Przyczyny i Skuteczne Rozwiązania dla Swędzącej Wysypki na Palcach Dłoni
Swędzenie dłoni od wewnętrznej strony
Uczucie swędzenia może dotyczyć różnych partii dłoni. Zazwyczaj świąd wywołany przesuszeniem czy kontaktem z czynnikiem drażniącym zlokalizowany jest na zewnętrznej stronie, a więc na grzbiecie dłoni. Występowanie świądu po jej wewnętrznej stronie może sugerować, że przyczyna jest poważniejsza. Takie umiejscowienie może wskazywać np. na cholestazę, więc chorobę związaną z zaburzeniami pracy wątroby. Jeśli świądowi po wewnętrznej stronie towarzyszą czerwone krostki, a dodatkowo zmiany te pojawiają się też na stopach, możecie mieć do czynienia z infekcją wirusową – bostonką.
Objawem, który powinien skłonić do wizyty u lekarza, jest świąd dłoni nasilający się wieczorem i w nocy. Jest on charakterystyczny np. dla wspomnianej cholestazy lub świerzbu. Leczenie świerzbu wymaga szybkiej reakcji. W przeciwnym razie może dojść do „przekazania” pasożyta innym osobom.
Swędzenie dłoni i stóp w ciąży
W ciąży może wystąpić świąd o dowolnej przyczynie, zarówno tej alergicznej, jak i infekcyjnej. Jednak na szczególną uwagę zasługuje cholestaza. Często pojawia się właśnie w ciąży, w ostatnim trymestrze. Świąd bywa bardzo nasilony, utrudniając codzienne funkcjonowanie i nocny odpoczynek. Przy cholestazie dochodzi do podwyższenia poziomu biblirubiny, dlatego swędzeniu dłoni i stóp może towarzyszyć zażółcenie gałek ocznych i skóry. Choroby nie należy lekceważyć, ponieważ może prowadzić np. do przedwczesnego porodu, i w przypadku jej podejrzenia niezwłocznie należy skonsultować się z lekarzem.
Swędzenie dłoni u dzieci to zazwyczaj objaw atopowego zapalenia skóry. To właśnie w okresie dzieciństwa choroba ta zwykle ujawnia się po raz pierwszy. Jeśli dziecko chodzi do przedszkola, a razem ze świądem dłoni występują grudkowate krostki i podwyższona temperatura ciała, możliwe, że zachorowało na bostonkę.
Czym jest wysypka i jak powstaje?
Wysypka na dłoniach jest rodzajem dermatozy o podłożu alergicznym lub zakaźnym. Zmiany skórne przybierają postać plam, krostek, grudek lub pęcherzyków przypominających oparzenie. Dermatoza może wywołać też miejscowe zaczerwienienie, świąd lub pieczenie. Uczucie silnego swędzenia sprzyja drapaniu, a to często prowadzi do uszkodzenia naskórka. W niektórych przypadkach może więc dojść do powstania miejscowego stanu zapalnego. W zależności od przyczyny wysypki miejscowo zmieniona skóra niekiedy jest też przesuszona.
Nagłe pojawienie się czerwonej lub różowej wysypki na dłoniach może wskazywać na reakcję alergiczną. Wysypka na dłoniach o podłożu alergicznym może mieć różną postać. Zmiany skórne w zależności od alergenu uczulającego utrzymują się od kilku minut do kilkunastu godzin. Pojawiają się natychmiast po kontakcie z czynnikiem alergizującym i samoistnie znikają. Zmiany skórne o podłożu alergicznym reagują na leki przeciwhistaminowe, które przyspieszają ich wyciszenie i znikanie. Dermatoza alergiczna nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, jednak w przypadku jej częstego nawracania powinna być konsultowana u lekarza alergologa.
Wyróżnia się kilka następujących przyczyn wysypki o podłożu alergicznym.
Alergia pokarmowa
Wyprysk pojawia się po zjedzeniu pokarmu zawierającego składnik uczulający. Najczęściej są to: mleko, owoce morza, orzechy, pomidory, jabłka, produkty zbożowe. Wysypka o podłożu pokarmowym przypomina atopowe zapalenie skóry i ma charakter wędrujący. Zmiany mają postać czerwonych, lekko wypukłych plam, którym towarzyszy silny świąd. Miejscowo może pojawić się również przesuszenie skóry.
Alergia na słońce
Znana również pod nazwą fotodermatoza. Zmiany skórne pojawiają się na skutek działania promieni słonecznych. Wyprysk obejmuje odsłonięte części ciała, czyli dłonie, ręce, dekolt, szyję, nogi, twarz. Alergia objawia się czerwonymi plamami i drobnymi krostkami, którym często towarzyszy pieczenie.
Wysypka na dłoniach o podłożu zakaźnym
Zmiany skórne na dłoniach mogą być objawem niektórych chorób zakaźnych:
- Różyczka – to choroba zakaźna, której objawy mogą ujawnić się dopiero po 2 tygodniach od zarażenia. Wysypka ma postać grudkowatych zmian, które utrzymują się do 2 dni. W przebiegu różyczki pojawiają się jednak objawy ogólnoustrojowe. Zmiany skórne umiejscawiają się na dłoniach, rękach i stopach. Różyczka jest niebezpieczna dla kobiet w ciąży, gdyż może doprowadzić do zaburzeń w rozwoju dziecka.
- Ospa – zmiany skórne pojawiają się po 2 dniach od zakażenia i mają postać czerwonych plam. U niektórych pacjentów wysypka przekształca się w pęcherze. Ospa najczęściej lokalizuje się na rękach i nogach. Po wystąpieniu wysypki dochodzi do rozwoju objawów ogólnoustrojowych.
- Odra – to silna choroba zakaźna, w której przebiegu dochodzi do rozwoju wysypki. Wyprysk skórny ma zmienną postać. Początkowo na dłoniach i rękach pojawiają się niewielkie, ciemnoróżowe plamki, które z czasem stają się wypukłe. Wraz z rozwojem wirusa zmieniają się w ciemne grudki, rozsiane po całym ciele. Zmianom skórnym towarzyszą również objawy ogólnoustrojowe.
- Grzybica – w początkowym stadium zakażenia choroba ma postać zaczerwienionej skóry dłoni, która zaczyna się przesuszać i nadmiernie złuszczać. Pacjent odczuwa ponadto nasilający się świąd. Wraz z aktywnością patogenu zmiany skórne przybierają postać grudek i pęcherzyków z treścią surowiczą. Rozwijająca się grzybica dłoni może zająć również paznokcie.
Wysypka na dłoniach, która nie ustępuje po kilku godzinach, może świadczyć o zakażeniu patogenem. Szczególnie niepokojący jest rozwój zmian skórnych, obejmujących inne partie ciała i objawy ogólnoustrojowe. W takim przypadku konieczny jest kontakt z lekarzem. Szczególną czujność powinny zachować kobiety w ciąży, gdyż wysypka na dłoniach o podłożu zakaźnym może stanowić zagrożenie dla rozwoju dziecka.
Autor: Emilia Kruszewska

Swędzenie dłoni bez wysypki
Ze swędzeniem dłoni nie zawsze współwystępuje wysypka. Mogą natomiast pojawić się plamy, czerwone lub przeciwnie – odbarwione, przesuszone, łuszczące się. Takie zmiany najczęściej towarzyszą chorobom o podłożu infekcyjnym, takim jak grzybica czy świerzb. Dla infekcji grzybiczej dość typowe są zmiany zlokalizowane między palcami. Skóra w tym miejscu złuszcza się, pęka, mogą powstawać drobne ranki. Lokalizacja zmian między palcami jest też charakterystyczna dla zakażenia pasożytniczego. Świerzbowce drążą korytarze w warstwie rogowej naskórka, najczęściej na palcach i między nimi.
Zobacz także
Bardzo uciążliwym świądem i łuszczeniem skóry charakteryzuje się również łuszczyca, która często występuje właśnie na dłoniach. Jest to przewlekła choroba dermatologiczna, w której okresy nasilenia przeplatają się z okresami remisji, a jej początek bywa gwałtowny i niespodziewany.
Swędzenie dłoni, któremu nie towarzyszy pęcherzykowata wysypka, może być też po prostu skutkiem przesuszenia skóry. Jest to zjawisko powszechne zimą, kiedy skóra dłoni narażona jest na działanie zimna, mrozu, wiatru oraz suchego powietrza w ogrzewanych pomieszczeniach.
Świądem może objawiać się podrażnienie będące wynikiem kontaktu z określonym detergentem, np. podczas sprzątania. Wysuszenie dłoni stało się prawdziwym utrapieniem zwłaszcza obecnie, podczas epidemii COVID. Nakładane na skórę środki do dezynfekcji na bazie alkoholu mocno ją wysuszają i naruszają ochronną powłoczkę hydrolipidową.
Nierzadko nie udaje się ustalić konkretnej przyczyny swędzenia dłoni. Może się okazać, że występuje ono na tle nerwowym.
