U nas zapłacisz kartą
Objawy raka skóry - jak je rozpoznać?
Rak skóry - objawy i rodzaje [ZDJĘCIA]
Rak skóry to nie tylko czerniak. Różne mogą być nie tylko rodzaje, lecz także objawy raka skóry. Sprawdź jakie są rodzaje raka skóry, jak rozpoznać ich objawy i jak wyglądają.
Spis treści
- Rak skóry - rak podstawnokomórkowy
- Rak skóry - rak płaskonabłonkowy
- Rak skóry - rak kolczystokomórkowy
- Rak skóry - rak brodawkujący
- Rak neuroendokrynny Merkla
- Czerniak
- Mięsak Kaposiego
- Chłoniak skóry typu T (ziarniniak grzybiasty, Mycosis fungoides)
- Choroba Pageta (rak skóry Pageta)
- Jak rozpoznać raka skóry?
Rak skóry to nowotwór złośliwy, którego objawy pojawiają się w krótkim czasie. Rak skóry wzrasta bowiem zazwyczaj szybko, naciekając otaczające tkanki, może także dawać odległe przerzuty. W przeciwieństwie do nowotworów łagodnych skóry, które rozrastają się powoli, nie niszczą tkanek otaczających, od których są wyraźnie odgraniczone i nie dają przerzutów.
Rak skóry nie rozwija się od razu - jest to proces długotrwały i wieloetapowy. Raka skóry poprzedzają zmiany przedrakowe, które mogą przekształcić się w czerniaka lub nieczerniakowego raka skóry (np. rak kolczystokomórkowy). Główną przyczyną raka skóry jest nadmierna ekspozycja skóry na promieniowanie UV.
W leczeniu stosuje się różne metody, np. operację chirurgiczną, radioterapię. Jednak w przypadku zaawansowanej postaci choroby, może ona prowadzić do śmierci pacjenta.
Rozwijamy nasz serwis dzięki wyświetlaniu reklam.
Blokując reklamy, nie pozwalasz nam tworzyć wartościowych treści.
Wyłącz AdBlock i odśwież stronę.
Diagnoza
W ramach badania kontrolnego, poza badaniem skóry gołym okiem przeprowadza się badanie dermoskopowe. Dermoskopia jest bezbolesnym badaniem, podczas którego dermatolog bada skórę dermatoskopem (mikroskopem do światła odbitego). Badanie to umożliwia wykrycie nawet niewielkich zmian w obrębie znamienia, bardzo dokładne rozróżnienie między nieszkodliwymi znamionami a zmianami podejrzanymi, jak również ocenę głębszych warstw skóry. Pozwala to na skuteczniejsze i wcześniejsze wykrywanie czerniaków. W przypadku podejrzenia czerniaka wykonuje się badanie histologiczne uprzednio usuniętego znamienia lub pobranej próbki tkanki (biopsja) w celu potwierdzenia diagnozy.
Całkowite usunięcie nowotworu z zachowaniem marginesu tkanki zdrowej jest opcjonalna terapią i w niektórych przypadkach jest ona wystarczająca. Często wykonuje się biopsję tzw. węzła wartowniczego w celu ustalenia, czy w pierwszym węźle chłonnym na drodze spływu chłonki z ogniska nowotworowego znajdują się przerzuty. Brak przerzutów zmniejsza znacznie prawdopodobieństwo wystąpienia przerzutów w pozostałych węzłach chłonnych. W niektórych przypadkach sama terapia chirurgiczna nie wystarcza, ponieważ przy grubości czerniaka przekraczającej 1,5 mm istnieje ryzyko wystąpienia przerzutów w późniejszym czasie (czerniak z grupy wysokiego ryzyka). W niektórych przypadkach obserwuje się przerzuty już w momencie rozpoznania. W świetle powyższego prócz zabiegów chirurgicznych ważną rolę w leczeniu odgrywają również inne terapie mające na celu poprawę wyników operacji i szans na powrót do zdrowia lub przedłużenia życia pacjenta. Przebieg terapii różni się w zależności od pacjenta i ma związek z jego indywidualnym stanem zdrowia. Możliwości terapii obejmują chemioterapię, radioterapię, immunoterapię oraz - stosunkowo nową metodę leczenia - terapię celowaną (leki ukierunkowane i zwalczające określone właściwości komórek nowotworowych). W ostatnich latach wprowadzono wiele innowacji zarówno w dziedzinie diagnostyki, jak i leczenia czerniaka przerzutowego. Ustanowiono nowe standardy immunoterapii i terapii celowanej molekularnie, a obecnie prowadzone są również badania nad nowymi metodami leczenia. Szanse na wyleczenie zależą od kilku czynników, w tym od rodzaju czerniaka złośliwego i stadium choroby w momencie jej rozpoznania. Rokowania poprawiły się w ostatnich latach, we wczesnym stadium czerniak złośliwy jest zasadniczo całkowicie uleczalny, co podkreśla znaczenie regularnych samokontroli skóry i dermatologicznych badań profilaktycznych. Powyżej określonej grubości czerniaka rokowania są gorsze, zmniejszają się również szanse na powrót pacjenta do zdrowia po przerzutach na sąsiednie węzły chłonne lub inne narządy (np. wątrobę, płuca, mózg). W trakcie badania profilaktycznego istnieje szansa na wykrycie nowotworu w stadium uleczalnym.
Leczenie raka skóry
Podstawową metodą leczenia raka skóry są zabiegi chirurgiczne. W przypadku nowotworów skóry bardzo ważne jest dokładne usunięcie całej zmiany nowotworowej wraz z tzw. marginesem. Jako margines traktuje się w tym przypadku zdrową tkankę, która jest usuwana wraz z tkanką nowotworową po to, aby zmniejszyć ryzyko, że u pacjenta pozostaną jakieś komórki nowotworu skóry i że dojdzie przez to do nawrotu choroby. Margines ustala się np. poprzez przeprowadzenie badań mikroskopowych kolejnych usuwanych pacjentowi tkanek – histopatolog jest w stanie ocenić, czy w dostarczanych mu materiałach są wciąż obecne patologiczne komórki. Jeżeli lekarz takowych nie zaobserwuje, wówczas zastosowany margines zdrowych tkanek można uznać za wystarczający.
Chirurgiczna resekcja raka skóry stanowi podstawową metodę jego leczenia, jednakże zdecydowanie nie jedyną. W leczeniu nowotworów skóry wykorzystuje się również i inne terapie, takie jak:
- krioterapia,
- zabiegi laserowe,
- terapia fotodynamiczna,
- leczenie farmakologiczne (np. z wykorzystaniem preparatów interferonu alfa-2 i interferonu beta czy imikwimodu),
- radioterapia.
Nierzadko bardziej zaawansowanego postępowania terapeutycznego wymagają pacjenci, którzy zachorowali na czerniaka . U takich chorych – jeżeli jest taka możliwość – również przeprowadzane są zabiegi chirurgiczne, jednakże czasami, ze względu na zaawansowanie zmiany nowotworowej, operacyjna resekcja może być przeciwwskazana. W takich sytuacjach nieocenione mogą okazać się inne, dotychczas niewymienione metody leczenia onkologicznego, takie jak chemioterapia czy terapia celowana (bazująca na tym, że pacjentom podawane są leki, które neutralizują mutacje genowe, które to doprowadziły do wystąpienia nowotworu).
Zapamiętaj: Odpowiednio wcześnie wykryty rak skóry daje szansę 100% wyleczenia!
Czerniak skóry
Czerniak może rozwinąć się w obrębie istniejących zmian barwnikowych, które wystawiane są na działanie promieniowania słonecznego, jednak komórki nowotworowe mogą pojawić się również w obrębie zdrowej skóry. Dość szybko nacieka w głębsze warstwy skóry, powodując przerzuty np. do kości i węzłów chłonnych.
W przypadku czerniaka najczęściej mamy do czynienia ze zmieniającą swój kształt plamą lub nieregularnym, przyrastającym na boki i ku górze pieprzykiem. Czerniak nie musi mieć bardzo ciemnego koloru – mogą na niego wskazywać zmiany o różnej barwie np. jasnobeżowe plamy, brązowe pieprzyki, a także fioletowa lub czarna narośl na skórze, która początkowo może przypominać krwiak. Czerniak nie pojawia się z dnia na dzień, jednak dość szybko daje przerzuty, dlatego osoby, których skóra pokryta jest znamionami barwnikowymi, powinny poddawać się badaniom diagnostycznym. W przypadku czerniaka stosowana jest tzw. skala ABCDE, która pomaga samodzielnie wykryć znamiona mogące wskazywać na czerniaka. Uwzględnia ona charakterystyczne cechy czerniaka, czyli:
- A – asymetryczny kształt zmiany skórnej,
- B – poszarpane, nierówne brzegi zmiany skórnej,
- C – ciemny kolor zmiany skórnej, kolor niejednolity,
- D – duży rozmiar zmiany skórnej – diagnostyce w kierunku czerniaka powinny zostać poddane wszystkie znamiona, których wielkość przekracza 6 mm,
- E – ewolucja zmiany skórnej.
Choć czerniak kojarzony jest przede wszystkim z ciemnym kolorem, to może zostać zdiagnozowana także postać pozbawiona barwnika. Zdarza się, że na czerniaka skóry wskazuje nagłe odbarwienie się pieprzyka lub pojawienie się na skórze zmiany np. guzka, który nie różni się od niej kolorem.
Najważniejsze informacje
Czerniak złośliwy: „czarny rak skóry” – najbardziej złośliwa forma raka skóry
Czynniki/grupy ryzyka: promieniowanie UV (intensywne nasłonecznienie, solarium), (częste) oparzenia słoneczne, jasna karnacja, wiele znamion, zachorowania na raka wśród najbliższych krewnych itp.
Objawy: nietypowe znamiona („zasada ABCDE”), zmiany koloru, krwawienie, swędzenie itp.
Diagnoza: anamneza, oględziny skóry, dermoskopia, biopsja
Leczenie: chirurgiczne usunięcie z zachowaniem marginesu zdrowej tkanki, inne terapie w przypadku zaawansowanych chorób (chemioterapia, radioterapia, immunoterapia, leki celowane)
Prognoza: korzystna w przypadku wczesnego wykrycia
Ważne: ostrożne korzystanie ze słońca, ochrona przeciwsłoneczna, regularne samokontrole skóry i profilaktyczne badania lekarskie
Źródła
Posch C., Neue Entwicklungen in der Therapie des Melanoms, Universum Innere Medizin 06/2017, MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH
Schmale I., Malignes Melanom - Sehr gute Ergebnisse in der adjuvanten Therapie, Schweizer Zeitschrift für Onkologie 05/2017, Rosenfluh Publikationen AG
Duffner K., Neues vom malignen Melanom - Immer bessere Überlebensraten dank Immuntherapie, Schweizer Zeitschrift für Dermatologie & Ästhetische Medizin [medicos] 04/2017, Rosenfluh Publikationen AG
Höller C. et al., Melanom, Spectrum Dermatologie 01/2017, MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH
Moser J., Melanom 2016 - Zwischen Euphorie und Lösungssuche, Klinik 05/2016, MedMedia Verlag und Mediaservice GmbH
Melanom: Immuntherapien zeigen langfristige Wirkungen, Deutsches Ärzteblatt, 03.06.2014, URL: https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/58919/Melanom-Immuntherapien-zeigen-langfristige-Wirkungen
Krebsinformationsdienst des Deutschen Krebsforschungszentrums, Hautkrebs: Basaliome, Plattenepithelkarzinome, maligne Melanome, URL: https://www.krebsinformationsdienst.de/tumorarten/weitere-tumorarten/hautkrebs.php#inhalt3, Stand: 28.06.2018
