U nas zapłacisz kartą
Rak podstawnokomórkowy - perspektywy leczenia i rokowania
Jakie jest rokowanie?
Rokowanie w przypadku rozpoznania raka podstawnokomórkowego jest wyśmienite, o ile podejmie się właściwe i umiejętnie przeprowadzone leczenie. Trzeba jednak pamiętać, że rak tego typu ma skłonność do odrastania (inaczej mówiąc nawrotu albo wznowy) w miejscu, gdzie znajdował się pierwotnie. Dlatego ważne jest skrupulatne oglądanie blizny i jej okolicy co kilka miesięcy. U osoby, u której rak podstawnokomórkowy już wystąpił, ryzyko pojawienia się takiego nowotworu w innej okolicy ciała jest zwiększone, dlatego należy starannie oglądać całą skórę. Ponadto opisano mnogie, wieloogniskowe występowanie raka podstawnokomórkowego w ramach rodzinnego zespołu znamion nabłonkowych (zespół Gorlina i Goltza).
Zobacz także
Badanie dermatoskopowe Niewątpliwie największą rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów skóry odgrywa dermoskopia (dermatoskopia).
Objawy chorób skóry (wykwity skórne) Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Wybrane treści dla Ciebie
Badanie dermatoskopowe Niewątpliwie największą rolę w diagnostyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów skóry odgrywa dermoskopia (dermatoskopia).
Jak leczyć raka płaskonabłonkowego skóry?
Na wybór metody leczenia raka płaskonabłonkowego skóry wpływa stopień zaawansowania choroby. W przypadku zmian, które zostaną wykryte we wczesnym stadium, wystarczające okazuje się chirurgiczne usunięcie zmiany z odpowiednim marginesem zdrowej tkanki. Dzięki zabiegowi, który wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, możliwe jest ograniczenie ryzyka związanego z powstawaniem przerzutów do węzłów chłonnych i ważnych organów wewnętrznych. Zabieg nie jest skomplikowany i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jeżeli zmiana była rozległa, to można wykonać zabieg pozwalający na przywrócenie skórze estetycznego wyglądu. Plastyka skóry stosowana jest przede wszystkim w przypadku zmian nowotworowych, które naciekają w głąb, bo po ich wycięciu widoczny jest duży ubytek tkanek. Leczenie raka płaskonabłonkowego, który dał przerzuty, uwzględnia zastosowanie radio lub chemioterapii, a także usunięcie zaatakowanych przez nowotwór węzłów chłonnych.
Zapobieganie nawrotom raka płaskonabłonkowego wiąże się z koniecznością redukcji negatywnego wpływu na skórę wszystkich czynników ryzyka. Oznacza to, że konieczne jest unikanie promieniowania UV oraz dbanie o prawidłową ochronę skóry przed jego działaniem. Należy pamiętać o konieczności rezygnacji z kąpieli słonecznych oraz długiego przebywania na słońcu w godzinach południowych i popołudniowych. Aby zapobiegać nawrotom raka płaskonabłonkowego, trzeba także chronić skórę przed częstymi urazami i kontaktem z chemikaliami. Zalecane są częste kontrole zdrowia węzłów chłonnych oraz poddawanie diagnostyce każdej zmiany, która pojawia się na skórze i może wskazywać na to, że nowotwór uległ wznowieniu.
Rak podstawnokomórkowy skóry
Rak podstawnokomórkowy to rosnący powoli miejscowo złośliwy nowotwór skóry wywodzący się z nierogowaciejących komórek warstwy podstawnej naskórka, występujący głównie u przedstawicieli rasy białej (osoby o fototypie skóry według definicji World Health Organization I–IV). Rośnie przede wszystkim na odkrytych częściach ciała (głowa, szyja), ale może się rozwinąć na dowolnym obszarze ciała, w tym także w obrębie błon śluzowych. Nowotwór ten w praktyce nie jest źródłem przerzutów odległych i nie zajmuje regionalnych węzłów chłonnych.
Jego charakter (określany przez lekarzy jako „złośliwość miejscowa”) sprawia, że niektóre jego postaci – jeśli nie podejmie się właściwego leczenia – powoli niszczą coraz większy obszar przyległej skóry oraz położne głębiej struktury ciała (np. chrząstkę nosa lub małżowiny usznej albo kości czaszki). Nieleczone, zaniedbane zmiany naciekają sąsiadujące elementy kostne, chrzęstne, naczyniowe, nerwowe albo gałkę oczną. W obrębie dużych, owrzodziałych zmian może dochodzić do trudnych do opanowania krwotoków.
Na zdjęciu przedstawiono przykład zaawansowanego raka podstawnokomórkowego o wieloletnim przebiegu. Trzeba podkreślić, że leczenie raka o takim stopniu zaawansowania jest trudne zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta, dlatego warto zacząć terapię, zanim nowotwór rozwinie się do dużych rozmiarów – proces leczenia jest wówczas prostszy i mniej dokuczliwy dla chorego, a i szanse na pełne wyleczenie są większe.
Fot. 1. Rozległy rak podstawnokomórkowy niszczący znaczny obszar skóry karku i naciekający położone głębiej tkanki. Leczenie w takim przypadku jest trudne, dlatego w przypadku podejrzanej zmiany skórnej nie należy czekać, aż rozwinie się ona do podobnych rozmiarów, tylko bez zbędnej zwłoki zgłosić się do lekarza rodzinnego, onkologa lub dermatologa! (Zdjęcie ze zbiorów autora)