Rak gruczołowy typu guzkowego
Diagnostyka raka podstawnokomórkowego skóry
Lekarz może postawić rozpoznanie już na podstawie wstępnego badania, oceniając gołym okiem wygląd zmiany. Niektórzy lekarze, a w szczególności dermatolodzy, dysponują tzw. dermatoskopem. Jest to urządzenie pozwalające na ocenę zmian powierzchniowych jak za pomocą szkła powiększającego czy lupy. Ostateczne rozpoznanie można wysunąć na podstawie badania histopatologicznego, czyli badania pod mikroskopem wyciętej zmiany. Jeśli lokalizacja i wielkość zmiany na to pozwalają, wycina się do badania całą zmianę. Jeśli zmiana jest duża, można wyciąć fragment, czyli pobrać wycinek zmienionej skóry.
Leczenie polega przede wszystkim na wycięciu zmiany z marginesem zdrowej tkanki. Margines ten wynosi zazwyczaj około 2 mm. Jeśli chory nie zgadza się na wycięcie zmiany, można zastosować miejscową radioterapię, jednak jest to mniej pożądana metoda i zdecydowanie lekarz stara się przekonać pacjenta do leczenia chirurgicznego. Jeśli zmiana jest bardzo duża lub zajmuje struktury lub obszar uniemożliwiające zabieg chirurgiczny, zalecana jest radioterapia. Czasami możliwe jest też zastosowanie maści zawierających np. 5-fluorouracyl (chemioterapeutyk). Nie są to jednak metody przewyższające skuteczność leczenia operacyjnego.
Jak wygląda rak podstawnokomórkowy?
W >80% przypadków rak podstawnokomórkowy skóry występuje na głowie (przede wszystkim na twarzy) i szyi, ale może wystąpić w dowolnej okolicy ciała, np. na mosznie lub kroczu. Wyróżnia się wiele postaci morfologicznych tego nowotworu. Najbardziej typowym obrazem klinicznym jest nieduży guzek otoczony wałowatym brzegiem, najczęściej zlokalizowany w okolicy skrzydełka nosa lub małżowiny usznej (postać guzkowa, ta postać może zawierać znaczną ilość barwnika, przypominając guzkową postać czerniaka skóry). Często uwagę chorego zwraca niegojąca się niewielka ranka pokryta strupem, który cyklicznie odpada, odsłaniając niewielkie owrzodzenie („rankę”), która szybko pokrywa się nowym strupem. Stosunkowo często obserwuje się również postać powierzchowną – zmianę płaską łub płasko-wyniosłą, łuszczącą się i zaczerwienioną.
Fot. 2. Postać guzkowa raka podstawnokomórkowego skóry na tylnej powierzchni małżowiny usznej (drobne owrzodzenie w centrum zmiany, wałowate brzegi zmiany)
Fot. 3. Postać powierzchowna raka podstawnokomórkowego skóry (Zdjęcia ze zbiorów autora)
Leczenie raka podstawnokomórkowego skóry
Leczenie tego raka skóry polega na usunięciu zmiany skórnej z odpowiednim marginesem (tzw. biopsja wycinająca).
W przypadku powierzchownego raka skóry stosuje się leczenie miejscowe, polegające na nakładaniu kremu zawierającego imikwimod, na zmienioną chorobowo skórę. Dokładne szczegóły dotyczące stosowania preparatu przekazuje lekarz.
Inne metody leczenia BBC stosowane u chorych, którzy nie zgadzają się lub nie kwalifikują się do leczenia operacyjnego, to między innymi radioterapia, kriochirurgia 1 i terapia fotodynamiczna.
Jeśli nowotwór rozwija się powoli i nie ma nacieków w głąb, możliwe jest skuteczne leczenie. Trudniejsze jest wyleczenie zmiany bardziej agresywnej, naciekającej w głąb ciała, mającej tendencję do wznowy.
W przypadku przerzutów odległych leczenie jest indywidualizowane i obejmuje chirurgię, radioterapię, chemioterapię lub nowo zarejestrowaną terapię wismodegibem – lekiem uwarunkowanym molekularnie.
Po zakończeniu leczenia wskazane są regularne kontrole zgodnie z zaleceniem lekarza.
U nas zapłacisz kartą