Rak podstawnokomórkowy - perspektywy leczenia i rokowania

Rak podstawnokomórkowy to najczęstszy rak skóry

Rak podstawnokomórkowy to najczęściej spotykany nowotwór skóry. Rośnie powoli i bardzo rzadko daje przerzuty. Rozwija się łatwiej u osób o jasnym fototypie skóry i w większości przypadków pojawia się w okolicach eksponowanych na słońce. Dowiedz się, jakie są objawy raka podstawnokomórkowego oraz na czym polega leczenie. Jakie są rokowania?

Spis treści

  1. Rak podstawnokomórkowy - przyczyny i czynniki ryzyka
  2. Rak podstawnokomórkowy - objawy
  3. Rak podstawnokomórkowy - diagnostyka
  4. Rak podstawnokomórkowy to najczęstszy nowotwór skóry. Przy wczesnej diagnozie jest całkowicie uleczalny
  5. Rak podstawnokomórkowy - leczenie
  6. Rak podstawnokomórkowy - rokowania
  7. Rak podstawnokomórkowy ma skłonność do nawrotów

Rak podstawnokomórkowy jest najczęstszym nowotworem skóry, stanowiącym ok. 80 proc. ich przypadków.

Przyczyny powstawania raka podstawnokomórkowego skóry

Rak podstawnokomórkowy skóry występuje bardzo często. Najczęściej u osób starszych, szczególnie mężczyzn. Podobnie jak powszechnie znany czerniak, rak podstawnokomórkowy również powstaje przede wszystkim w wyniku długoletniej, intensywnej ekspozycji skóry na słońce. Największa zapadalność jest oczywiście w krajach o wysokim nasłonecznieniu. Drugim istotnym czynnikiem rozwoju tego nowotworu jest znaczne osłabienie odporności. Zobacz też: Jak objawia się rak kości? Diagnoza i rokowanie nowotworu

  • zmiana płaska lub lekko wyniosła,
  • zmiana łuszcząca się, stale zaczerwieniona,
  • zmiana o typie małej ranki pokrywającej się strupkiem, który odpada i odsłania rankę, ponownie pokrywającą się strupkiem.

Raki skóry – rozpoznanie

Rozpoznanie raka skóry ustala się na podstawie oglądania zmiany skórnej, także pod dermatoskoptem oraz badania histopatologicznego wyciętej zmiany lub rzadziej – fragmentu zmiany pobranego do badania. Lekarz zbada też węzły chłonne w okolicy, w której znajduje się nowotwór.

  • terapię fotodynamiczną – metodę nieinwazyjną, pozwalającą na niszczenie tkanki nowotworowej, bez zbędnych uszkodzeń tkanki zdrowej, polega na wykorzystaniu reakcji fototoksycznej, do której dochodzi w wyniku zastosowania substancji fotouczulającej i światła o odpowiedniej dla danej substancji długości fali, jest użyteczna w przypadku stanów przedrakowych (zwłaszcza rogowacenia słonecznego), w pewnych odmianach raka podstawnokomórkowego i wczesnych raka kolczystokomórkowego. Zaletami terapii fotodynamicznej są: selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała
  • 5% maść 5-fluorouracylową lub imikwimod – w przypadku drobnych i powierzchownych ognisk
  • radioterapię (obecnie rzadko stosowaną), jest to najlepsza metoda leczenia u osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu lub kriochirurgicznemu ze względu na stan ogólny bądź warunki miejscowe, oraz u osób niewyrażających zgody na leczenie tymi metodami
  • chemoradioterapiaę, czyli podawanie leków uwrażliwiających na działanie radioterapii, a następnie radioterapię
  • laser CO2
  • interferon α-2 oraz rekombinowany interferon β we wstrzyknięciach doogniskowych w przypadku leczenia raków podstawnokomórkowych, metoda ta jednak jest żmudna, droga i długookresowa,
  • leki systemowe, czyli działające na cały organizm.

Co warto wiedzieć o raku płaskonabłonkowym skóry? – rokowania, kto choruje

Jak już zostało wspomniane, rak płaskonabłonkowy skóry diagnozowany jest przede wszystkim u osób z jasną karnacją. Od wielu lat obserwowany jest wzrost liczby diagnozowanych przypadków tego nowotworu złośliwego, co ma związek m.in. ze zmianą trybu życia oraz „modą” na korzystanie z kąpieli słonecznych oraz solarium. Czynniki ryzyka, które w największym stopniu wpływają na rozwój raka płaskonabłonkowego skóry to m.in.:

  • promieniowanie ultrafioletowe,
  • jasna karnacja skóry,
  • czynniki chemiczne,
  • częsta ekspozycja na promieniowanie słoneczne w dzieciństwie,
  • uwarunkowania genetyczne,
  • przewlekłe leczenie zmniejszające odporność.

Czynnikiem, który zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu płaskonabłonkowego skóry, jest przede wszystkim promieniowanie słoneczne. Nowotwór ten wywodzi się zarówno z komórek nabłonkowych, jak i komórek ulegających rogowaceniu na skutek ekspozycji ciała na promienie słoneczne. Ryzyko rozwoju raka kolczystokomórkowego zwiększają również choroby przebiegające z niedoborami odporności na skutek działania procesu chorobowego, stosowanego leczenia farmakologicznego, a także stosowania niektórych procedur medycznych. Odporność ulega znacznemu osłabieniu np. po przeszczepach narządów, co ma związek ze stosowaniem leczenia, które ma na celu uniknięcie odrzucenia przeszczepu. Warto pamiętać, że przewlekłe narażenie skóry na działanie promieniowania UV, a także substancji chemicznych i toksyn, które obecne są np. w dymie papierosowym, zwiększa ryzyko rozwoju raka płaskonabłonkowego na skórze oraz na granicy skóry i błon śluzowych. U nałogowych palaczy tytoniu oraz osób nadużywających alkoholu, rak płaskonabłonkowy często powstaje w okolicy warg.

Rak płaskonabłonkowy najczęściej pojawia się u osób w średnim i podeszłym wieku, co ma związek z długotrwałym wpływem na organizm czynników wyzwalających rozwój choroby. Na rozwój nowotworu w szczególności narażone są odsłaniane partie ciała oraz skóra, która ma przewlekły kontakt np. z chemikaliami i innymi substancjami o mutagennym działaniu. Na rozwój raka skóry narażone są także osoby, których skóra ulega częstym uszkodzeniom mechanicznym np. podczas golenia zarostu na twarzy. Rak płaskonabłonkowy może także utworzyć się na podłożu blizn.

Pojawia się przede wszystkim na odkrytych częściach ciała, które są najbardziej narażone na wpływ promieniowania UV głowa, szyja, twarz, dłonie, ramiona , ale może się rozwinąć na dowolnym obszarze ciała, również w obrębie błon śluzowych.

Czytaj dalej...

Rak podstawnokomórkowy to rosnący powoli miejscowo złośliwy nowotwór skóry wywodzący się z nierogowaciejących komórek warstwy podstawnej naskórka, występujący głównie u przedstawicieli rasy białej osoby o fototypie skóry według definicji World Health Organization I IV.

Czytaj dalej...

Zachorowalność jest największa w Australii, bowiem jednym z głównych czynników ryzyka zachorowania jest promieniowanie słoneczne szczególnie ultrafioletowe , zwłaszcza jeśli narażenie na działanie słońca było intensywne już od dzieciństwa.

Czytaj dalej...

radioterapię obecnie rzadko stosowaną ; jest to najlepsza metoda leczenia u osób, które nie mogą być poddane zabiegowi chirurgicznemu lub kriochirurgicznemu ze względu na stan ogólny bądź warunki miejscowe, oraz u osób niewyrażających zgody na leczenie tymi metodami.

Czytaj dalej...