U nas zapłacisz kartą
Pryszcze po porodzie - Jak radzić sobie z problemem i pielęgnować skórę po ciąży
Jakie zmiany zachodzą w połogu?
Połóg to czas, kiedy twój organizm odwraca zmiany, do których zaszło w trakcie dziewięciu miesięcy ciąży i samego porodu. Cały ten okres trwa kilka tygodni i dzielimy go na:
- okres bezpośrednio po porodzie – pierwsze 24 godziny,
- wczesny połóg – obejmuje pierwszy tydzień po porodzie,
- późny połóg – okres od pierwszego do szóstego tygodnia po porodzie.
Pierwsza doba po porodzie wymaga zwiększonej obserwacji położnicy, gdyż mogą w tym czasie pojawić się powikłania poporodowe (np. rozkurczenie się macicy, krwotok) oraz powikłania związane ze znieczuleniem użytym do porodu lub cięcia cesarskiego.
Pierwszy tydzień jest najtrudniejszy, jeżeli chodzi o przystosowanie się do nowej sytuacji. Musisz nauczyć się współpracować z twoim małym człowiekiem, jak najbardziej ułatwić mu zapoznanie się ze światem zewnętrznym, a dodatkowo dbać o swoje dobre samopoczucie. W tym czasie mogą dokuczać ci jeszcze dolegliwości bólowe związane z porodem, a gospodarka hormonalna szaleje na karuzeli.
Przez kolejne tygodnie połogu sytuacja stabilizuje się pod względem fizycznym i emocjonalnym. W tym czasie toczą się tak zwane procesy inwolucyjne w twoich narządach rodnych – mówiąc prościej, wszystkie narządy wracają na swoje miejsce i do swoich prawidłowych rozmiarów.
Bezpośrednio po porodzie stężenia hormonów ciążowych – laktogenu łożyskowego hPL oraz gonadotropiny łożyskowej hCG – obniżają się. Około 11. dnia połogu stają się niewykrywalne w surowicy krwi. Jeżeli chodzi o progesteron to około drugiego tygodnia połogu jego stężenie wraca do normy. W przypadku estrogenów ich stężenie jest uzależnione od karmienia, lub nie, piersią.
Pierwsza miesiączka po porodzie może pojawić się już chwilę po połogu, jeżeli nie karmisz piersią. Termin ten wydłuża się nawet do 6 miesięcy, kiedy stosujesz się do zasad regularnego karmienia piersią. Pamiętaj jednak, każda sytuacja jest inna i w różnym momencie może pojawić się u każdej z nas owulacja. Więcej szczegółów na ten temat znajdziesz w artykule: Kiedy pojawia się pierwszy okres po porodzie?
Tak powstaje pryszcz
Bakterie uwalniają enzymy (lipazy) rozkładające obojętne tłuszcze łoju na mniejsze cząstki (wolne kwasy tłuszczowe). Właśnie te kwasy tłuszczowe powodują powstawanie stanów zapalnych. Wzrasta liczba zakażonych komórek i wydzieliny wypełnającej woreczek. Jest tam coraz mniej miejsca, przez co nasila się nacisk na ścianki mieszka włosowego zablokowanego czopem rogowym. W pewnym momencie ścianki nie wytrzymują nacisku, pękają, a zawartość rozlewa się na otaczającą tkankę. Powstaje ostry stan zapalny, tworzą się krosty.
Trądzik pospolity może mieć różne etapy. Pierwsza odmiana trądziku charakteryzuje się zaskórnikami utrzymującymi się przez miesiące, a nawet lata, w okresie dojrzewania. Rozróżnia się zaskórniki otwarte i zamknięte. W zaskórnikach zamkniętych ujście mieszka jest zatkane, spod skóry prześwituje biaława grudka, czop łojowo-rogowy. Często dochodzi do zakażeń i nagromadzenia się ropy, ponieważ zawartość mieszka nie może się wydostać na zewnątrz. W zaskórnikach otwartych ujście się nie domyka, widoczny jest czarny punkt. Nie ma on nic wspólnego z brudem, jak się powszechnie uważa. Czarny kolor spowodowany jest utlenianiem się czopu rogowo-tłuszczowego. Kolejnym etapem trądziku jest jest acne papulopustolosa. W zaskórniku powstały już zmiany zapalne, grudki i krosty. Ten etap może ciągnąć się latami. Prawie każda krosta pozostawia wklęsłą (rzadziej także wypukłą) bliznę. Jeśli trądzik się pogarsza, rozwija się raczej rzaska forma acne conglobata. W wyniku stanu zapalnego wokół mieszka tworzą się guzkowate nacieki i ropne, a po ich ustąpieniu pozostają blizny wklęsłe i wypukłe.
Jak wyglądają pryszcze na głowie?
Pryszcze na głowie, szczególnie o treści ropnej lub o czerwonym zabarwieniu, pojawiają się najczęściej w sezonie zimowym i mogą świadczyć o zapaleniu mieszków włosowych, trądziku, grzybicy lub łuszczycy. Zmiany skórne powodują swędzenie, jednak warto pamiętać o tym, że ich drapanie bardziej zaostrza objawy. Pryszcze na głowie pod włosami są wyczuwalne w postaci grudek, które czasami sprawiają niewielkie dolegliwości bólowe.
Przetłuszczająca się skóra głowy wymaga właściwej pielęgnacji, a w przypadku stanu przewlekłego – wizyty u dermatologa i podjęcia leczenia farmakologicznego. Niestety, jednym z podstawowych błędów osób z tendencją do ropnych pryszczy na głowie jest stosowanie nieodpowiednich szamponów, serum zatykającego pory skóry lub tłustych olejków. Błędy pielęgnacyjne są jednym z czynników zaostrzających stany zapalne.
Jak wyciskać pryszcze, aby pozbyć się całej zawartości zatkanych gruczołów? Najlepiej w ogóle nie wyciskać pryszczy. W przypadku zmian podskórnych lub zaskórników z ropną treścią istnieje bardzo duże ryzyko przeniesienia chorobotwórczych bakterii na całą powierzchnię głowy, a nawet na twarz lub inne części ciała. Należy zachować także dużą ostrożność podczas czesania włosów, ponieważ ząbki grzebienia mogą spowodować naruszenie struktury krosty i tym samym przyczynić się do rozwoju rozległych stanów zapalnych.
Pryszcze na głowie u niemowlaka
Drobne krosty na skórze głowy mogą pojawić się na skórze bardzo małych dzieci, w tym niemowląt. Objawem towarzyszącym bywa wówczas swędzenie. W większości przypadków krosty są skutkiem reakcji alergicznej na szampon. W związku z tym lekarze rekomendują stosowanie dermokosmetyków hipoalergicznych, które nie mają w składzie substancji drażniących, SLS-ów, parabenów, sztucznych aromatów, barwników i środków konserwujących.
Zdarza się, że na skutek nieprawidłowej pielęgnacji tzw. ciemieniuchy, czyli łuszczącej się skóry w ciemieniowej części czaszki, dochodzi do zapalenia mieszków włosowych i zakażenia bakteryjnego. Stan zapalny z czopem ropnym w okolicy ciemieniowej u niemowląt wymaga pilnej konsultacji pediatrycznej. Pęknięcie i rozlanie się zainfekowanej treści może spowodować zakażenie naczyń mózgu, a konsekwencje tego są bardzo poważne. Tego rodzaju zmian nie można wyciskać, a do ich leczenia pediatra zaleca najczęściej maści z antybiotykiem lub antybiotyk doustny.
Pryszcze na głowie – kogo dotyczy problem?
Chociaż temat pryszczy kojarzy się głównie z okresem dojrzewania, zmiany tego rodzaju mogą pojawić się u osób w różnym wieku. Zapalenie mieszków włosowych jest wywołane przez bakterię, która atakuje bez względu na wiek. Z kolei skłonność do trądziku w różnych częściach ciała wynika w dużej mierze z zaburzeń hormonalnych, pojawiających się nie tylko u młodzieży, ale także u kobiet po porodzie – osiągnięcie ponownej równowagi w gospodarce hormonalnej może nastąpić wiele miesięcy po rozwiązaniu.
Pryszcz podskórny lub ropny pojawiający się na skórze głowy najczęściej wynika z zaniedbań higienicznych. Ma to na ogół związek z noszeniem czapek ze sztucznych materiałów, które nie odprowadzają wilgoci z powierzchni głowy, a ponadto nie zapewniają jej odpowiedniej wentylacji. A ciepło i wilgoć sprzyjają namnażaniu się bakterii, powodują wzmożoną aktywację gruczołów potowych i łojowych. Dochodzi wówczas do nagromadzenia się w porach skóry zbyt dużej ilości sebum, a w konsekwencji do ich zablokowania.
Ponadto przyczynami tworzenia się bolących pryszczy na głowie mogą być:
- zbyt rzadkie mycie skóry głowy,
- pielęgnacja niedopasowana do rodzaju skóry,
- łuszczyca,
- łupież tłusty – powodujący bardzo silne przetłuszczanie się skóry głowy,
- nadmierny wysiłek fizyczny, który powoduje częste pocenie się,
- przewlekły stres – produkowany w sytuacjach stresowych kortyzol prowadzi do wydzielania nadmiaru łoju, który znajduje ujście w zmianach trądzikowych,
- zbyt duża zawartość cukru w diecie – do grupy „winowajców” można zaliczyć nie tylko słodycze, ale także wysokoprzetworzoną żywność,
- zapalenie mieszków włosowych,
- korzystanie z publicznych basenów i saun lub korzystanie z cudzych ręczników,
- zaburzenia hormonalne,
- grzybica,
- zakażenie bakteryjne, np. gronkowcem złocistym.
