w diagnostyce alergii jest badanie przedmiotowe, po którym lekarz zleca zrobienie dodatkowych badań celem ustalenia przyczyny występujących objawów.
Badanie przedmiotowe
Podczas wywiadu lekarz powinien obejrzeć pacjenta, a mianowicie w zakresie zmian na skórze, obejrzeć nos, oczy, układ oddechowy (świszczący oddech). Daje to wstępie pogląd i możliwość wykluczenia niektórych schorzeń. Jest to ważne ponieważ objawy mogą być różne przy niektórych chorobach.
W przypadku skóry, lekarz sprawdza ją pod kątem zmian jakie mogą występować na skórze np. zaczerwienienie, bruzdy, zmiana kolorytu skóry, pokrzywka czy rumień.
Jeśli chodzi o oczy, sprawdzane jest zaczerwienienie oczu, obrzęk powiek, wydzielina w worku spojówkowym, zmiany w kolorze skóry pod oczami.
Nos – sprawdzane jest występowanie zalegającej wydzieliny, drożność, a także stan błony śluzowej nosa.
Płuca sprawdza się pod kątem ruchomość klatki piersiowej i zalegającej wydzieliny w płucach.
Alergia u dzieci i dorosłych
Pierwsze objawy alergii mogą wystąpić w każdym wieku, także u dorosłych. Jednak najczęściej alergia ujawnia się u małych dzieci. U niemowląt zwykle jest to reakcja uczuleniowa na pewne składniki mleka krowiego lub na detergenty, w których prane są pieluszki, ubranka, pościel. Około 2-3 roku życia zazwyczaj ujawnia się alergia wziewna.
Niestety, często zdarza się, że uczulenie jest mylone z infekcją górnych dróg oddechowych i "leczone" antybiotykami. Dlatego jeśli dziecko ciągle się przeziębia, przechodzi z jednej infekcji w drugą, warto sprawdzić, czy to nie alergia.
CZYTAJ TEŻ:
- ALERGIA KRZYŻOWA - objawy. Tabela alergenów krzyżowych
- Alergia czy przeziębienie? Jak odróżnić przeziębienie od alergii?
- Kalendarz pylenia roślin
Alergia to choroba na całe życie
Nawet jeśli uda się zlikwidować objawy alergii, to skłonność do niej i tak istnieje. Niestety, to choroba na całe życie. Bardzo ważne jest jednak, by nie przegapić pierwszych objawów uczuleń, ponieważ im szybciej zdiagnozuje się alergię, tym łagodniejszy będzie miała przebieg.
Wiedząc bowiem, że nasze dziecko jest na coś konkretnego uczulone, możemy unikać alergenów, podawać mu odpowiednie leki i odczulające szczepionki.
Dzieci, które są systematycznie leczone przez specjalistów znacznie łagodniej przechodzą tę chorobę, a u niektórych objawy alergii mogą ustąpić na wiele lat. Niestety, nie ma pewności, że alergia znowu się kiedyś nie odezwie. Zdarza się, że małe dziecko cierpiące na alergię pokarmową zostaje odczulone, a jako nastolatek reaguje katarem siennym np. na sierść zwierząt czy pyłki roślin
Alergia - przyczyny
Każdy czynnik rozpoznany jako nieznany, nieprzyjazny dla układu odpornościowego organizmu może spowodować alergię.
Mogą to być substancje znajdujące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, pierze, sierść zwierząt, wełna, pyły, zarodniki pleśni. Nie bez znaczenia pozostaje również wpływ zanieczyszczenia środowiska, a zwłaszcza dymów i spalin.
Alergię wywołują też pokarmy, najczęściej jaja kurze, mleko krowie, orzechy, zwłaszcza orzeszki ziemne, ryby i skorupiaki.
Przyczyną alergii mogą być też substancje chemiczne. Takimi środkami chemicznymi mogą być środki odkażające, m.in. chloramina, formaldehyd, tlenek etylenu, chloroheksyna, z którymi mają kontakt pracownicy ochrony zdrowia, pracujący w przemyśle chemicznym, rolnictwie, rybołówstwie.
Z kolei fryzjerzy, kosmetyczki, producenci kosmetyków mogą być uczuleni na nadsiarczany czy hennę. Natomiast pracownicy służby zdrowia, laboranci są bardziej narażeni na alergię na lateks.
Alergia może się pojawić także po zażyciu leków (alergia polekowa). Najczęściej uczulającymi lekami są antybiotyki (zwykle penicylina).
Dlaczego jedni z nas są alergikami, a inni nie? Do końca nie wiadomo. Najprawdopodobniej winna jest genetyka. Skłonność do alergii można bowiem odziedziczyć po rodzicach, a nawet po dziadkach.
Jeśli jedno z rodziców ma alergię, to ryzyko, że dziecko będzie miało alergię wynosi 20-40 procent. Gdy oboje rodzice mają alergię, ale reagują uczuleniem na różne alergeny, ryzyko choroby u dziecka wzrasta do 30-60 procent.
Jeżeli rodzice mają ten sam rodzaj choroby alergicznej (np. uczulenie na pyłki traw), ryzyko wystąpienia alergii u dziecka wynosi aż 50-80 procent.
Nawet jeśli żadne z rodziców nie ma alergii, nie wyklucza to zupełnie uczulenia u ich dziecka. Specjaliści mówią, że w takim przypadku ryzyko jest około 10-procentowe. Dzieje się tak dlatego, że zawsze może dojść do jakichś mutacji genetycznych u dziecka, a po drugie generalnie mamy coraz większą skłonność do alergii.
Alergia - leczenie
Gdy okaże się, że dziecko jest alergikiem, wraz z lekarzem ustalamy plan działania. Na pewno specjalista powie, że dziecko musi unikać alergenu, który je uczula.
Czasem wystarczy np. wystrzegać się kontaktu z kotem lub wyeliminować z diety mleko czy jaja, w przypadku uczuleń np. na pyłki traw - unikać spacerów po łąkach, parkach, w ciągu dnia zamykać okna w mieszkaniu, a wakacje planować tam, gdzie nie pylą właśnie uczulające trawy. Ale gdy czynnik uczulający jest niemal wszędzie (np. roztocze kurzu domowego), pojawia się problem.
Wtedy niezbędne są leki, zwykle przeciwhistaminowe i przeciwzapalne. Czy dziecko będzie musiało je przyjmować, zależy m.in. od tego, jak silna jest alergia i co ją wywołuje. Jeśli jest uczulone na jeden rodzaj pyłków - leki będzie zażywać tylko przez kilka tygodni w roku. Ale np. przy silnej alergii na roztocze, lekarstwa trzeba brać ciągle.
Jeśli leki nie poradzą sobie z alergią, trzeba pomyśleć o kuracji odczulającej. Nie prowadzi się jej w przypadku wykrycia alergii pokarmowej i na leki. Wtedy wystarczy bowiem unikać substancji uczulających. Odczulanie zaleca się natomiast, gdy przyczyną alergii są pyłki roślin, roztocze kurzu domowego, sierść zwierząt, pleśnie, grzyby lub jad owadów.
Terapia polega na przyjęciu serii podskórnych zastrzyków zawierających dany alergen. Początkowo co 7-14 dni podaje się coraz większą jego dawkę. W ten sposób organizm stopniowo przyzwyczaja się i uczy tolerować substancję, którą dotychczas zwalczał. Po 2-4 miesiącach, gdy alergen osiągnie odpowiednio duże stężenie, podaje się już tylko dawki podtrzymujące, zwykle raz w miesiącu. Cała kuracja może trwać nawet do 5 lat.
Później czasem trzeba przyjmować jeszcze tzw. dawki przypominające. Dla małych dzieci, które bardzo boją się zastrzyków niektóre szczepionki odczulające dostępne są także w formie np. doustnych kropli podawanych pod język. Szczepionki kupuje się tylko na receptę. Odczulać można zarówno dzieci (powyżej 5 lat), jak i dorosłych (najlepiej do 55 lat).
