U nas zapłacisz kartą
Rak podstawnokomórkowy - perspektywy leczenia i rokowania
Rak podstawnokomórkowy – objawy, leczenie, przerzuty i nawroty
Rak podstawnokomórkowy skóry jest nowotworem miejscowo złośliwym, pojawiającym się najczęściej na skórze twarzy, a w szczególności nosa i małżowiny ucha. Rokowania są bardzo dobre pod warunkiem jego szybkiego rozpoznania i leczenia.
Naskórek to najbardziej zewnętrzna powłoka ciała człowieka. Składa się z kilku warstw. Idąc od zewnątrz, warstwy skóry to: warstwa rogowa (ulegająca złuszczeniu), jasna (obecna tylko w niektórych miejscach), ziarnista, kolczysta i podstawna. Dwie ostatnie stanowią część rozrodczą. Rak podstawnokomórkowy jest nowotworem złośliwym skóry rozwijającym się z warstwy najgłębszej, czyli podstawnej. Najczęściej pojawia się w obrębie skóry odsłoniętych części ciała, czyli twarzy, karku, rąk. Może też pojawić się w innych miejscach na ciele. Nie jest to nowotwór przerzutujący, jego złośliwość jest miejscowa. Inna nazwa tego nowotworu to nabłoniak. Czy powinno się wycinać znamiona? Odpowiedź na filmie:
Zobacz film: Wycinanie znamion - jak może pomóc w profilaktyce antynowotworowej? Źródło: Dzień Dobry TVN
Złośliwość raka podstawnokomórkowego skóry
Nowotwór złośliwy to niekontrolowany rozrost komórek nowotworowych i ich przerzuty. W przypadku raka podstawnokomórkowego skóry złośliwość jest jedynie miejscowa. Oznacza to, że nowotwór ten wykazuje złośliwość tylko na obszarze, na którym powstaje. Nie przerzutuje i nie zajmuje okolicznych węzłów chłonnych. W miejscu, gdzie powstaje, niszczy stopniowo coraz większy obszar skóry i przylegające tkanki. Destrukcji podlegają wszystkie rodzaje tkanek, które staną mu na drodze – kości, chrząstki, naczynia, mięśnie, nerwy itd. Jeśli np. powstaje w obrębie twarzy, stopniowo niszczy kolejne warstwy skóry, kości czaszki lub chrząstkę nosa, czy też małżowiny uszne, powodując znaczne deformacje. Kiedy dojdzie do nacieczenia większego naczynia krwionośnego, może powstać krwotok.
Na szczęście nowotwór rozwija się bardzo powoli. Bardzo ważne więc w przypadku raka podstawnokomórkowego skóry, szczególnie nosa, ucha czy innej części twarzy, jest szybkie rozpoznanie i leczenie, by zapobiec powikłaniom w postaci zniszczenia i deformacji znacznych okolic, które w zaawansowanym stadium są bardzo trudne do usunięcia. Zobacz też: Nowotwór skóry - rodzaje, objawy, przyczyny
Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare)
Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare) jest jednym z najczęstszych nowotworów skóry. To rak o miejscowej złośliwości, tzn. cechuje go powolny przebieg – rozrasta się miejscowo, naciekając podłoże i może wywołać zniszczenie tkanek otoczenia. Rak podstawnokomórkowy niezwykle rzadko powoduje przerzuty (jeden przerzut na 4000 raków). Częściej występuje u osób w starszym wieku. Objawem raka podstawnokomórkowego jest perełkowaty guzek o błyszczącej i gładkiej powierzchni. Guzek taki może się rozrastać odśrodkowo, tworząc większą zmianę. Raki podstawnokomórkowe zwykle są umiejscowione na twarzy – głównie na czole, w okolicach oczodołów i nosa, na plecach, rzadziej na kończynach górnych i dolnych. Wyróżnia się kilka odmian raków podstawnokomórkowych.
Fot. Rak podstawnokomórkowy (owrzodzenie w okolicy ciemieniowej skóry owłosionej głowy)
Jak leczyć raka płaskonabłonkowego skóry?
Na wybór metody leczenia raka płaskonabłonkowego skóry wpływa stopień zaawansowania choroby. W przypadku zmian, które zostaną wykryte we wczesnym stadium, wystarczające okazuje się chirurgiczne usunięcie zmiany z odpowiednim marginesem zdrowej tkanki. Dzięki zabiegowi, który wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, możliwe jest ograniczenie ryzyka związanego z powstawaniem przerzutów do węzłów chłonnych i ważnych organów wewnętrznych. Zabieg nie jest skomplikowany i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jeżeli zmiana była rozległa, to można wykonać zabieg pozwalający na przywrócenie skórze estetycznego wyglądu. Plastyka skóry stosowana jest przede wszystkim w przypadku zmian nowotworowych, które naciekają w głąb, bo po ich wycięciu widoczny jest duży ubytek tkanek. Leczenie raka płaskonabłonkowego, który dał przerzuty, uwzględnia zastosowanie radio lub chemioterapii, a także usunięcie zaatakowanych przez nowotwór węzłów chłonnych.
Zapobieganie nawrotom raka płaskonabłonkowego wiąże się z koniecznością redukcji negatywnego wpływu na skórę wszystkich czynników ryzyka. Oznacza to, że konieczne jest unikanie promieniowania UV oraz dbanie o prawidłową ochronę skóry przed jego działaniem. Należy pamiętać o konieczności rezygnacji z kąpieli słonecznych oraz długiego przebywania na słońcu w godzinach południowych i popołudniowych. Aby zapobiegać nawrotom raka płaskonabłonkowego, trzeba także chronić skórę przed częstymi urazami i kontaktem z chemikaliami. Zalecane są częste kontrole zdrowia węzłów chłonnych oraz poddawanie diagnostyce każdej zmiany, która pojawia się na skórze i może wskazywać na to, że nowotwór uległ wznowieniu.