U nas zapłacisz kartą
Podłoże chorób owłosionej skóry głowy - Krzyżówka pomiędzy zdrowiem a dolegliwościami
Choroby owłosionej skóry głowy
Choroby skóry głowy w populacji pediatrycznej można podzielić na te, które przebiegają z prawidłową strukturą i liczbą włosów oraz z ich utratą. Do najczęstszych dermatoz, w przebiegu których liczba włosów jest prawidłowa, zalicza się:
- łuszczycę
- atopowe zapalenie skóry
- łojotokowe zapalenie skóry
- wszawicę.
Natomiast wśród chorób owłosionej skóry głowy doprowadzających do częściowego, a nawet całkowitego wyłysienia wyróżnia się przede wszystkim:
- grzybicę owłosionej skóry głowy
- łysienie plackowate.
Łojotokowe zapalenie skóry i ciemieniucha
Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) jest jedną z najczęstszych zapalnych dermatoz niemowlęcych charakteryzującą się występowaniem zmian rumieniowych pokrytych żółtawą łuską. Zmiany pojawiają się w lokalizacjach ciała bogatych w gruczoły łojowe, obejmując m.in. skórę głowy, czoło, brwi, fałdy przynosowe i nosowo-wargowe.
Wyróżnia się 2 szczyty zachorowań na ŁZS. Pierwszy przypada na wczesne niemowlęctwo, a drugi występuje u osób dorosłych, najczęściej mężczyzn między 30 a 60 r.ż. ŁZS u noworodków zwykle rozwija się w ciągu pierwszych 5-10 tygodni życia. U większości dzieci dochodzi do spontanicznego wyzdrowienia, zazwyczaj między 8 a 12 miesiącem życia, chociaż w ciężkich postaciach ŁZS zmiany mogą utrzymywać się nawet do 2 lat.
Uważa się, że u podłoża choroby leży wzmożona aktywność gruczołów oraz nadmierna kolonizacja grzybem drożdżopodobnym Malassezia furfur (Pityrosporum ovale). Ponadto coraz częściej zwraca się uwagę na rolę czynników immunologicznych i środowiskowych w etiopatogenezie ŁZS. Badania sugerują, że ŁZS może być spowodowane nie tylko nadmierną kolonizacją Malassezia, lecz także wynikać z nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej gospodarza na obecność tego grzyba. Innym dowodem potwierdzającym tę teorię jest zwiększona częstość występowania ŁZS u pacjentów z obniżoną odpornością.
W postaci niemowlęcej, ograniczonej często do owłosionej skóry głowy, nazywanej popularnie ciemieniuchą, zmiany mają formę łuskostrupów, mocno przytwierdzonych do podłoża, często przybierających żółtawy kolor spowodowany łojem gromadzącym się na podłożu łuszczącej się skóry. Jest to związane głównie z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych pod wpływem zaburzeń hormonalnych, które wyrównują się po kilku miesiącach życia dziecka, czemu towarzyszy najczęściej wygasanie objawów choroby 4 . Zdarza się, że w ciężkich, zaniedbanych przypadkach dochodzi do rozprzestrzenienia się zmian na czoło, małżowiny uszne, okolice skroniowe, policzki, szyję, a nawet tułów i kończyny, co może doprowadzić do erytrodermii.
Jak uniknąć łojotokowego zapalenia owłosionej skóry głowy?
Istnieje kilka czynników, które wpływają na wystąpienie lub zaostrzenie objawów ŁZS. Jednym z takich czynników jest nadmierna suchość powietrza. Za pogorszenie stanu skóry mogą odpowiadać także niektóre leki np. haloperidol czy chlorpromazyna, należące do leków przeciwpsychotycznych.
Łojotokowe zapalenie skóry nie współwystępuje zazwyczaj z innymi chorobami. Na rozwój ŁZS bardziej narażeni są jednak pacjenci z zaburzeniami odporności (np. zainfekowani HIV) i depresją . Ryzyko rozwoju ŁZS zwiększa się również w przypadku czynników tj. stres (zarówno przewlekły, jak i nagły i silny) oraz wcześniejszy wywiad chorób dermatologicznych, np. trądziku lub łuszczycy.