U nas zapłacisz kartą
Skóra na Twarzy Dziecka - Przyczyny, Opieka i Porady
Suche plamki na skórze niemowlaka
Suche plamy na skórze niemowlaka mogą stanowić wczesne objawy AZS lub łuszczycy. Mogą jednak także być manifestacją jednej z chorób rzadszych, a objawiających się już na bardzo wczesnym etapie życia.
Jedną z nich jest rybia łuska. Jest to choroba genetyczna, której symptomy występują już w okresie noworodkowym (niekiedy od urodzenia) i mogą się utrzymywać przez całe życie. Schorzenie to przypomina łuszczycę, jako że jego istotą jest zaburzenie procesu rogowacenia komórek naskórka i nadmierne jego łuszczenie się.
Wtedy także występują suche łuszczące się plamy na skórze. W tym jednak przypadku objawy są jeszcze bardziej dojmujące - łuski ściśle do siebie przylegają i szczelnie pokrywają znaczne części ciała, w tym twarzy, kończyn, klatki piersiowej czy pleców.
Innym problemem zdrowotnym, który występuje u niemowląt, a w wyniku którego występują czerwone plamy na skórze jest skaza białkowa, czyli uczulenie na ten właśnie składnik pokarmowy. Najczęściej dzieci cierpią z powodu alergii na mleko krowie.
Uwaga: skazę należy różnicować z nietolerancją białka – w pierwszym przypadku wystąpienie odczynów na skórze ma związek z reakcją układu immunologicznego. Skaza białkowa jest alergią, która powinna samoczynnie zanikać między pierwszym a drugim rokiem życia.
Suche czerwone plamy lub krostki na pupie dziecka mogą natomiast być potówkami. Powstają one przez przegrzanie, które często wynika z noszenia pieluszki w upalne dni.
Z kolei jeśli plamki na skórze niemowlaka są żółte, mogą być one wynikiem nieprawidłowej pracy gruczołów. Grudki te nazywane są prosakami i znikają raczej samoistnie.
Sucha skóra głowy u niemowlaka – o czym świadczy?
Sucha, łuszcząca się skóra twarzy niemowlaka i owłosionej części głowy jest najbardziej charakterystyczna dla AZS. Objawem atopowego zapalenia skóry są grudki na rumieniowym podłożu, którym towarzyszy nasilony świąd oraz nawrotowy charakter zmian. Ponadto w rodzinie można prześledzić skłonność do występowania atopii.
Dziecko ze skórą atopową jest niespokojne z powodu świądu, który odczuwa. U starszych dzieci w przebiegu AZS występuje sucha skóra na nogach i rękach. U pielęgnacji należy stosować specjalne preparaty nawilżająco-natłuszczające (emolienty), które odbudowują ochronną warstwę skóry, łagodząc przy tym swędzenie ciała.
Sucha skóra niemowlaka na czole i na owłosionej części głowy może być początkiem łojotokowego zapalenia skóry. Na skórze dziecka pojawiają się rumieniowo-złuszczające się zmiany. Grudki te z czasem zaczynają wytwarzać żółtej barwy tłustą wydzielinę, która zastyga na skórze głowy. W przebiegu tych zmian dziecko jest spokojne, wyraźnie zmiany na przesuszonej skórze głowy nie swędzą niemowlaka.
Powstawanie ciemieniuchy jest to spowodowane nadmiarem androgenów przekazanych dziecku od mamy. Odpowiednia pielęgnacja skóry głowy, wyczesywanie zmian, wykorzystanie oliwek i emolientów, pozwala zmiękczyć ciemieniuchę. Zmiany skórne u dziecka powinny same zniknąć, jednak należy zwracać uwagę, aby nie spowodować ich rozprzestrzeniania się.
Skąd się biorą suche plamy na skórze? Co oznaczają?
Suche, często piekące plamy na twarzy lub ciele to efekt zaburzenia naturalnych mechanizmów keratynizacji (rogowacenia) naskórka lub nieprawidłowej pracy tzw. płaszcza hydrolipidowego. Problemy te mogą być zarówno efektem działania czynników zewnętrznych, jak też licznych schorzeń stricte dermatologicznych oraz ogólnoustrojowych.
W trakcie cyklicznie powtarzającego się procesu keratynizacji, żywe komórki warstwy podstawnej naskórka obumierają i migrują do zewnętrznej warstwy rogowej, gdzie dochodzi do ich łuszczenia i ostatecznego usunięcia.
W tym samym czasie organizm wytwarza tzw. naturalny czynnik nawilżający (NMF), będący mieszaniną aminokwasów, mocznika, amoniaku, kreatyniny, kwasu mlekowego i innych substancji.
Szczególne znaczenie dla tych mechanizmów ma filagryna, spajająca włókna keratyny i będąca prekursorem aminokwasów stanowiących podstawę NMF. Mutacja w genie kodującym to białko stanowi predyspozycję do zachorowania na atopowe zapalenie skóry (AZS).
Niedobór naturalnego czynnika nawilżającego jest jedną z dwóch najważniejszych przyczyn niewłaściwego nawilżenia skóry, manifestującego się poprzez suche plamy na ciele. Drugi powód stanowią zaburzenia w budowie oraz funkcjonowaniu zewnątrzkomórkowego płaszcza hydrolipidowego.
Jest to wierzchnia warstwa ochronna skóry, składająca się z:
- diglicerydów,
- triglicerydów,
- wolnych kwasów tłuszczowych,
- wosków,
- cholesterolu,
- ceramidów.
Zapewniają one spoistość i szczelność naskórka, a tym samym – pomagają utrzymać właściwy poziom nawilżenia.
Ciemne, często brązowe, suche plamy na ciele mogą być z kolei przyczyną nadmiernej ekspozycji na słońce. Jeśli pojawiają się w późniejszym wieku na rękach, nogach czy stopach są to zazwyczaj plamy wątrobowe.Suche plamy na skórze jako objaw chorobowy
Co zrobić, gdy niemowlę ma suchą skórę?
Jeśli skóra niemowlaka jest sucha, należy zadbać przede wszystkim o prawidłową pielęgnację skóry dziecka:
- skrócić kąpiele do 5–10 minut bez użycia mydła,
- stosować emolienty,
- nie przegrzewać dziecka,
- stosować nawilżanie powietrza,
- nie wystawiać dziecka na działanie zimnego powietrza.
W okresie noworodkowym należy ograniczyć stosowanie kosmetyków do kąpieli. Wystarczy kąpiel dziecka czystą wodą, można dodatkowo w niewielkim stopniu stosować łagodne i bezzapachowe płyny do kąpieli. Temperatura wody nie powinna przekraczać 34–36 stopni Celsjusza. Warto sprawdzić ją łokciem – jest odpowiednio ciepła, jeśli nie odczuwamy ani zimna, ani gorąca. Noworodek nie musi być kąpany codziennie, wystarczy co drugi dzień.
Sucha skóra u dziecka – przyczyny
Zrozumienie różnic w budowie skóry małego dziecka i osoby dorosłej stanowi podstawę, aby zapobiec jej przesuszaniu i powinniśmy zwracać na to uwagę już od narodzin malucha. Noworodki i niemowlęta są w szczególności narażone na różnego rodzaju problemy skórne, do których możemy zaliczyć ciemieniuchę, trądzik niemowlęcy czy bardzo dużą ilość potówek, a same przyczyny suchej skóry dziecka mogą okazać się o wiele bardziej złożone niż początkowo się wydaje.
Niektórzy rodzice wychodzą z założenia, że aby zapobiec problemowi suchej skóry u dziecka, wystarczy odpowiedni ubiór i tłusty krem ochronny w czasie zimy oraz krem z filtrem UV w czasie lata. Niestety jest to częsty błąd. Delikatność i wrażliwość skóry malucha jest w stanie sprawić, że jej przesuszenie mogą wywołać wielorakie czynniki.
Przegrzewanie dziecka
Jedną z dość nieoczywistych przyczyn suchej skóry u dziecka jest jego przegrzewanie. Niektórzy rodzice w obawie o to, że ich maluch się przeziębi, ubierają je w zbyt ciepłe ubrania. Jak już wspomniano, niemowlęta i dzieci do 3. roku życia nie posiadają w pełni rozwiniętej termoregulacji, dlatego ich organizm nie poradzi sobie tak szybko ze schłodzeniem, jak w przypadku starszego dziecka czy osoby dorosłej. Aby temu zapobiec, najlepiej ubierać dziecko na tzw. cebulkę. Bardzo ważne jest również zachowywanie odpowiedniej temperatury pomieszczeń, w których przebywa maluch zarówno w ciągu dnia, jak i podczas snu. Sucha skóra dziecka często stanowi efekt zbyt niskiej wilgotności powietrza, co ma miejsce szczególnie w sezonie grzewczym. W takiej sytuacji skuteczny może okazać się nawilżacz powietrza lub rozwieszenie wilgotnych ręczników na kaloryferach.
Niewłaściwa pielęgnacja skóry
Liczba kosmetyków w drogeriach, które są przeznaczone do pielęgnacji skóry noworodków, niemowląt i małych dzieci, jest bardzo duża. Niestety w rzeczywistości nie każdy z nich powinien być stosowany w pielęgnacji najmłodszych. Niektóre z produktów pielęgnacyjnych, które teoretycznie są przeznaczone do pielęgnacji skóry maluchów, zawierają w swoim składzie substancje, które pozbawiają delikatną skórę warstwy hydrolipidowej, a w konsekwencji prowadzą do suchości i podrażnień.
