U nas zapłacisz kartą
Pokrzywka - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia Uczulenia na Twarzy
Obrzęk naczynioruchowy z niedoborem inhibitora C1
Osobnym problemem jest obrzęk naczynioruchowy związany z niedoborem tzw. inhibitora (czyli substancji blokującej) C1. W naszym organizmie stale przebiegają wewnętrzne procesy związane z krzepnięciem (odpowiadającym np. za wytworzenie strupka, kiedy zranimy skórę) oraz fibrynolizą (stanowiącą odwrotność krzepnięcia). Niedobór inhibitora C1 powoduje nie tylko zakłócenie krzepnięcia czy fibrynolizy, ale także tzw. układu dopełniacza (który odpowiada m.in. za procesy odpornościowe organizmu, jednym z najważniejszych jego składników jest składnik zwany C1, jak również C3 i C4), a przede wszystkim nadmierne wydzielanie kinin, których oddziaływanie na tkanki organizmu powoduje uczucie bólu oraz rozszerzenie i nadmierną przepuszczalność naczyń. U chorego takiego stwierdza się nawracający obrzęk naczynioruchowy – najczęściej bez pokrzywki.
Z niedoborem inhibitora C1 można się urodzić (jest to wtedy wrodzony obrzęk naczynioruchowy), ale może się on pojawić również u osoby z innymi chorobami, np. autoimmunologicznymi lub nawet nowotworowymi (jest to nabyty obrzęk naczynioruchowy).
Często spotykaną przyczyną nabytego obrzęku naczynioruchowego jest stosowanie pewnych leków obniżających ciśnienie tętnicze z grupy tzw. inhibitorów konwertazy angiotensyny. Leki te obniżają ciśnienie tętnicze, blokując substancję zwaną konwertazą angiotensyny, dzięki czemu nie dochodzi do powstania w organizmie substancji powodujących nadciśnienie tętnicze. Dodatkowo jednak blokowanie konwertazy angiotensyny może wywołać u niektórych chorych obrzęk naczynioruchowy, ponieważ substancja ta rozkłada (unieszkodliwia) w organizmie bradykininę. Zwykle przyjmujący te leki pacjenci z takimi objawami są po 40. roku życia i nie chorują na alergię.
Pokrzywka - objawy
Pokrzywka ma postać swędzących, porcelanowo-różowych bąbli i/lub obrzęków. Zmiany te:
- mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele i być skupione w jednym/kilku miejscach albo pokrywać całe ciało, np. w przypadku pokrzywki wywołanej zimnem, bąble rozwijają się w miejscu oziębienia skóry, z kolei pokrzywka będąca wynikiem ucisku objawia się głębokimi obrzękami w miejscu przewlekle działającego ucisku
- mogą mieć różny kształt, np. pokrzywka wywoływana poprzez potarcie bądź zadrapanie skóry objawia się jako wyniosłe, czerwone linie
Wyjątkiem jest pokrzywka naczyniowa, w przebiegu której bąble utrzymują się dłużej niż 48 godzin w jednym miejscu, a zmianom skórnym nie towarzyszy świąd skóry.
- bledną pod naciskiem palca
- krótko utrzymują się w jednym miejscu - opisywane są jako "wędrujące" po ciele. Zmiana znika, a za kilka godzin w innym miejscu na ciele pojawiają się nowe bąble
- mogą utrzymywać się do 6 tygodni (pokrzywka ostra) lub dłużej niż 6 tygodni (pokrzywka przewlekła)
W niektórych przypadkach pokrzywki ostrej mogą się pojawić objawy towarzyszące, takie jak: gorączka, ogólne złe samopoczucie, zaburzenia ze strony układu pokarmowego, ból stawów.
Jeśli obrzęk pojawi się na powiekach i/lub ustach natychmiast należy pójść do lekarza! Obrzęk może objąć także język, gardło i krtań (tzw. obrzęk naczynioruchowy), a dalej doprowadzić do trudności w oddychaniu i do zatrzymaniem oddechu, a w skrajnych przypadkach nawet do zatrzymania akcji serca. Poza tym pokrzywka może być też pierwszym objawem wstrząsu anafilaktycznego.
Diagnostyka pokrzywki
Diagnostyka pokrzywki jest skomplikowana i czasochłonna, a i tak w przypadku pokrzywki przewlekłej jej przyczynę udaje się ustalić jedynie u około 20% chorych. Niektórzy badacze uważają, że rozpoznanie ostrej pokrzywki nie wymaga przeprowadzenia badań.
Wstępna diagnostyka pokrzywki przewlekłej obejmuje oznaczenie skierowanie pacjenta na badania krwi – oznaczenie OB lub CRP (badania te oceniają ogólnie obecność stanu zapalnego w organizmie), morfologii z rozmazem, prób wątrobowych, badania moczu, niekiedy oceny czynności tarczycy. Testy skórne lub kontaktowe z alergenami czy też badanie poziomu IgE we krwi wykonuje się u chorych z pokrzywką ostrą czy przewlekłą, którzy mieli w przeszłości pokrzywkę po kontakcie z jakimś alergenem.
Niekiedy lekarz na podstawie wywiadu i obecności innych objawów decyduje się na rzadsze badania: eozynofilię krwi oraz testy w kierunku tzw. chorób autoimmunologicznych, tarczycy, wirusowych zakażeń wątroby i innych schorzeń. U niektórych chorych wykonuje się tzw. test skórny z własną surowicą chorego. Wcześniej pobiera się od chorego jego własną krew, oddziela krwinki od reszty krwi, dzięki czemu pozostaje tzw. surowica – płyn, który nakłada się na nakłutą skórę przedramienia, podobnie jak przy testach skórnych z alergenami. Pojawienie się bąbla oznacza, że we krwi chorego obecne są przeciwciała – mają one znaczenie w powstawaniu pokrzywki. W ośrodkach specjalistycznych niekiedy wykonuje się próby prowokacyjne z pokarmem lub lekiem (a także z czynnikami powodującymi pokrzywki fizykalne).
Niekiedy konieczne jest wykonanie biopsji skóry – czyli wycięcie kilkumilimetrowego jej wycinka i zbadanie pod mikroskopem.