Podłoże chorób owłosionej skóry głowy - Krzyżówka pomiędzy zdrowiem a dolegliwościami
Świąd skóry głowy przy Łojotoku i ŁZS
Problematyczna skóra łojotokowa wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Istotą tej pracy domowej są odpowiednio dobrane produkty myjące oraz stosowanie peelingu trychologicznego (szczególnie polecam Mediceuticals TheraRx) w celu prawidłowego oczyszczania skalpu. W przypadku problemów z łojotokiem i ŁZS najlepiej myć głowę rano, albo w ciągu dnia, unikając mycia na wieczór. Jeżeli jednak musimy umyć skórę głowy wieczorem, zalecane jest dokładne wysuszenie włosów i skóry głowy przed snem. Dlaczego to jest takie ważne?
W momencie, kiedy kładziemy się na poduszkę z wilgotnymi włosami, to stwarzamy idealne warunki dla mikroflory bakteryjnej, co może zaostrzyć przebieg i nasilić świąd.
Czym jest grzybica skóry głowy?
Grzybica owłosionej skóry głowy to dość powszechnie występująca zakaźna choroba skóry, która rozwija się częściej u dzieci. Głównie dotyczy pacjentów między 3. a 14. rokiem życia, choć warto mieć na uwadze, że może wystąpić właściwie w każdym wieku. Grzybica skóry owłosionej u części osób ma przebieg łagodny, u innych umiarkowany, a u kolejnych ciężki. W zależności od stopnia nasilenia objawów, choroba ta może w mniejszym lub większym stopniu obniżać komfort życia. Czasami, zmiany skórne charakterystyczne dla tego schorzenia stają się przyczyną zawstydzenia i unikania kontaktów towarzyskich.
Co to jest grzybica skóry głowy? Jest to choroba dermatologiczna, która rozwija się głównie u dzieci. Jak sama nazwa wskazuje, zmiany chorobowe dotyczą owłosionej skóry głowy oraz znajdujących się w jej obrębie włosów.
Łojotokowe zapalenie skóry i ciemieniucha
Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) jest jedną z najczęstszych zapalnych dermatoz niemowlęcych charakteryzującą się występowaniem zmian rumieniowych pokrytych żółtawą łuską. Zmiany pojawiają się w lokalizacjach ciała bogatych w gruczoły łojowe, obejmując m.in. skórę głowy, czoło, brwi, fałdy przynosowe i nosowo-wargowe.
Wyróżnia się 2 szczyty zachorowań na ŁZS. Pierwszy przypada na wczesne niemowlęctwo, a drugi występuje u osób dorosłych, najczęściej mężczyzn między 30 a 60 r.ż. ŁZS u noworodków zwykle rozwija się w ciągu pierwszych 5-10 tygodni życia. U większości dzieci dochodzi do spontanicznego wyzdrowienia, zazwyczaj między 8 a 12 miesiącem życia, chociaż w ciężkich postaciach ŁZS zmiany mogą utrzymywać się nawet do 2 lat.
Uważa się, że u podłoża choroby leży wzmożona aktywność gruczołów oraz nadmierna kolonizacja grzybem drożdżopodobnym Malassezia furfur (Pityrosporum ovale). Ponadto coraz częściej zwraca się uwagę na rolę czynników immunologicznych i środowiskowych w etiopatogenezie ŁZS. Badania sugerują, że ŁZS może być spowodowane nie tylko nadmierną kolonizacją Malassezia, lecz także wynikać z nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej gospodarza na obecność tego grzyba. Innym dowodem potwierdzającym tę teorię jest zwiększona częstość występowania ŁZS u pacjentów z obniżoną odpornością.
W postaci niemowlęcej, ograniczonej często do owłosionej skóry głowy, nazywanej popularnie ciemieniuchą, zmiany mają formę łuskostrupów, mocno przytwierdzonych do podłoża, często przybierających żółtawy kolor spowodowany łojem gromadzącym się na podłożu łuszczącej się skóry. Jest to związane głównie z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych pod wpływem zaburzeń hormonalnych, które wyrównują się po kilku miesiącach życia dziecka, czemu towarzyszy najczęściej wygasanie objawów choroby 4 . Zdarza się, że w ciężkich, zaniedbanych przypadkach dochodzi do rozprzestrzenienia się zmian na czoło, małżowiny uszne, okolice skroniowe, policzki, szyję, a nawet tułów i kończyny, co może doprowadzić do erytrodermii.
Domowe sposoby na zmiany grzybicze na owłosionej skórze głowy
Ziołowy szampon na grzybicę skóry głowy, naturalny olejek herbaciany i napary ziołowe to jedne z domowych sposobów (które można znaleźć w przestrzeni internetowej), zalecanych w leczeniu zmian grzybiczych. Jeśli pacjent chce, może z nich korzystać, ale powinny być one jedynie dodatkiem do leczenia podstawowego. Wymienione domowe sposoby na grzybicę skóry głowy nie mają potwierdzonej skuteczności w leczeniu tej choroby. Jedynie wymienione wyżej leki przeciwgrzybicze mają udowodnioną efektywność w terapii. Podstawą leczenia jest więc doustna i miejscowa terapia przeciwgrzybicza, a z domowych sposobów warto korzystać jedynie dodatkowo.
Jak pielęgnować skórę głowy z grzybicą? Należy zwrócić większą uwagę na mycie włosów. Szampon wykorzystywany do mycia skóry głowy i włosów powinien mieć łagodny skład, aby nie uszkadzać bariery hydro-lipidowej naskórka, nie przesuszać skóry i jednocześnie nie wywoływać podrażnienia. Częstość mycia głowy należy indywidualnie dostosować do potrzeb pacjenta. U części osób konieczne jest codzienne mycie głowy, a u innych wystarczy użycie szamponu raz na kilka dni.
Pamiętajmy jednocześnie o tym, że grzybica owłosionej skóry głowy to choroba zakaźna, która może rozprzestrzeniać się na kolejne osoby. Korzystając więc z grzebieni lub szczotek, należy je regularnie dezynfekować.