U nas zapłacisz kartą
Rak podstawnokomórkowy nosa - Przyczyny, Objawy i Metody Leczenia
W jaki sposób lekarz rozpoznaje raka podstawnokomórkowego skóry?
Rak podstawnokomórkowy skóry ma charakterystyczny wygląd, dlatego często lekarz już po pierwszych oględzinach jest w stanie z bardzo dużym prawdopodobieństwem podać rozpoznanie. Czasami pomocne – chociaż niekonieczne – jest użycie ręcznego dermatoskopu (w uproszczeniu dermatoskop to urządzenie wyposażone w soczewki powiększające obraz oraz odpowiednie źródło światła oświetlające badaną zmianę skórną, zob. Badanie dermatoskopowe). Aby potwierdzić rozpoznanie, należy wyciąć całą zmianę, jeśli jest nieduża. Jeśli zmiana jest większa lub znajduje się w okolicy, w której wycięcie może być utrudnione (np. powieka oka), lekarz rozważy pobranie niewielkiego wycinka, a następnie – po potwierdzeniu rozpoznania w badaniu histopatologicznym – zaplanuje odpowiednie leczenie.
Leczenie najczęściej polega na wycięciu ogniska choroby z niewielkim (tj. 1–2 mm) marginesem zdrowej skóry. U chorych, którzy nie godzą się na wycięcie zmiany, można rozważyć zastosowanie radioterapii jako metody alternatywnej. Trzeba jednak pokreślić, że metodą pierwszego wyboru (i zalecaną w większości przypadków) jest niewielka operacja polegająca na wycięciu zmiany w całości. Radioterapię można stosować również wtedy, gdy rak ma dużą średnicę i znajduje się w obszarze, w którym wycięcie jest trudne lub wręcz niemożliwe (z powodów technicznych – np. bardzo duża zmiana na wierzchołku głowy). Stosuje się również inne metody, np. maść z chemioterapeutykiem (5-fluorouracylem) lub lekiem immunomodulującym (imikwimodem), skuteczność metod zachowawczych nie dorównuje jednak wycięciu zmiany.
Nowotwory skóry - rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy
Rak skóry jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u ludzi białej rasy. Stanowi około 97% wszystkich nowotworów skóry i około 1/3 wszystkich nowotworów złośliwych. Najczęstszym nowotworem spośród wszystkich raków skóry jest rak podstawnokomórkowy. Występuje on pięciokrotnie częściej aniżeli rak kolczystokomórkowy. Zachorowalność na raka skóry w Polsce wynosiła w roku 2017 ponad 7000 nowych przypadków wśród kobiet i 6453 wśród u mężczyzn. Umiejscawiało to raka skóry, pod względem częstości zachorowania na nowotwory złośliwe, na 3 miejscu zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn.
Ze względu na miejscową złośliwość raka podstawnokomórkowego często jest on określany nie jako carcinoma basocellulare ale jako nabłoniak podstawnokomórkowy (epithelioma basocellulare) lub basalioma. Z tego powody istnieje niedorejestrowanie wszystkich zachorowań na ten nowotwór, który występuje częściej niż wynika to z ilości zarejestrowanych przypadków.
Zapadalność na raka skóry jest związana z ekspozycją na promienie słoneczne. Rak skóry najczęściej umiejscawia się na odsłoniętych częściach ciała (dłonie, twarz, szyja, skóra głowy - szczególnie u osób łysiejących). Najczęściej dotyczy osób w 6 i 7 dekadzie życia.
Rak nosa i zatok – diagnostyka
Podstawowym elementem diagnostyki raka nosa jest badanie palpacyjne pozwalające na ocenę układu chłonnego, wziernikowanie nosa oraz USG układu chłonnego szyi. Zmiany zlokalizowane w przewodzie nosowym można wykryć podczas rynoskopii oraz badania endoskopowego. Za najważniejsze badanie uważa się jednak biopsję, podczas której pobiera się materiał do oceny histopatologicznej. W ramach diagnostyki wykonuje się też tomografię komputerową, która pozwala na ujawnienie ubytków i patologii w jamie nosowej i zatokach przynosowych.
Odpowiednio wcześnie rozpoznany rak nosa daje szansę na wdrożenie skutecznego leczenia. Metodę leczenia dobiera się na podstawie:
- stopnia zaawansowania zmian,
- histologii guza,
- ogólnego stanu pacjenta,
- inwazyjności operacji,
- możliwości rekonstrukcji,
- możliwości zastosowania leczenia skojarzonego.
Najczęściej stosowaną metodą leczenia nowotworu nosa jest zabieg operacyjny połączony z rekonstrukcją. Wspomagająco stosuje się także radioterapię lub chemioterapię.
W ramach leczenia chirurgicznego wykonuje się resekcję:
- szczęki częściowej górnej wraz z zawartością oczodołu,
- szczęki całkowitej z lub bez zawartości oczodołu,
- szczęki częściowej środkowej,
- szczęki częściowej dolnej.
Rak podstawnokomórkowy – leczenie i powikłania
Leczenie raka podstawnokomórkowego głównie opiera się na wycięciu ogniska choroby z niewielkim, około 2 milimetrowym marginesem zdrowej skóry. Terapia dobierana jest pod kątem zaawansowania choroby. W niektórych przypadkach można zastosować radioterapię. O ile pojawia się niewielkie ryzyko wznowy to warto zastosować metody alternatywne: kriochirurgię, metody farmakologiczne lub metodę fotodynamiczną. Bardzo zaawansowany nowotwór domaga się zastosowania terapii celowanej, przy wykorzystaniu nowoczesnych leków hamujących.
Najważniejszym celem leczenia raka podstawnokomórkowego jest usunięcie tkanki nowotworowej. Nawet bowiem pozostawiony najmniejszy element może doprowadzić do dalszego rozwijania się nowotworu w tkankach leżących poniżej lub wokół.
Metody chirurgiczne dają największą pewność, że rak został usunięty w całości. Przed każdym zabiegiem pacjent powinien być zaznajomiony z rozpoznaniem, rodzajem i zakresem leczenia, rokowaniami oraz wsparciem, z jakiego może skorzystać po przeprowadzonym zabiegu. W przypadku pacjentów znajdujących się w grupie wysokiego ryzyka zespół specjalistów powinien składać się z: onkologa, patologa, chirurga plastyka oraz onkologa klinicznego. Wśród takich pacjentów stosuje się chirurgię mikrograficzną Mohsa, a więc wycięcie chirurgiczne monitorowane histologicznie. Małe ogniska leczone są poprzez łyżeczkowanie, elektrokoagulację podłoża lub kriochirurgię. Poszczególne zabiegi wykonywane są w znieczuleniu ogólnym.
Radioterapia jest proponowana po przeprowadzeniu wstępnej kwalifikacji. Można ją zastosować w wielu miejscach ciała. Nie należy jej stosować w przypadku rozległych raków podstawnokomórkowych, gdyż wykazują one odporność na tę metodę leczenia. Nie można natomiast dopuścić do spalenia zdrowych tkanek skóry. Radioterapii nie stosuje się także wobec młodych osób, ponieważ może ona u nich doprowadzić do rozwoju innych chorób skóry w przyszłości. Radioterapia musi być stosowana z dużą rozwagą.
Rokowanie w przypadku raka podstawnokomórkowego jest pomyślne, jeśli podjęte jest właściwe i umiejętnie przeprowadzone leczenie. Należy jednak mieć świadomość, że ten typ raka skóry wykazuje skłonność do odrastania w miejscu, w jakim pojawił się pierwotnie. W związku z tym, co kilka miesięcy należy dokładnie przyglądać się bliźnie i jej okolicom.
