U nas zapłacisz kartą
Pryszcze w czasie owulacji - Co powinieneś wiedzieć o tej nietypowej sytuacji?
Co to jest owulacja?
Owulacja, określana również mianem jajeczkowania, to kulminacyjny moment cyklu miesiączkowego, podczas którego na skutek współdziałania złożonych mechanizmów neurohormonalnych dochodzi do uwolnienia komórki jajowej (oocytu).
Po pęknięciu dojrzałego pęcherzyka Graafa jajeczko przedostaje się z jajnika do jajowodu, gdzie po ewentualnym zetknięciu z plemnikiem może dojść do zapłodnienia.
Proces uwolnienia komórki jajowej pobudza kobiecy organizm do wytwarzania hormonu odpowiadającego za hamowanie kolejnej owulacji, która zazwyczaj odbywa się w regularnych cyklach.
W miarę precyzyjne określenie momentu jajeczkowania jest niezwykle istotne zarówno dla kobiet, które akurat planują potomstwo, jak i dla tych które w danej chwili chcą uniknąć zajścia w ciążę. Ustalenie terminu owulacji wiąże się bowiem bezpośrednio z obliczeniem dni płodnych.
Należy przy tym pamiętać, że chociaż owulacja trwa jedynie jeden dzień, a komórka jajowa może żyć od 6 do 24 godzin, to do okołoowulacyjnej fazy płodności wlicza się kilka dni przed jajeczkowaniem i dodaje nawet cztery doby następujące po uwolnieniu komórki jajowej.
Ma to związek przede wszystkim z żywotnością plemników oraz z brakiem stuprocentowej pewności co do możliwości ustalenia konkretnej daty owulacji.
Bierze się więc pod uwagę fakt, że plemniki są zdolne do zapłodnienia przez około 3-4 dni, a w sprzyjających warunkach niektóre są w stanie przetrwać w ciele kobiety nawet 7 dni.
Z kolei przy wyznaczaniu terminu jajeczkowania zakłada się pewien margines błędu, gdyż owulacja może się z różnych powodów przesunąć, nawet w przypadku wyjątkowo regularnych cykli menstruacyjnych.
Jak sprawdzić, kiedy jest owulacja?
Aby ustalić bardziej precyzyjną datę owulacji warto sięgnąć po kilka znanych metod wyznaczania dni płodnych i niepłodnych. Należą do nich przede wszystkim:
- kalkulator bazujący na metodzie obliczeniowej Knausa-Ogino,
- metoda termiczna obliczania płodnych dni polegająca na codziennych pomiarach temperatury ciała,
- metoda Billingsów oparta na obserwacji zmian konsystencji i zabarwienia śluzu szyjkowego,
- metoda objawowo-termiczna ustalania tych dni odnosząca się zarówno do kalkulatora owulacji, pomiarów temperatury ciała, jak i charakterystycznych objawów towarzyszących jajeczkowaniu,
- test owulacyjny, którego mechanizm bada poziom hormonu luteinizującego w organizmie kobiety, wzrastającego przed jajeczkowaniem,
- monitorowanie cyklu miesiączkowego u ginekologa.
Jednak cykl menstruacyjny nie zawsze liczy 28 dni, przez co precyzyjne wyznaczenie owulacji staje się bardziej skomplikowane.
Warto wówczas uważnie obserwować cykliczne zmiany zachodzące w kobiecym organizmie, symptomy charakterystyczne dla danej fazy cyklu oraz skrupulatnie notować daty związane z konkretnymi objawami, początkiem i końcem cyklu oraz długością miesiączki.
Dzięki temu, po kilku miesiącach sporządzania notatek powstanie indywidualny kalendarz cyklu miesiączkowego.
Testy owulacyjne
Oprócz metod kalendarzykowych pary starające się o dziecko mogę wspomóc się testami owulacyjnymi, dostępnymi w aptekach. Testy te działają podobnie jak testy ciążowe i mierzą stężenie hormonu. Konkretnie hormonu LH, który 24-36 godzin przed jajeczkowaniem gwałtownie wzrasta i jest odpowiedzialny za pęknięcie pęcherzyka Graafa. Testy owulacyjne wykrywają stężenia wyższe niż 25-30 mlU/ml.
Kiedy zrobić test owulacyjny? W zależności od długości cyklu producenci podają od 6 dnia cyklu (przy okresach 21-22 dniowych) po nawet 21. (przy okresach 38 dniowych). Dokładne informacje są zamieszczone w ulotkach. Badanie wykonujemy przez kilka dni o tej samej godzinie. Wybór pory dnia jest również istotny. Mocz po całej nocy może być gęstszy i pokazać pozytywny wynik. Najlepiej test wykonać wieczorem, ograniczając picie płynów na dwie godziny wcześniej. Wynik odczytujemy między 5 a 10 minutami od pomiaru.
Na rynku dostępne są testy strumieniowe oraz wymagające zamoczenia w czystym i suchym pojemniku. Kosztują ok. 2-6 zł za sztukę, w opakowaniach po 5 testów.
Testy owulacyjne mogą dawać nieprawdziwe wyniki, gdy kobieta stosuje leki lub antykoncepcję hormonalną, cierpi na zespół policystycznych jajników lub gdy karmi piersią. Wzrost hormonu występuje przed owulacją, a nie w jej trakcie lub po, więc sam moment może zostać przeoczony. Samo jajeczkowanie może się opóźnić, pomimo wzrostu LH lub może wystąpić cykl bezowulacyjny. Jest to raczej rozwiązanie dla par, które planują potomstwo lub kobiet, które przygotowują się do sztucznego zapłodnienia niż jako metoda antykoncepcji.