Magia noszenia na rękach - Tajemnica Potnicy

Potnica - przyczyny, objawy, leczenie

Potnica, będąca chorobą dermatologiczną, obejmuje dłonie i stopy. Najczęściej występuje u osób młodych i w średnim wieku. Przyczyny potnicy nie zostały do końca poznane, jednak znaczącą rolę odgrywa alergia kontaktowa, skaza atopowa i nadmierna potliwość. Co jeszcze warto wiedzieć o potnicy, i jak wygląda jej leczenie?

Spis treści

Potnica, zwana także wypryskiem potnicowym lub wypryskiem pęcherzykowym, to dermatoza występująca na dłoniach i stopach. Charakteryzuje się pojawieniem się na skórze pęcherzy jak również uporczywym świądem.

Rozwijamy nasz serwis dzięki wyświetlaniu reklam.

Blokując reklamy, nie pozwalasz nam tworzyć wartościowych treści.

Wyłącz AdBlock i odśwież stronę.

Co to jest wyprysk potnicowy?

Wyprysk potnicowy (łac. eczema dyshidroticum, ang. pompholyx) nazywany też wypryskiem dyshydrotycznym to powierzchowny stan zapalny skóry, który powstaje na podłożu alergicznym. Termin „dyshidrosis” pochodzi od greckiego słowa hidrosis, które oznacza pot. Nazwę tę nadał angielski dermatolog Tilbury Fox w 1873 roku opisując pęcherzowe zapalenie dłoni i podeszew stóp, które, jak sądził spowodowane było dysfunkcją gruczołów potowych. Obecnie uznaje się, iż zaburzenie funkcjonowania gruczołów potowych nie odgrywa roli w powstawaniu wyprysku potnicowego, ale nazwa choroby w niezmienionej postaci nadal funkcjonuje.

Wyprysk potnicowy stanowi 5–20 proc. wszystkich przypadków zapalenia skóry dłoni. Choroba ta najczęściej pojawia się u osób w wieku 20-30 lat, równie często u kobiet jak i mężczyzn. U dzieci wyprysk potnicowy praktycznie nie występuje.

Uczulenie na twarzy – jak wygląda i co może być jego przyczyną?

Co to jest i jak wygląda wyprysk potnicowy?

Wyprysk potnicowy to choroba dermatologiczna, której objawem są zmiany skórne w postaci niewielkich pęcherzyków. Pęcherzyki występują na skórze dłoni (szczególnie na bocznych powierzchniach palców) i podeszwach stóp (w szczególności na łuku stopy). Na wyprysk potnicowy wskazują liczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym lub płynem surowiczo-ropnym. Zmianom w postaci pęcherzyków i pęcherzy towarzyszy silnswy świąd skóry.

Przebieg choroby może być ostry lub przewlekły. Wyprysk potnicowy występuje najczęściej u osób w młodym i średnim wieku. Wskazujące na potnicę pęcherzyki i pęcherze na skórze dłoni i stóp bardzo rzadko występują u dzieci.

Zanim zostanie postawiona diagnoza i wyprysk potnicowy będzie leczony, powinno zostać wykonane badanie mykologiczne w kierunku grzybicy dłoni bądź grzybicy stóp oraz badanie w kierunku rumienia wielopostaciowego. Podobne zmiany skórne mogą także wskazywać na alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry (powstaje wtedy wyprysk kontaktowy), dlatego powinny również zostać wykonane testy alergiczne.

Pojawienie się na skórze dłoni i skórze stóp swędzących pęcherzyków lub pęcherzy, a także innych zmian np. rumienia, krostek i grudek, powinno skłonić do wizyty u lekarza dermatologa. Warto wiedzieć, że nieleczone choroby skóry nie tylko utrudniają normalne funkcjonowanie, ale także mogą doprowadzić do powikłań np. nadkażenia bakteryjnego.

Przyczyny potnicy

Etiologia potnicy nie została do końca wyjaśniona, jednak najczęściej związana jest z infekcjami grzybiczymi, alergią na nikiel lub wypryskiem atopowym. Dolegliwość zazwyczaj pojawia się u osób młodych i w średnim wieku, w szczególności w okresie wiosennym i letnim, kiedy to wzrost temperatury zwiększa potliwość dłoni i stóp. Jednak zwiększona potliwość nie jest przyczyną pojawienia się potnicy, a jedynie uznana została za czynnik, który sprzyja jej rozwojowi. Ponadto stosowanie niektórych leków i alergeny kontaktowe mogą wywołać wspomnianą chorobę. Z kolei do czynników wewnątrzustrojowych mogących przyczynić się do rozwoju potnicy zaliczymy przede wszystkim zakażenia bakteryjne i grzybicze.

Zmiany potnicowe pojawiają się na dłoniach i stopach, zazwyczaj nie obejmują strony grzbietowej i dłoniowej ręki. Zlokalizowane są na bocznej powierzchni palców rąk (zazwyczaj na drugim i piątym palcu) i w okolicy stóp. Najbardziej charakterystycznym objawem potnicy jest wysypka skórna o charakterze pęcherzykowatym. Jeśli zmiany występują blisko siebie, następuje ich łączenie, a tym samym tworzą się większe pęcherze. Grudki lub wypryski, głęboko osadzone i symetrycznie ułożone, wypełnione są przezroczystym płynem, niekiedy przypominającym żółtą ropę. Typowym objawem choroby jest uporczywy świąd. Złuszczająca się wysypka i zaczerwieniona skóra świadczą o stanie zapalnym. Podczas gojenia się ran tworzą się łuszczące grudki usadowione na podłożu rumieniowym. Potnica może występować w postaci łagodnej i ostrej. W pierwszym przypadku pojawia się duża liczba drobnych pęcherzyków, a niekiedy także i stan zapalny. Z kolei w drugim, można zaobserwować tworzenie się twardej (czasami pękającej) skorupy na dłoniach i stopach a także nadżerek.

Jak leczyć wyprysk potnicowy?

Leczenie wyprysku potnicowego polega na wdrożeniu terapii występujących chorób skóry np. stosowaniu leków przeciwgrzybiczych oraz eliminacji czynników wywołujących zmiany skórne. Większość preparatów, które stosowane są w leczeniu wyprysku potnicowego, to leki dostępne na receptę np. glikokortykosteroidy o działaniu miejscowym na skórę oraz doustne leki przeciwhistaminowe, które redukują świąd i związany z alergią stan zapalny.

Jeżeli na skórze powstaną duże, nadkażone pęcherze, to może być konieczne ich przecięcie i oczyszczenie zainfekowanej skóry oraz zastosowanie miejscowo antybiotyku.

Jak jeszcze leczyć wyprysk potnicowy? Możemy znaleźć różne domowe metody na leczenie wyprysku potnicowego, jednak nie należy ich stosować bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Trzeba pamiętać, że istotny wpływ na przebieg leczenia oraz ryzyko nawrotu choroby ma odpowiednia higiena skóry, a także unikanie stosowania kosmetyków, które mogą podrażniać skórę i wywoływać reakcje alergiczne.

  • S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo PZWL, Warszawa, 2013
  • Baran W., Szepietowski J., Reich A., Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych drogą płciową, Wydawnictwo PZWL, Warszawa, 2008
  • Adamski Z., Kaszuba A., Dermatologia dla kosmetologów, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, Poznań, 2008

Kobiety w ciąży narażają na potencjalne ryzyko nie tylko siebie, ale też dziecko, dlatego w przypadku zauważenia jakichkolwiek niepokojących objawów powinny niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który zaproponuje odpowiednie leczenie.

Czytaj dalej...

Bolesne, popękane opuszki palców mogą być spowodowane codziennymi czynnościami lub czynnikami środowiskowymi, ale mogą również świadczyć o poważniejszym stanie, takim jak egzema, łuszczyca lub inne choroby skóry.

Czytaj dalej...

Kontaktowe zapalenie skóry wyprysk kontaktowy przyczyny, objawy i leczenie Kontaktowe zapalenie skóry inaczej wyprysk kontaktowy to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi.

Czytaj dalej...

Kontaktowe zapalenie skóry wyprysk kontaktowy przyczyny, objawy i leczenie Kontaktowe zapalenie skóry inaczej wyprysk kontaktowy to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi.

Czytaj dalej...