U nas zapłacisz kartą
Rak nabłonkowy skóry - przyczyny, objawy i leczenie
Rak płaskonabłonkowy – co to za rodzaj raka?
Rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy) jest drugim co do częstotliwości występowania złośliwym nowotworem skóry. Około 20% wszystkich nowotworów skóry stanowi ten rodzaj raka. Wywodzi się z komórek nabłonka, powstaje zazwyczaj na pograniczu błon śluzowych i skóry.
W naskórku znajduje się materiał DNA, który programuje moment śmierci komórki. W zaplanowanym momencie, kiedy komórka wypełniła już swoją rolę, powinna w naturalny sposób obumrzeć. Powstają jednak mutacje w obrębie genomu, które prowadzą do niekontrolowanego wzrostu komórek i ich złośliwego namnażania się. W pewnym momencie widoczne są zmiany skórne będące efektem tego niezahamowanego wzrostu.
Rak płaskonabłonkowy rośnie szybko, ma tendencje do naciekania podłoża i często powoduje przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych oraz dalsze.
We wczesnym stadium rokowania są pomyślne i udaje się całkowicie wyleczyć większość chorych. Niestety wiele osób zgłasza się do lekarza dopiero wówczas, kiedy rak jest w zaawansowanym stadium, co znacznie pogarsza perspektywy jego wyleczenia (z 90% przeżywalności we wczesnym stadium do 50%-70% w zaawansowanym).
Jak nie przegapić wczesnych objawów raka kolczystokomórkowego (płaskonabłonkowego)? Jak się przed nim chronić?
Rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy)- przyczyny
Przyczyny raka płaskonabłonkowego związane są najczęściej z nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV. Długie przebywanie na słońcu, bez stosowania odpowiedniej ochrony, prowadzi do rozwoju nowotworu u starszych osób, ponieważ w ich organizmach następuje kumulacja uszkodzeń posłonecznych na skórze. Niestety, ale rak kolczystokomórkowy występuje też coraz częściej u młodych ludzi, co związane jest z nadmiernym opalaniem się albo korzystaniem z solarium.
Ponieważ nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV jest przyczyną raka kolczystokomórkowego, duże ryzyko jego wystąpienia notuje się u osób zawodowo albo hobbistycznie przebywających na słońcu. Budowlańcy, działkowcy, rolnicy, rybacy czy drogowcy poddawani są długiemu promieniowaniu, a jeżeli nie stosują ochronnej odzieży oraz kremów z filtrem – zwiększa się prawdopodobieństwo zachorowania.
Rak kloczystokomórkowy może także wystąpić w wyniku przewlekłej styczności z substancjami chemicznymi, takimi jak azbest czy środki grzybobójcze. W niektórych przypadkach występują również skłonności genetyczne.
Kolejną grupą ryzyka są osoby poddawane immunosupresji lub sterydoterapii z powodu leczenia schorzeń takich jak HIV albo przyjmujące leki po przeszczepieniu narządów.
Również długo niegojące się rany na skórze, będące wynikiem uszkodzeń, oparzeń i chorób (na przykład zespół pozakrzepowy w nogach) mogą powodować stany przednowotworowe, na których podstawie rozwinie się rak płaskonabłonkowy.
Gruczolakorak - leczenie
Leczenie gruczolakoraków obejmuje różnorodne metody, dostosowane do lokalizacji, zaawansowania i charakterystyki danego nowotworu. Jednym z podstawowych podejść terapeutycznych jest chirurgiczne usunięcie guza, zwane prostatektomią w przypadku raka prostaty czy resekcją jelita w przypadku raka jelita grubego. Chirurgia może być także stosowana w leczeniu raka piersi, trzustki czy przełyku.
Kolejnym ważnym elementem leczenia jest radioterapia. Ten sposób terapii opiera się na celowym napromienianiu komórek nowotworowych, niszcząc ich strukturę. Radioterapia jest skuteczna zwłaszcza w przypadku guzów, które nie mogą być usunięte chirurgicznie lub w sytuacjach, gdzie stan zdrowia pacjenta nie pozwala na interwencję operacyjną.
Chemioterapia to kolejna powszechnie stosowana metoda leczenia gruczolakoraków. Polega ona na podawaniu leków przeciwnowotworowych, które eliminują komórki nowotworowe zarówno w obszarze guza, jak i w innych częściach organizmu.
Chemioterapia może być stosowana jako terapia uzupełniająca po operacji lub jako główna forma leczenia w przypadku nieoperacyjnych nowotworów.
W niektórych przypadkach, zwłaszcza w raku prostaty czy piersi, zastosowanie hormonalnej terapii może okazać się skuteczne. Leki hamujące produkcję hormonów odpowiedzialnych za wzrost komórek nowotworowych mogą kontrolować rozwój choroby.
Immunoterapia to innowacyjny sposób leczenia, który angażuje naturalne mechanizmy obronne organizmu w zwalczaniu komórek nowotworowych. Leki immunoonkologiczne stymulują układ odpornościowy do rozpoznawania i zwalczania komórek rakowych.
W zależności od charakterystyki gruczolakoraka, lekarze często łączą różne metody terapeutyczne, tworząc kompleksowy plan leczenia. Współczesne technologie i badania kliniczne wciąż poszerzają dostępność skutecznych terapii, zwiększając szanse na skuteczne pokonanie tego rodzaju nowotworów.
Rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy)- mniej groźny niż czerniak, ale często powoduje przerzuty
Coraz więcej osób choruje na raka skóry. Z dekady na dekadę przybywa pacjentów, także wśród osób młodych. Myśląc o raku skóry, najczęściej kojarzy się on nam z czerniakiem. W przestrzeni publicznej mocno już utrwaliły się metody rozpoznawania tego raka (kryteria ADCDE).
To bardzo pozytywne zjawisko, ponieważ czerniak jest najbardziej złośliwym nowotworem skóry, z najmniej pomyślnymi rokowaniami a jego wczesne zdiagnozowanie pozwala na zastosowanie skuteczniejszego leczenia. Natomiast czerniak stanowi tylko kilka procent spośród wszystkich raków skóry.
Około 95% wszystkich nowotworów stanowią rak podstawnokomórkowy oraz rak płaskonabłonowy (znany tez jako rak kolczystokomórkowy).
Rak płaskonabłonkowy skóry
- ekspozycja na promieniowanie słoneczne, zwłaszcza w wieku dziecięcym,
- uwarunkowania genetyczne,
- podeszły wiek,
- jasna karnacja skóry,
- stosowanie leczenia zmniejszającego odporność,
- obecność rozległych blizn lub niegojących się ran.
Na raka płaskonabłonkowego skóry częściej chorują mężczyźni.
Rak płaskonabłonkowy skóry zwykle występuje na odsłoniętych częściach ciała, np. na górnej wardze, plecach, twarzy czy ramionach. Może przybrać postać łuszczącej się, rogowaciejącej zmiany, niekiedy pokrytej strupem i owrzodzonej, a także guzka, grudki, wyniosłego lub płaskiego nacieku.
Leczenie raka płaskonabłonkowego skóry polega na chirurgicznym wycięciu zmian i zbadaniu ich pod mikroskopem. Przy zaawansowanym nowotworze wykonywana jest także biopsja cienkoigłowa największych węzłów chłonnych. Jeśli istnieją przerzuty, to niezbędna jest chemioterapia. Rak płaskonabłonkowy skóry rokuje dobrze – ponad 90% chorych przeżywa co najmniej 5 lat od rozpoznania choroby.
Zobacz film: Pani Sylwia, dzięki bliskości i wsparciu swojej córki, wygrała walkę z rakiem. Źródło: Nationale Nederlanden
Rak płaskonabłonkowy płuc
Ponad 25% wszystkich przypadków złośliwych nowotworów płuc dotyczy raka płaskonabłonkowego. Rak płaskonabłonkowy płuc występuje najczęściej u osób starszych i u mężczyzn. Rokowania przy tym typie nowotworu są złe – zaledwie 20 % chorych przeżywa rok od postawienia diagnozy. Przyczyną jest późne rozpoznawanie nowotworu, co znacznie utrudnia leczenie.
Objawy są niecharakterystyczne i większość chorych trafia do lekarza w bardzo zaawansowanym stadium nowotworu i z licznymi przerzutami. Rak płaskonabłonkowy płuc nieoperacyjny chemioterapii paliatywnej. Wczesne rozpoznanie pozwala na operacyjne usunięcie zmian, a jeśli nowotwór jest zlokalizowany (nie utworzył przerzutów) to szanse wyleczenia sięgają 70%.
