Rak gruczołowy typu guzkowego

Rak podstawnokomórkowy skóry

Rak podstawnokomórkowy to rosnący powoli miejscowo złośliwy nowotwór skóry wywodzący się z nierogowaciejących komórek warstwy podstawnej naskórka, występujący głównie u przedstawicieli rasy białej (osoby o fototypie skóry według definicji World Health Organization I–IV). Rośnie przede wszystkim na odkrytych częściach ciała (głowa, szyja), ale może się rozwinąć na dowolnym obszarze ciała, w tym także w obrębie błon śluzowych. Nowotwór ten w praktyce nie jest źródłem przerzutów odległych i nie zajmuje regionalnych węzłów chłonnych.

Jego charakter (określany przez lekarzy jako „złośliwość miejscowa”) sprawia, że niektóre jego postaci – jeśli nie podejmie się właściwego leczenia – powoli niszczą coraz większy obszar przyległej skóry oraz położne głębiej struktury ciała (np. chrząstkę nosa lub małżowiny usznej albo kości czaszki). Nieleczone, zaniedbane zmiany naciekają sąsiadujące elementy kostne, chrzęstne, naczyniowe, nerwowe albo gałkę oczną. W obrębie dużych, owrzodziałych zmian może dochodzić do trudnych do opanowania krwotoków.

Na zdjęciu przedstawiono przykład zaawansowanego raka podstawnokomórkowego o wieloletnim przebiegu. Trzeba podkreślić, że leczenie raka o takim stopniu zaawansowania jest trudne zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta, dlatego warto zacząć terapię, zanim nowotwór rozwinie się do dużych rozmiarów – proces leczenia jest wówczas prostszy i mniej dokuczliwy dla chorego, a i szanse na pełne wyleczenie są większe.



Fot. 1. Rozległy rak podstawnokomórkowy niszczący znaczny obszar skóry karku i naciekający położone głębiej tkanki. Leczenie w takim przypadku jest trudne, dlatego w przypadku podejrzanej zmiany skórnej nie należy czekać, aż rozwinie się ona do podobnych rozmiarów, tylko bez zbędnej zwłoki zgłosić się do lekarza rodzinnego, onkologa lub dermatologa! (Zdjęcie ze zbiorów autora)

Rak podstawnokomórkowy to najczęstszy nowotwór złośliwy skóry

Rak podstawnokomórkowy to nowotwór złośliwy wywodzący się z komórek najgłębszej warstwy naskórka, czyli warstwy podstawnej. Objawia się małym guzkiem, który w miarę upływu czasu może wrzodzieć, krwawić i pokrywać się wciąż odpadającym strupkiem. Nowotwór ten występuje najczęściej u osób starszych po 60. roku życia, u osób z jasną karnacją, nadużywających kąpieli słonecznych.

  • Rak podstawnokomórkowy skóry jest najczęstszym nowotworem złośliwym skóry. Występuje nawet 5 razy częściej niż wszystkie inne nowotwory złośliwe skóry. Rak ten lokalizuje się głównie w miejscach narażonych na działanie promieniowania UV. Naskórek to najbardziej zewnętrza powłoka ciała. Składa się z kilku warstw warstwy rogowej, która ulega złuszczeniu, warstwy jasnej, obecnej tylko w niektórych miejscach, warstwy ziarnistej, kolczystej i podstawnej. Dwie ostatnie warstwy skóry stanowią część rozrodczą. Rak podstawnokomórkowy jest nowotworem złośliwym, który rozwija się z warstwy najgłębszej, czyli podstawnej.

    Przyczyny powstawania raka podstawnokomórkowego skóry

    Rak podstawnokomórkowy skóry występuje bardzo często. Najczęściej u osób starszych, szczególnie mężczyzn. Podobnie jak powszechnie znany czerniak, rak podstawnokomórkowy również powstaje przede wszystkim w wyniku długoletniej, intensywnej ekspozycji skóry na słońce. Największa zapadalność jest oczywiście w krajach o wysokim nasłonecznieniu. Drugim istotnym czynnikiem rozwoju tego nowotworu jest znaczne osłabienie odporności. Zobacz też: Jak objawia się rak kości? Diagnoza i rokowanie nowotworu

    • zmiana płaska lub lekko wyniosła,
    • zmiana łuszcząca się, stale zaczerwieniona,
    • zmiana o typie małej ranki pokrywającej się strupkiem, który odpada i odsłania rankę, ponownie pokrywającą się strupkiem.

    Rak podstawnokomórkowy - objawy i leczenie

    Rak podstawnokomórkowy jest złośliwym nowotworem skóry. Objaw mogą przybierać różne postacie – od płaskiego owrzodzenia, przez nieowrzodzoną brodawkę, po guzek o perłowej barwie. Podobnie jak rak kolczystokomórkowy, nowotwór ten najczęściej występuje na twarzy i skórze owłosionej głowy, ale może też pojawić się na innych częściach ciała.

    Rak podstawnokomórkowy jest nowotworem złośliwym dotykającym głównie osób o jasnej karnacji skóry.
    • Objawy raka podstawnokomórkowego
    • Rak podstawnokomórkowy skóry - przyczyny
    • Rozpoznanie raka podstawnokomórkowego
    • Leczenie raka podstawnokomórkowego skóry
    • Podstawnokomórkowy rak skóry - rokowanie i powikłania
    • Zapobieganie rakowi podstawnokomórkowemu

    Rak podstawnokomórkowy (ang. basal cell carcinoma, BCC) stanowi ok. 80% wszystkich nowotworów w obrębie skóry. Wraz z nowotworem kolczystokomórkowym (15-20%) odpowiada za większość zachorowań na tzw. niebarwnikowye nowotwory skóry. W 2019 roku odnotowano w tej grupie 14 266 przypadków wśród Polaków.

    Pochodzi z nierogowaciejących komórek podstawowej warstwy naskórka i występuje głównie u rasy białej. Zachorowalność na ten typ nowotworu zwiększa się wraz z wiekiem i najczęściej dotyczy osób po 60. roku życia.

  • Podobnie jak w przypadku wielu innych nowotworów, jednym z istotnych czynników ryzyka jest przewlekłe osłabienie odporności dlatego wiele nowotworów skóry częściej występuje u osób po przeszczepieniach narządów osoby te zazwyczaj przewlekle zażywają leki upośledzające sprawne działanie układu odpornościowego.

    Czytaj dalej...

    W przypadkach, kiedy jest to niemożliwe, można zastosować radioterapię, a w przypadkach o niewielkim ryzyku wznowy można stosować metody alternatywne, takie jak kriochirurgia, czasami metody farmakologiczne, jak leczenie 5-fluorouracylem czy imikwimodem, oraz metodę fotodynamiczną mówi agencji informacyjnej Newseria prof.

    Czytaj dalej...

    Zaletami terapii fotodynamicznej są selektywność, oszczędzenie zdrowej otaczającej skóry, zadowalające wyniki kosmetyczne, wielokrotność stosowania, zastosowanie w każdym wieku, niezależnie od obciążeń ogólnych pacjenta i w dowolnej okolicy ciała.

    Czytaj dalej...

    Zachorowalność jest największa w Australii, bowiem jednym z głównych czynników ryzyka zachorowania jest promieniowanie słoneczne szczególnie ultrafioletowe , zwłaszcza jeśli narażenie na działanie słońca było intensywne już od dzieciństwa.

    Czytaj dalej...