U nas zapłacisz kartą
Pokrzywka - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia Uczulenia na Twarzy
Obrzęk naczynioruchowy z niedoborem inhibitora C1
Osobnym problemem jest obrzęk naczynioruchowy związany z niedoborem tzw. inhibitora (czyli substancji blokującej) C1. W naszym organizmie stale przebiegają wewnętrzne procesy związane z krzepnięciem (odpowiadającym np. za wytworzenie strupka, kiedy zranimy skórę) oraz fibrynolizą (stanowiącą odwrotność krzepnięcia). Niedobór inhibitora C1 powoduje nie tylko zakłócenie krzepnięcia czy fibrynolizy, ale także tzw. układu dopełniacza (który odpowiada m.in. za procesy odpornościowe organizmu, jednym z najważniejszych jego składników jest składnik zwany C1, jak również C3 i C4), a przede wszystkim nadmierne wydzielanie kinin, których oddziaływanie na tkanki organizmu powoduje uczucie bólu oraz rozszerzenie i nadmierną przepuszczalność naczyń. U chorego takiego stwierdza się nawracający obrzęk naczynioruchowy – najczęściej bez pokrzywki.
Z niedoborem inhibitora C1 można się urodzić (jest to wtedy wrodzony obrzęk naczynioruchowy), ale może się on pojawić również u osoby z innymi chorobami, np. autoimmunologicznymi lub nawet nowotworowymi (jest to nabyty obrzęk naczynioruchowy).
Często spotykaną przyczyną nabytego obrzęku naczynioruchowego jest stosowanie pewnych leków obniżających ciśnienie tętnicze z grupy tzw. inhibitorów konwertazy angiotensyny. Leki te obniżają ciśnienie tętnicze, blokując substancję zwaną konwertazą angiotensyny, dzięki czemu nie dochodzi do powstania w organizmie substancji powodujących nadciśnienie tętnicze. Dodatkowo jednak blokowanie konwertazy angiotensyny może wywołać u niektórych chorych obrzęk naczynioruchowy, ponieważ substancja ta rozkłada (unieszkodliwia) w organizmie bradykininę. Zwykle przyjmujący te leki pacjenci z takimi objawami są po 40. roku życia i nie chorują na alergię.
Pokrzywka - objawy
Pokrzywka ma postać swędzących, porcelanowo-różowych bąbli i/lub obrzęków. Zmiany te:
- mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele i być skupione w jednym/kilku miejscach albo pokrywać całe ciało, np. w przypadku pokrzywki wywołanej zimnem, bąble rozwijają się w miejscu oziębienia skóry, z kolei pokrzywka będąca wynikiem ucisku objawia się głębokimi obrzękami w miejscu przewlekle działającego ucisku
- mogą mieć różny kształt, np. pokrzywka wywoływana poprzez potarcie bądź zadrapanie skóry objawia się jako wyniosłe, czerwone linie
Wyjątkiem jest pokrzywka naczyniowa, w przebiegu której bąble utrzymują się dłużej niż 48 godzin w jednym miejscu, a zmianom skórnym nie towarzyszy świąd skóry.
- bledną pod naciskiem palca
- krótko utrzymują się w jednym miejscu - opisywane są jako "wędrujące" po ciele. Zmiana znika, a za kilka godzin w innym miejscu na ciele pojawiają się nowe bąble
- mogą utrzymywać się do 6 tygodni (pokrzywka ostra) lub dłużej niż 6 tygodni (pokrzywka przewlekła)
W niektórych przypadkach pokrzywki ostrej mogą się pojawić objawy towarzyszące, takie jak: gorączka, ogólne złe samopoczucie, zaburzenia ze strony układu pokarmowego, ból stawów.
Jeśli obrzęk pojawi się na powiekach i/lub ustach natychmiast należy pójść do lekarza! Obrzęk może objąć także język, gardło i krtań (tzw. obrzęk naczynioruchowy), a dalej doprowadzić do trudności w oddychaniu i do zatrzymaniem oddechu, a w skrajnych przypadkach nawet do zatrzymania akcji serca. Poza tym pokrzywka może być też pierwszym objawem wstrząsu anafilaktycznego.
Alergia na słońce – polimorficzna osutka świetlna – objawy
Zwykle polimorficzna osutka świetlna (PMLE) występuje wiosną i wczesnym latem. Może jednak pojawić się zimą, po korzystaniu z solarium lub po wakacjach w ciepłych krajach. Zmiany skórne występują zwykle w ciągu kilku godzin (czasami kilku dni) po ekspozycji na słońce i towarzyszy im intensywny świąd. Wysypka trwa od jednego do kilku dni, a następnie ustępuje, jeśli unika się dalszej ekspozycji na słońce. Czasami wysypka utrzymuje się przez kilka tygodni. Zmiany goją się bez powstawania blizn. Charakterystyczną cechą polimorficznej osutki świetlnej jest to, że jest najbardziej nasilona wiosną i wczesnym latem, łagodnieje wraz z postępem lata i ustępuje jesienią lub zimą, a następnie powraca kolejnej wiosny.
W przypadku polimorficznej osutki świetlnej może występować kilka różnych rodzajów zmian skórnych (jak sama nazwa wskazuje – polimorficzna, czyli mająca wiele postaci), ale zwykle u danej osoby jest to określony rodzaj zmian skórnych i kiedy wysypka nawraca, wygląda tak samo, jak podczas poprzednich epizodów. Najczęściej są to swędzące, czerwone grudki, plamy lub krosty. Rzadziej zmiany przypominają ukąszenia owadów lub rumień wielopostaciowy.
Alergia na słońce: czerwone grudki, plamy i krosty. Fot. istockphoto.com
Wysypka najczęściej pojawia się na obszarach skóry narażonych na działanie promieni słonecznych – w górnej części klatki piersiowej, na dekolcie, szyi, ramionach, a czasami także łydkach. Choroba występuje częściej tam, gdzie skóra w czasie zimy jest zakryta. Wysypka rzadko występuje na twarzy i grzbietach dłoni.
Rzadko wysypce mogą towarzyszyć objawy ogólnoustrojowe, takie jak gorączka, dreszcze, ból głowy i nudności.
Uczulenie na słońce (fotodermatoza) – jak rozpoznać i leczyć alergię na słońce
Uczulenie na słońce to stan, kiedy po ekspozycji na promieniowanie słoneczne dochodzi do wystąpienia osutki, czyli wysypki. Najczęściej pod pojęciem alergii na słońce rozumie się polimorficzną osutkę świetlną. Jej objawy to wysypka – zwykle mająca postać czerwonych grudek, która pojawia się na dekolcie, szyi, ramionach, czasem także łydkach. Zwykle ustępuje sama, bez leczenia.
Uczulenie na słońce albo alergia na słońce to potoczna nazwa zmian skórnych, które pojawiają się u niektórych osób po narażeniu na promieniowanie słoneczne. W rzeczywistości to nie „alergia na słońce”, ale reakcja układu odpornościowego na światło słoneczne, która powoduje pojawienie się zmian skórnych, najczęściej swędzącej czerwonej wysypki. Medyczna nazwa tej wysypki to polimorficzna osutka świetlna (polymorphous light eruption – PMLE).
Diagnostyka pokrzywki
Diagnostyka pokrzywki jest skomplikowana i czasochłonna, a i tak w przypadku pokrzywki przewlekłej jej przyczynę udaje się ustalić jedynie u około 20% chorych. Niektórzy badacze uważają, że rozpoznanie ostrej pokrzywki nie wymaga przeprowadzenia badań.
Wstępna diagnostyka pokrzywki przewlekłej obejmuje oznaczenie skierowanie pacjenta na badania krwi – oznaczenie OB lub CRP (badania te oceniają ogólnie obecność stanu zapalnego w organizmie), morfologii z rozmazem, prób wątrobowych, badania moczu, niekiedy oceny czynności tarczycy. Testy skórne lub kontaktowe z alergenami czy też badanie poziomu IgE we krwi wykonuje się u chorych z pokrzywką ostrą czy przewlekłą, którzy mieli w przeszłości pokrzywkę po kontakcie z jakimś alergenem.
Niekiedy lekarz na podstawie wywiadu i obecności innych objawów decyduje się na rzadsze badania: eozynofilię krwi oraz testy w kierunku tzw. chorób autoimmunologicznych, tarczycy, wirusowych zakażeń wątroby i innych schorzeń. U niektórych chorych wykonuje się tzw. test skórny z własną surowicą chorego. Wcześniej pobiera się od chorego jego własną krew, oddziela krwinki od reszty krwi, dzięki czemu pozostaje tzw. surowica – płyn, który nakłada się na nakłutą skórę przedramienia, podobnie jak przy testach skórnych z alergenami. Pojawienie się bąbla oznacza, że we krwi chorego obecne są przeciwciała – mają one znaczenie w powstawaniu pokrzywki. W ośrodkach specjalistycznych niekiedy wykonuje się próby prowokacyjne z pokarmem lub lekiem (a także z czynnikami powodującymi pokrzywki fizykalne).
Niekiedy konieczne jest wykonanie biopsji skóry – czyli wycięcie kilkumilimetrowego jej wycinka i zbadanie pod mikroskopem.
