U nas zapłacisz kartą
Magia noszenia na rękach - Tajemnica Potnicy
Wyprysk potnicowy – czynniki ryzyka
Wyprysk potnicowy najczęściej występuje wiosną i latem oraz w klimacie wilgotnym. Powstawaniu zmian skórnych sprzyja m.in.
- nieprzestrzeganie zasad higieny,
- stosowanie nieodpowiednio dobranych kosmetyków do mycia i pielęgnacji skóry,
- noszenie obuwia z nieprzewiewnych materiałów,
- nadmierna potliwość stóp i dłoni,
- zakażenie grzybicze skóry rąk i stóp.
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Nie zostały poznane wszystkie przyczyny, które powodują powstawanie typowych dla wyprysku potnicowego zmian skórnych. Do rozwoju choroby zalicza się czynniki pochodzenia zewnętrznego i czynniki pochodzenia wewnętrznego – w szczególności różne alergeny. Według wielu przyczyny wyprysku potnicowego to:
- atopowe zapalenie skóry,
- alergia kontaktowa,
- wywołujące reakcje alergiczne zakażenia grzybicze.
Wpływ na wystąpienie i przebieg (częste nawroty) wyprysku potnicowego ma również palenie papierosów i przyjmowanie niektórych leków. W przypadku chorobowego podłoża wyprysku potnicowego np. reakcji alergicznej na zakażenie grzybicze zmiany w obrębie dłoni cofają się po zastosowaniu leczenia. To samo tyczy się wyprysku potnicowego na stopach – wyleczenie grzybicy powoduje, że charakterystyczne dla wyprysku potnicowego pęcherzyki oraz świąd, stopniowo ustępują.
Wyprysk potnicowy stosunkowo często wywołują przyczyny idiopatyczne – zmiany skórne mogą powstawać spontanicznie lub mieć nieznane podłoże. W wielu przypadkach nie można określić przyczyny powstawania swędzących pęcherzyków na skórze.
Jak wygląda wyprysk potnicowy?
Wyprysk potnicowy umiejscowiony jest na skórze dłoni i stóp, przede wszystkim bocznych powierzchniach palców rąk oraz na łuku stopy. Pojawiające się wykwity w postaci symetrycznych, swędzących, napiętych i głęboko osadzonych pęcherzyków (o średnicy do około 3 mm) wypełnionych treścią ropną, mogą utrzymywać się na skórze nawet do trzech tygodni. Po tym czasie zaczynają wysychać, a w ich miejscu powstają nadżerki lub pęknięcia skóry. Nawracające zmiany skórne sprawiają, że skóra staje się grubsza. Charakterystycznym objawom wyprysku potnicowego może towarzyszyć powiększenie węzłów chłonnych oraz uczucie mrowienia na przedramieniu.
U około 80 proc. osób wyprysk potnicowy pojawia się tylko na dłoniach. Towarzyszy mu uczucie swędzenia, pieczenia i bolesności. Choroba może mieć przebieg ostry lub przewlekły. W fazie przewlekłej można zaobserwować łuszczenie się, pękanie, a niekiedy lichenizację skóry. Powikłaniem nawracającego wyprysku potnicowego jest zniekształcenie paznokci.
„Skóra jest bezpośrednim odbiorcą stresu. Stres może też pogorszyć łuszczycę, trądzik różowaty i wypryski”. Dermatolożka o wpływie stresu na skórę
Wyprysk potnicowy – przyczyny
Wyprysk potnicowy (ang. dyshidrotic eczema, pompholyx) należy do najczęściej występujących chorób skóry (dermatoz). Potnica to charakterystyczne zapalenie skóry zlokalizowane na dłoniach oraz stopach, będące reakcją alergiczną organizmu na kontakt z którąś z uczulających substancji. Alergeny mogą być pochodzenia wewnętrznego (endogennego), jak i zewnętrznego (egzogennego). Najczęstszymi alergenami są metale ciężkie (m.in. nikiel, kobalt, chrom) oraz bakterie. Wyprysk potnicowy może się też ujawnić pod wpływem stosowanych leków. Choć nazwa tej dermatozy kojarzy się z potem, to powstające w przebiegu choroby pęcherzyki nie są związane z gruczołami potowymi.
Wyprysk potnicowy ma formę niedużych (maksymalna średnia to ok. 2–3 mm), bezbarwnych pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem. Pęcherze powstają w skupiskach. Wyprysk potnicowy czasem, chociaż nie zawsze, powoduje ból. Charakterystyczne dla wyprysku potnicowego jest uporczywe swędzenie. Zmiany skórne pojawiają się głównie na dłoniach (w ok. 70% przypadków), na dłoniach i podeszwach stóp (20% przypadków) albo tylko na podeszwach (10%). Wyprysk potnicowy może mieć związek z zakażeniem grzybiczym (np. obecność pęcherzy na dłoniach może oznaczać grzybicę stóp). Choroba bardzo często występuje u osób z atopowym zapaleniem skóry.
Co to jest wyprysk potnicowy?
Wyprysk potnicowy (łac. eczema dyshidroticum, ang. pompholyx) nazywany też wypryskiem dyshydrotycznym to powierzchowny stan zapalny skóry, który powstaje na podłożu alergicznym. Termin „dyshidrosis” pochodzi od greckiego słowa hidrosis, które oznacza pot. Nazwę tę nadał angielski dermatolog Tilbury Fox w 1873 roku opisując pęcherzowe zapalenie dłoni i podeszew stóp, które, jak sądził spowodowane było dysfunkcją gruczołów potowych. Obecnie uznaje się, iż zaburzenie funkcjonowania gruczołów potowych nie odgrywa roli w powstawaniu wyprysku potnicowego, ale nazwa choroby w niezmienionej postaci nadal funkcjonuje.
Wyprysk potnicowy stanowi 5–20 proc. wszystkich przypadków zapalenia skóry dłoni. Choroba ta najczęściej pojawia się u osób w wieku 20-30 lat, równie często u kobiet jak i mężczyzn. U dzieci wyprysk potnicowy praktycznie nie występuje.
Uczulenie na twarzy – jak wygląda i co może być jego przyczyną?
Wyprysk potnicowy – czy da się mu zapobiec?
W zapobieganiu wystąpieniu wyprysku potnicowego istotną rolę odgrywa unikanie kontaktu z alergenami, które powodują powstawanie zmian skórnych, a także dbanie o higienę skóry rąk i stóp. Trzeba unikać przegrzewania stóp oraz korzystać z przewiewnego obuwia, które nie sprzyja nadmiernemu poceniu się stóp. Należy również diagnozować i leczyć zmiany skórne, które mogą wskazywać na grzybicę stóp i dłoni np. swędzące i łuszczące się zmiany pomiędzy palcami i na bocznych powierzchniach palców. W przypadku pojawienia się niepokojących zmian skórnych lub uciążliwych dolegliwości np. świąd skóry i nieprzyjemny zapach stóp, trzeba jak najszybciej zasięgnąć porady lekarza.
Zanim zostanie rozpoczęte leczenie, niezbędne jest ustalenie przyczyny chorobowej oraz potwierdzenie wstępnie postawionej na podstawie badania podmiotowego i badania przedmiotowego diagnozy.
Na etapie diagnostyki wyprysku potnicowego wykonywane jest m.in. badanie zeskrobin w celu wykrycia zakażenia grzybiczego. Niekiedy niezbędne jest pobranie wycinka do badania histopatologicznego.
