U nas zapłacisz kartą
Dlaczego pojawiają się pryszcze i jak się ich pozbyć?
Pryszcz - skąd się bierze, jak się go pozbyć
Powstawanie pryszczy na skórze związane jest z trądzikiem, chorobą skóry obfitującej w gruczoły łojowe. Trądzik to dolegliwość powszechna, często występująca w okresie dojrzewania tak u kobiet, jak i mężczyzn. U mężczyzn ma on przebieg ostrzejszy. Trądzik występuje najczęściej w okolicach obfitujących w gruczoły łojowe, to znaczy w strefie T na twarzy i w rynnach potowych na klatce piersiowej i plecach.
Trądzik rozpoczyna się powiększeniem gruczołów łojowych i nasilonym wydzielaniem łoju. Następuje nadmierne i zmienione rogowacenie ujścia mieszka włosowego, do którego wnika przewód gruczołu łojowego. W ten sposób powstaje czop rogowy, który wypełnia mieszek włosowy i wypycha go ku górze. Dochodzi do zablokowania wydzielania łoju i powstaje woreczek wypełniony tłuszczami i keratyną czyli zaskórnik (comedo). Wraz z powstawaniem zaskórników gwałtownie rozmnażają się bakterie, które normalnie występują w skórze i na jej powierzchni jako nieszkodliwe drobnoustroje. Dopiero łój je uzjadliwia, jest dla nich doskonałą pożywką i stwarza warunki do namnażania.
Dlaczego ludzie wyciskają pryszcze?
Wyciskanie pryszczy na twarzy to niewątpliwie najszybszy sposób, aby pozbyć się wystającej zmiany. Jednak dla niektórych jest to czynność, która przede wszystkim zapewnia poczucie ulgi lub przyjemność. Kiedy przyczyny wyciskania pryszczy są psychologiczne, a sam problem staje się poważny, mówimy o zjawisku trądziku neuropatycznego.
Trądzik neuropatyczny to kompulsywne wyciskanie pryszczy na twarzy lub innych okolicach ciała. Jest to choroba z pogranicza dermatologii oraz psychologii, która może wywoływać pojawianie się nowych wyprysków. Ciągłe rozdrapywanie krost, wyciskanie zaskórników dla wielu osób daje chwilowe zadowolenie. Jednak niestety może namnażać zmiany skórne.
Chcąc uporać się z problemem, powinniśmy udać się do dermatologa, który pomoże nam dobrać odpowiednią metodę leczenia. Równie ważna może okazać się pomoc psychologa lub psychoterapeuty, gdyż przy trądziku neuropatycznym samo leczenie dermatologiczne nie wystarczy. W dużej mierze chodzi o powstrzymanie się od wyciskania i zmianę nawyków. Pomocne jest zwykle unikanie analizowania stanu skóry przy lustrze oraz szukanie innych sposobów na łagodzenie napięcia nerwowego.
Wypryski na twarzy – przyczyny powstawania krostek na twarzy u dorosłych
Wypryski na twarzy to problem, z którym boryka się wiele osób w dorosłym wieku. Sporadycznie zmiany skórne mogą u osób po 30., 40. i 50. roku życia mogą pojawiać się w wyniku podrażnienia przez niewłaściwe kosmetyki, nieodpowiedni sposób pielęgnacji skóry lub w wyniku alergii (kontaktowej lub np. na przyjmowane leki), ale najczęściej za występowanie wyprysków na twarzy w tym wieku odpowiadają:
- zmiany hormonalne – na takie podłoże może wskazywać pojawianie się krost przed lub w czasie menstruacji (wypryski pojawiają się najczęściej na brodzie) i menopauzy. Przewlekły trądzik po 30. roku życia może wskazywać również na zespół policystycznych jajników lub problemy z tarczycą,
- stres – powoduje zwiększone wydzielanie sebum i pocenie, dlatego może przyczyniać się do zatykania się porów i przylegania zanieczyszczeń. Dodatkowo stres wpływa na gospodarkę hormonalną i może wpływać na powstawanie zaburzeń,
- nieodpowiednia dieta – spożywanie dużej ilości produktów o wysokim indeksie glikemicznym oraz tłustych potraw i produktów mlecznych może prowadzić do pojawienia się wyprysków,
trądzik różowaty – przewlekła choroba występująca u dorosłych kobiet i mężczyzn (rzadziej), objawiająca się zaczerwienieniem i niewielkimi krostkami na policzkach i tzw. linii T.
Wypryski na twarzy a menopauza
Menopauza to okres w życiu kobiety, kiedy jej ciało przechodzi znaczące zmiany hormonalne. Wygasająca czynność jajników i spadek produkcji estrogenów może wywołać szereg zmian, wpływających nie tylko na samopoczucie, ale również stan skóry. Zwiększona produkcja sebum i większa potliwość w tym okresie, może prowadzić do zatykania się porów i powstawania krost na twarzy.
Tak powstaje pryszcz
Bakterie uwalniają enzymy (lipazy) rozkładające obojętne tłuszcze łoju na mniejsze cząstki (wolne kwasy tłuszczowe). Właśnie te kwasy tłuszczowe powodują powstawanie stanów zapalnych. Wzrasta liczba zakażonych komórek i wydzieliny wypełnającej woreczek. Jest tam coraz mniej miejsca, przez co nasila się nacisk na ścianki mieszka włosowego zablokowanego czopem rogowym. W pewnym momencie ścianki nie wytrzymują nacisku, pękają, a zawartość rozlewa się na otaczającą tkankę. Powstaje ostry stan zapalny, tworzą się krosty.
Trądzik pospolity może mieć różne etapy. Pierwsza odmiana trądziku charakteryzuje się zaskórnikami utrzymującymi się przez miesiące, a nawet lata, w okresie dojrzewania. Rozróżnia się zaskórniki otwarte i zamknięte. W zaskórnikach zamkniętych ujście mieszka jest zatkane, spod skóry prześwituje biaława grudka, czop łojowo-rogowy. Często dochodzi do zakażeń i nagromadzenia się ropy, ponieważ zawartość mieszka nie może się wydostać na zewnątrz. W zaskórnikach otwartych ujście się nie domyka, widoczny jest czarny punkt. Nie ma on nic wspólnego z brudem, jak się powszechnie uważa. Czarny kolor spowodowany jest utlenianiem się czopu rogowo-tłuszczowego. Kolejnym etapem trądziku jest jest acne papulopustolosa. W zaskórniku powstały już zmiany zapalne, grudki i krosty. Ten etap może ciągnąć się latami. Prawie każda krosta pozostawia wklęsłą (rzadziej także wypukłą) bliznę. Jeśli trądzik się pogarsza, rozwija się raczej rzaska forma acne conglobata. W wyniku stanu zapalnego wokół mieszka tworzą się guzkowate nacieki i ropne, a po ich ustąpieniu pozostają blizny wklęsłe i wypukłe.
