U nas zapłacisz kartą
Pojawianie się Pryszczy na Migdałkach - Przyczyny, Leczenie i Profilaktyka
Profilaktyka kamieni migdałkowych
- Prawidłowa higiena jamy ustnej. Oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych z resztek jedzenia, dokładne mycie zębów oraz języka minimum dwa razy dziennie, stosowanie płukanek o działaniu antybakteryjnym (najlepiej w postaci gotowych płynów do płukania). Po posiłku wskazane jest nitkowanie przestrzeni międzyzębowych za pomocą nici dentystycznych i przepłukiwanie jamy ustnej czystą wodą, aby wypłukać resztki jedzenia.
- Właściwa dieta. Przede wszystkim należy ograniczyć spożycie cukrów prostych oraz wysoko przetworzonych potraw, które sprzyjają namnażaniu się patogennych bakterii bytujących w jamie ustnej.
- Właściwe nawodnienie organizmu. Zaleca się picie dużej ilości wody, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu. Przyjmuje się, że osoba dorosła na każdy kilogram masy ciała potrzebuje około 35 ml wody. Inny przelicznik, to 1 ml wody na 1 kcal spożytego pokarmu.
- Regularne zabiegi higienizacyjne. Wskazane jest regularne wykonywanie skalingu, piaskowania, oraz fluoryzacji zębów u stomatologa.
- Unikanie palenia papierosów. Ograniczenie, a najlepiej rzucenie palenia może radykalnie zmniejszyć ryzyko powstawania kamieni migdałkowych i znacznie poprawić ogólną higienę jamy ustnej
- Prawidłowe leczenie stanów zapalnych migdałków/gardła. Wskazane jest prawidłowe i szybkie podjęcie leczenia w przypadku wystąpienia zapalenia gardła czy migdałków podniebiennych (kamienie migdałkowe mogą być efektem niedoleczonej anginy). Dlatego w przypadku poważnej infekcji, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem celem wdrożenia właściwego leczenia
Piśmiennictwo
- Zielińska-Bliźniewska H.: Infekcje gardła u dorosłych. Czasopismo Aptekarskie: 13 (11), 2006, s. 35-40, ISSN 1233-2755.
- Modrzyński M., Zawisza E., Samolińska-Zawisza U.: Układ chłonny gardła – ogólna charakterystyka. Nowa Medycyna: 1/1999, s. 19–26.
- Mesolella M., Cimmino M., Di Martino M. i wsp.: Tonsillolith. Case report and review of the literature. Acta Otorhinolaryngol Ital. 2004, 24(5): 302–307. PMID: 15871614.
- Dale J.W., Wing G.: Clinical and technical examination of a tonsillolith: a case report. Aust. Dent. J. 1974 19(2): 84–87. doi: 10.1111/j.1834-7819.1974.tb04307.x. PMID: 4527704.
- Hiranandani L.H.: A giant tonsillolith. J. Laryngol. Otol. 1967, 81(7): 819–22. doi: 10.1017/s0022215100067748. PMID: 6029174.
- Sfeir J., Lefrançois C., Baudoux D. i wsp.: In Vitro Antibacterial Activity of Essential Oils against Streptococcus pyogenes. Evid Based Complement Alternat Med. 2013, 2013:269161. doi: 10.1155/2013/269161. Epub 2013 Apr 11. PMID: 23662123, PMCID: PMC3638616.
- Sakkas H., Papadopoulou C.: Antimicrobial Activity of Basil, Oregano, and Thyme Essential Oils. J. Microbiol. Biotechnol. 2017, 27(3): 429–438. doi: 10.4014/jmb.1608.08024. PMID: 27994215.
- Bakkali F., Averbeck S., Averbeck D., Idaomar M.: Biological effects of essential oils--a review. Food Chem. Toxicol. 2008, 46(2): 446–475. doi: 10.1016/j.fct.2007.09.106. Epub 2007 Sep 29. PMID: 17996351.
Zapalenie gardła i migdałków
dr n. med. Mariola Zagor, otorynolaryngolog
Klinika Otorynolaryngologii, Wydział Lekarsko-Dentystycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
lek. med. Paulina Czarnecka
Kliniczny Oddział Otolaryngologiczny, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ we Wrocławiu
lek. med. Marlena Janoska-Jaździk
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny w Warszawie
Migdałki to element pierścienia chłonnego Waldeyera. Jest on skupiskiem tkanki limfatycznej zlokalizowanej w gardle. W skład pierścienia wchodzą migdałki podniebienne, migdałek gardłowy, językowy, migdałki trąbkowe, pasma boczne, a także grudki chłonne na tylnej ścianie gardła.
Taka lokalizacja umożliwia stały kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, a co za tym idzie – z antygenami. Jest to konieczne do odpowiedniego wykonywania swojej funkcji. Dzięki stałemu kontaktowi z antygenami mogą powstawać w obrębie migdałków komórki pamięci odpornościowej. Uczestniczą one również w recyrkulacji limfocytów (podobnie jak węzły chłonne). Uczulone limfocyty B wędrują z migdałków i zasilają błonę śluzową dróg oddechowych. Jednym słowem – w pierwszych latach życia migdałki są narządem przystosowującym układ odpornościowy do otaczającego nas środowiska.
- pharyngitis – dominujacy odczyn zapalny błony śluzowej
- tonsillitis – dominuje proces zapalny migdałków
- pharyngotonsillitis – równorzędne nasilenie objawów zapalenia błony śluzowej i migdałków.
Stan zapalny może być spowodowany czynnikami infekcyjnymi, do których zaliczamy wirusy, bakterie, grzyby, a nawet pierwotniaki oraz czynnikami nieinfekcyjnymi. Tu z kolei przyczyną może być alergia, osłabienie odporności (też z powodu nowotworu), obecność ciała obcego, oparzenia, palenie papierosów, nieprawidłowa wilgotność i temperatura powietrza, refluks żołądkowo-przełykowy (GERD), a także choroby ogólnoustrojowe (nadczynność tarczycy, cukrzyca).
Ostre zapalenie gardła
Najczęściej powodują je wirusy 70–80% (głównie rynowirusy, koronawirusy, adenowirusy) i bakterie. Może także współistnieć z chorobami zakaźnymi: odrą, różyczką i ospą. Wśród najczęściej izolowanych bakterii można wymienić paciorkowce, Haemofilus influenzae, streptokoki czy gronkowca złocistego. Stan zapalny obejmuje całą błonę śluzową, najczęściej część ustną gardła.
Wirusowe zapalenie gardła charakteryzuje się pogorszeniem samopoczucia, osłabieniem, bólem gardła, bólem głowy i stanami podgorączkowymi, jednak objawy te nie mają dużego nasilenia, a choroba mija sama po 3–7 dniach.
Zapalenie gardła może mieć pierwotnie przyczynę bakteryjną albo być kontynuacją choroby wirusowej po nadkażeniu. Charakteryzuje się wówczas ciężkim przebiegiem, trwa dłużej i nie ulega samoograniczeniu. Bardzo często stan zapalny nie ogranicza się do błony śluzowej, zajmując także migdałki. Leczy się je antybiotykami z grupy penicylin lub cefalosporyn.