U nas zapłacisz kartą
Rak gruczołowy typu guzkowego
Czy rak podstawnokomórkowy występuje często?
Rak podstawnokomórkowy jest najczęstszym nowotworem skóry. Każdego roku zapada na niego 100–800 osób w przeliczeniu na grupę 100 000 osób rasy białej. Zachorowalność jest największa w Australii, bowiem jednym z głównych czynników ryzyka zachorowania jest promieniowanie słoneczne (szczególnie ultrafioletowe), zwłaszcza jeśli narażenie na działanie słońca było intensywne już od dzieciństwa.
Rak podstawnokomórkowy występuje przede wszystkim u osób starszych (bo szkodliwe działanie słońca kumuluje się na przestrzeni całego życia), częściej u mężczyzn o jasnej karnacji skóry. Podobnie jak w przypadku wielu innych nowotworów, jednym z istotnych czynników ryzyka jest przewlekłe osłabienie odporności (dlatego wiele nowotworów skóry częściej występuje u osób po przeszczepieniach narządów – osoby te zazwyczaj przewlekle zażywają leki upośledzające sprawne działanie układu odpornościowego).
Zapobieganie rakowi podstawnokomórkowemu
- ocenie u każdego pacjenta cech ryzyka i dopasowaniu postępowania profilaktycznego,
- objęciu osób z grup ryzyka bardziej szczegółową opieką,
- unikaniu nadmiernej ekspozycji na słońce, zwłaszcza krótkich epizodów intensywnego nasłonecznienia powodujących oparzenia skóry,
- dbaniu o odpowiednią ochronę przed słońcem, stosowaniu kremów z filtrem UV.
- Obserwuj co miesiąc swoją skórę, a w sytuacji, kiedy coś Cię zaniepokoi to skontaktuj się z dermatologiem.
- Raz w roku kontroluj swoją skórę na wizycie lekarskiej.
- Dbaj o odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną – stosuj kremy z wysokim filtrem UV, unikaj wystawiania się na słońce między 10.00 a 16.00, noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.
- „Interna Szczeklika 2015”.
- „Podstawy chirurgii” wyd. Medycyna Praktyczna.
- http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/Nowotwory_2019.pdf
- „Nowotwory skóry: klinika, patologia, leczenie” A. Bieniek, M. Cisło, A. Jankowska-Konsur.
- „Czerniaki skóry – zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego” Przegląd Dermatologiczny, 2009, 96, str. 193-203.
1 Kriochirurgia - metoda lecznicza polegająca na miejscowym niszczeniu chorych lub przerośniętych tkanek za pomocą niskich temperatur (poniżej 0ᵒC).
Oferta Medicover
- Kompleksowa ocena zmian skórnych: dermatoskopia, cyfrowa wideodermoskopia.
wycięcie chirurgiczne zmian w trybie ambulatoryjnym,
poszerzenie marginesu wycięcia,
kwalifikacja do leczenia miejscowego – krioterapia,
Rak podstawnokomórkowy skóry
Rak podstawnokomórkowy to rosnący powoli miejscowo złośliwy nowotwór skóry wywodzący się z nierogowaciejących komórek warstwy podstawnej naskórka, występujący głównie u przedstawicieli rasy białej (osoby o fototypie skóry według definicji World Health Organization I–IV). Rośnie przede wszystkim na odkrytych częściach ciała (głowa, szyja), ale może się rozwinąć na dowolnym obszarze ciała, w tym także w obrębie błon śluzowych. Nowotwór ten w praktyce nie jest źródłem przerzutów odległych i nie zajmuje regionalnych węzłów chłonnych.
Jego charakter (określany przez lekarzy jako „złośliwość miejscowa”) sprawia, że niektóre jego postaci – jeśli nie podejmie się właściwego leczenia – powoli niszczą coraz większy obszar przyległej skóry oraz położne głębiej struktury ciała (np. chrząstkę nosa lub małżowiny usznej albo kości czaszki). Nieleczone, zaniedbane zmiany naciekają sąsiadujące elementy kostne, chrzęstne, naczyniowe, nerwowe albo gałkę oczną. W obrębie dużych, owrzodziałych zmian może dochodzić do trudnych do opanowania krwotoków.
Na zdjęciu przedstawiono przykład zaawansowanego raka podstawnokomórkowego o wieloletnim przebiegu. Trzeba podkreślić, że leczenie raka o takim stopniu zaawansowania jest trudne zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta, dlatego warto zacząć terapię, zanim nowotwór rozwinie się do dużych rozmiarów – proces leczenia jest wówczas prostszy i mniej dokuczliwy dla chorego, a i szanse na pełne wyleczenie są większe.
Fot. 1. Rozległy rak podstawnokomórkowy niszczący znaczny obszar skóry karku i naciekający położone głębiej tkanki. Leczenie w takim przypadku jest trudne, dlatego w przypadku podejrzanej zmiany skórnej nie należy czekać, aż rozwinie się ona do podobnych rozmiarów, tylko bez zbędnej zwłoki zgłosić się do lekarza rodzinnego, onkologa lub dermatologa! (Zdjęcie ze zbiorów autora)