Jak radzić sobie z alergiczną pokrzywką na twarzy?
Pokrzywka - rodzaje
Pokrzywka może występować na skutek styczności z różnego rodzaju czynnikami. Ze względu na przyczyny pojawiania się pokrzywki, można wyróżnić rodzaje pokrzywki takie jak:
- pokrzywka idiopatyczna - inaczej pokrzywka samoistna, pojawia się na ciele z nieznanych przyczyn. W wyniku przebiegu ostrego występuje krócej niż 6 tygodni. Może towarzyszyć jej obrzęk naczynioruchowy. Natomiast pokrzywka w postaci przewlekłej utrzymuje się ponad 6 tygodni. Jej charakterystyczną cechą jest brak możliwości wykrycia czynnika powodującego jej powstawanie.
- pokrzywka cholinergiczna - pojawia się w wyniku wzrostu temperatury ciała spowodowanego zarówno wysiłkiem fizycznym, jak i ogrzaniem ciała w pozycji biernej. Charakteryzuje się pojawieniem grudek o średnicy 1-4 mm do 20 minut po wzroście temperatury organizmu. Pokrzywka cholinergiczna występuje średnio u 11% populacji.
- pokrzywka polekowa
- alergiczna - pojawia się na skutek uczulenia na daną substancję, która jest składnikiem leku (np. penicylinę)
- niealergiczna - występuje po spożyciu leków zaostrzających objawy pokrzywki idopatycznej (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne), opioidów, radiologicznych środków cieniujących lub leków zwiotczających mięśnie
- pokrzywka wodna - będąca objawem alergii na wodę
- pokrzywka słoneczna - pojawia się na skutek reakcji alergicznej na promienie słoneczne
- pokrzywka z zimna - występuje w wyniku nieznacznego obniżenia temperatury ciała (nawet o 2-3 stopnie Celsjusza).
- pokrzywka dermograficzna - będąca skutkiem tarcia
- pokrzywka opóźnionego ucisku - będąca skutkiem ucisku skóry. Jest bardzo bolesna
- pokrzywka wibracyjna - powstaje na skutek wibracji, np. podczas obsługi młota pneumatycznego
Twoja prywatność jest dla nas ważna
Nasz serwis wykorzystuje mechanizmy między innymi takie jak cookies (ciasteczka), Web Storage i inne, które służą m.in. do zapewnienia optymalnej obsługi podczas wizyty w naszym serwisie. Powyższe mechanizmy mogą być wykorzystywane przez nas jak i przez naszych partnerów. Część z nich jest niezbędna do prawidłowego działania serwisu, w tym zapewnienia niezbędnego poziomu bezpieczeństwa, pozostałe (które możesz kontrolować) są wykorzystywane do:
- obsługi dodatkowych funkcjonalności usprawniających działanie naszego serwisu,
- analizy tego, w jaki sposób korzystasz z naszej strony,
- marketingu bezpośredniego i wyświetlania reklam, w tym reklam spersonalizowanych,
- udostępniania funkcji mediów społecznościowych.
Kliknij „Akceptuję i przechodzę do serwisu”, aby wyrazić zgodę na przetwarzanie przez nas i naszych partnerów Twoich danych w powyższych celach.
Pamiętaj, że wyrażenie zgody jest dobrowolne, a wyrażoną zgodę możesz w każdej chwili cofnąć, możesz też wycofać zgodę na przetwarzanie Twoich danych tylko w niektórych celach. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej lub chcesz przeprowadzić konfigurację szczegółową, to możesz tego dokonać za pomocą „Ustawień zaawansowanych”.
Więcej informacji na temat wykorzystywania narzędzi zewnętrznych w naszym serwisie znajdziesz w Regulaminie Serwisu.
Jakie są przyczyny występowania pokrzwki?
Podział ze względu na przyczynę pokrzwykę dzielimy na: pokrzywkę samoistną (ostrą i przewlekłą) oraz pokrzywkę indukowaną.
Pokrzywka ostra i przewlekła
Pokrzywkę dzieli się na pokrzywkę ostrą (kiedy zmiany skórne pojawiają się i ustępują w ciągu 6 tyg.) oraz przewlekłą (kiedy zmiany skórne trwają dłużej niż 6 tyg.). U większości osób pokrzywka ma charakter ostry i ustępuje przed upływem 6 tygodni.
Pokrzywka ostra jest najczęściej wywołana alergią lub lekami. Z kolei w pokrzywce przewlekłej aż w 80–95% przypadków nie udaje się odnaleźć czynnika odpowiedzialnego za jej występowanie (wbrew temu co sądzą pacjenci, rzadko wywołuje ją alergia).
W tabeli 1 zestawiono czynniki najczęściej wywołujące pokrzywkę, ale warto wiedzieć, że taka reakcja może pojawić się w odpowiedzi także na inne, rzadsze czynniki.
Pokrzywka alergiczna, niealergiczna i fizykalna
Pokrzywka może mieć charakter alergiczny (np. w razie uczulenia na alergeny kota) lub niealergiczny (w razie reakcji na niektóre leki). Tak zwane pokrzywki fizykalne wywołują czynniki fizyczne, takie jak zimno, ucisk czy światło słoneczne. Pokrzywki mogą się pojawić także u chorych z zakażeniami (np. wirusowymi zakażeniami wątroby), nowotworami, chorobami autoimmunologicznymi (np. w autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy, toczniu rumieniowatym układowym) i innymi chorobami.
Jeśli pokrzywka spowodowana jest alergią, to do jej powstania przyczynia się reakcja IgE-zależna i wydzielanie różnych substancji z tzw. komórek tucznych (zwłaszcza histaminy, która jest główną przyczyną powstawania bąbli, zaczerwienienia, obrzęku i świądu skóry – zobacz: Mechanizmy alergii). Przyczyny powstawania pokrzywki przewlekłej są słabo poznane.
Wybrane przyczyny pokrzywki Czynnik mogący wywołać pokrzywkę Przykłady alergeny wziewne i kontaktowe pyłki roślin (a zwłaszcza przypominające je alergeny zjadanych owoców czy warzyw – zespół alergii jamy ustnej), lateks, pokarmy (np. orzechy, ryby, skorupiaki), substancje chemiczne (np. penicylina, formaldehyd w odzieży, żywice, ślina zwierząt, meduzy, nadsiarczan amonu w kosmetykach, pokarmach i odzieży) leki niesteroidowe leki przeciwzapalne (aspiryna, ibuprofen, ketoprofen, naproksen i inne)
pyrazolony
antybiotyki (penicylina, cefalosporyny, aminoglikozydy, tetracyklina i inne)
inne: środki kontrastowe z jodem używane w radiologii, narkotyczne środki przeciwbólowe (kodeina, morfina)
inne leki (wywołać pokrzywkę może prawie każdy lek)pokarmy i dodatki do pokarmów alergiczna:
u dorosłych – orzeszki ziemne, laskowe, ryby i skorupiaki u dzieci – jaja kurze, mleko krowie, orzechy ziemne, laskowe, pszenica, soja
niealergiczna:
truskawki, ser, szpinak, bakłażan, owoce morza
dodatki do pokarmów (benzoesan, siarczyny, glutaminian sodu, barwniki)
zakażenia bakteryjne lub pasożytnicze, np. niektórych rybjady owadów błonkoskrzydłych jad pszczoły, osy, szerszenia, mrówek fizykalne z zimna
z ucisku
wibracyjna
cieplna
wodna
słoneczna
cholinergiczna (drobne bąble pojawiające się po wysiłku lub ogrzaniu ciała)
wysiłkowaDiagnostyka pokrzywki
Diagnostyka pokrzywki jest skomplikowana i czasochłonna, a i tak w przypadku pokrzywki przewlekłej jej przyczynę udaje się ustalić jedynie u około 20% chorych. Niektórzy badacze uważają, że rozpoznanie ostrej pokrzywki nie wymaga przeprowadzenia badań.
Wstępna diagnostyka pokrzywki przewlekłej obejmuje oznaczenie skierowanie pacjenta na badania krwi – oznaczenie OB lub CRP (badania te oceniają ogólnie obecność stanu zapalnego w organizmie), morfologii z rozmazem, prób wątrobowych, badania moczu, niekiedy oceny czynności tarczycy. Testy skórne lub kontaktowe z alergenami czy też badanie poziomu IgE we krwi wykonuje się u chorych z pokrzywką ostrą czy przewlekłą, którzy mieli w przeszłości pokrzywkę po kontakcie z jakimś alergenem.
Niekiedy lekarz na podstawie wywiadu i obecności innych objawów decyduje się na rzadsze badania: eozynofilię krwi oraz testy w kierunku tzw. chorób autoimmunologicznych, tarczycy, wirusowych zakażeń wątroby i innych schorzeń. U niektórych chorych wykonuje się tzw. test skórny z własną surowicą chorego. Wcześniej pobiera się od chorego jego własną krew, oddziela krwinki od reszty krwi, dzięki czemu pozostaje tzw. surowica – płyn, który nakłada się na nakłutą skórę przedramienia, podobnie jak przy testach skórnych z alergenami. Pojawienie się bąbla oznacza, że we krwi chorego obecne są przeciwciała – mają one znaczenie w powstawaniu pokrzywki. W ośrodkach specjalistycznych niekiedy wykonuje się próby prowokacyjne z pokarmem lub lekiem (a także z czynnikami powodującymi pokrzywki fizykalne).
Niekiedy konieczne jest wykonanie biopsji skóry – czyli wycięcie kilkumilimetrowego jej wycinka i zbadanie pod mikroskopem.
Jak wygląda pokrzywka alergiczna?
Pokrzywka alergiczna ma charakterystyczny obraz kliniczny, dlatego rozpoznanie jej nie sprawia większych trudności. Objawy pojawiają się szybko. Skóra staje się zaczerwieniona i swędząca, pokrywają ją bąble pokrzywkowe o różnym kształcie i wielkości, blednące po ucisku . Wykwity skórne mają barwę białą lub różową, są dobrze odgraniczone i twarde. Zmiany mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele. Towarzyszący im świąd skłania wiele osób do drapania skóry, co przynosi chwilową ulgę. Nie należy jednak tego robić, ponieważ może to nasilić pieczenie i spowodować rozsianie zmian na większy obszar skóry.
Pokrzywka przebiega czasem z obrzękiem naczynioruchowym, czyli obrzmieniem skóry właściwej, tkanki podskórnej lub tkanki podśluzówkowej. Zlokalizowany jest on zazwyczaj na twarzy: ustach, powiekach, języku lub kończynach. Najbardziej niebezpieczne jest wystąpienie obrzęku krtani, ponieważ może on utrudniać oddychanie i stanowić zagrożenie życia.
Jak długo utrzymuje się pokrzywka alergiczna? Zmiany są na skórze do 24 godzin, a jeśli dodatkowo występuje obrzęk naczynioruchowy, objawy mogą występować dłużej – do 72 godzin. Bąble ustępują samoistnie bez ryzyka powstania przebarwień czy blizn.
7 czynników pogarszających objawy alergii