U nas zapłacisz kartą
Wrażliwa Skóra - Jak Radzić Sobie z Uczuleniem na Krem do Twarzy
Czym jest uczulenie na twarzy?
Reakcja alergiczna na twarzy może być związana z działaniem środków chemicznych zawartych w kosmetykach, leków, produktów spożywczych, promieni słonecznych i wielu innych czynników. Zazwyczaj ma charakter kontaktowy, ale niekiedy też pokarmowy (efekt nietolerancji znajdujących się w jedzeniu białek). Należy pamiętać, że pojęcie reakcji alergicznej używane jest w szerokim rozumieniu, niekiedy stricte medycznym, niekiedy potocznym. Objawy uczulenia na twarzy mogą być efektem różnych mechanizmów, z których najważniejsze i najbardziej typowe to:
Niezależnie od mechanizmu, uczulenie na twarzy może się manifestować poprzez takie symptomy, jak:
- wysypka alergiczna, kaszka, krosty, grudki, pęcherze,
- opuchlizna, czerwone plamy,
- pieczenie, swędzenie.
Niekiedy towarzyszą temu objawy ogólnoustrojowe: podniesiona ciepłota ciała, uczucie rozbicia, gorsze samopoczucie.
Czym jest uczulenie na kosmetyki?
Kosmetyki to substancje, które stosuje się na naskórek, włosy, paznokcie, błony śluzowe, usta czy narządy płciowe w celu ich oczyszczania, utrzymywania przyjemnego zapachu czy osłaniania. Podzielić je można na 2 typy:
Za większość reakcji alergicznych odpowiada ten pierwszy rodzaj. Natomiast kosmetyki, które mają krótszy kontakt z organizmem, ponieważ są spłukiwane, rzadziej uczulają.
Ryzyko uczulenia na kosmetyki wzrasta też w przypadku:
- dłuższej ekspozycji na alergen,
- aplikacji środka na skórę podrażnioną,
- wrażliwszego miejsca aplikacji - szczególnie narażona jest skóra powiek,
- zbyt częstego nakładania kosmetyku.
Reakcję alergiczną wywołują zawarte w preparatach:
- konserwanty,
- emulgatory,
- antyoksydanty,
- filtry przeciwsłoneczne.
Ustawodawca już pod koniec lat 90. XX wieku dostrzegł potrzebę informowania klientów o potencjalnych zagrożeniach, dlatego od 1998 r. wszystkie kosmetyki muszą zawierać informacje dotyczące listy ich składników.
Należy zwrócić uwagę na różne mechanizmy powstawania alergii na kosmetyki. Zazwyczaj w takim przypadku dochodzi do nadwrażliwości na hapteny, inaczej drobnocząsteczkowe substancje obce znajdujące się w preparacie. Gdy przekroczą one barierę skórną i połączą się z białkami organizmu, zmienią ich kształt. Tak odmienione białka mogą zostać potraktowane przez organizm jako element obcy - u części osób są one dobrze tolerowane, jednak u niektórych mogą wywołać reakcję alergiczną.
W klasyfikacji ICD-10 wskazuje się na alergiczne kontaktowe zapalenie skóry wywołane kosmetykami (L23.2). Z kolei w ICD-11 wymienionych jest kilka typów alergii kontaktowej spowodowanej przez kosmetyki. Są to alergie wywołane przez:
- XM1LY7 - seskwioleinian sorbitanu,
- XM4HE0 - alkohol lanolinowy,
- XM8YJ6 - kolofonium,
- XM0MS1 - balsam peruwiański.
Diagnostyka alergii
Lekarz może zlecić Ci wykonanie specjalistycznych badań mających na celu określenie i wykrycie substancji wywołującej uczulenie. Najczęściej w tym celu wykonuje się testy płatkowe na skórze lub bada się krew, aby wykryć konkretny czynnik alergizujący. Dzięki temu wiadomo, jakiego alergenu unikać oraz jakie leczenie można zastosować.
Aby uniknąć wystąpienia uczulenia na twarzy, unikaj czynnika powodującego alergię. Jeśli uczulenie występuje u Ciebie po zastosowaniu danego kosmetyku, odstaw go i zamień na inny, najlepiej oznaczony jako hipoalergiczny. W przypadku fotodermatoz stosuj sprawdzone, nieuczulające kremy z filtrem przeciwsłonecznym.
W przypadku alergii na metale zrezygnuj z zawierającej je biżuterii lub zmień oprawki okularowe.
W przypadku alergii możesz zastosować leki przeciwhistaminowe działające ogólnie. Czasem również zastosowanie znajdują glikokortykosteroidy wykorzystywane miejscowo lub doustnie. Zadbaj też o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie skóry.
Jakie są objawy uczulenia na kosmetyki?
Najbardziej klasycznym symptomem alergii na kosmetyki jest wyprysk i inne zmiany widoczne na skórze. Uczulenie może przybierać formę:
- czerwonych plam na skórze, np. twarzy,
- wysypki,
- pokrzywki,
- opuchlizny.
Dodatkowo, tym objawom wizualnym może towarzyszyć pieczenie i świąd. Pacjent nierzadko boryka się również z uczuciem napięcia, mrowienia czy drętwienia. To, jak wygląda uczulenie na kosmetyki, w dużej mierze zależy od tego, gdzie konkretny preparat był aplikowany.
Choć reakcja alergiczna zwykle pojawia się miejscowo, jednak w skrajnych przypadkach może dojść nawet do wstrząsu anafilaktycznego. Jeżeli środek nałożono na twarz, np. w formie cieni do powiek, alergia może ujawnić się w formie pieczenia, opuchlizny czy zaczerwienienia oczu.
Uczulenie na farbę do włosów może manifestować się poprzez wysypkę na głowie i twarzy oraz uczucie swędzenia. Częstym miejscem, gdzie pojawia się alergia jest skóra rąk - to właśnie ręce służą nam do nakładania wielu kosmetyków, dlatego nawet, gdy docelowo nie nakładamy na nie preparatu, są narażone na jego działanie.
Warto wspomnieć, po jakim czasie ujawnia się alergia na kosmetyki. Wiele zależy od konkretnej substancji uczulającej - niektóre zadziałają niemal natychmiast, a inne (np. nikiel) dopiero po kilkunastu czy kilkudziesięciu godzinach.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reakcję alergiczną wywołują zazwyczaj kosmetyki z metalami, konserwantami i substancjami zapachowymi. Na problemy alergiczne narażone są też osoby stosujące naturalne preparaty - substancje pochodzące z roślin także mogą uczulać.
Po jakim czasie wychodzi reakcja alergiczna na kosmetyk?Reakcja alergiczna nie ujawnia się od razu po zastosowaniu preparatu. Najpierw dochodzi do uczulenia, czyli powstania specjalnych przeciwciał przeciwko danemu alergenowi. Dopiero kolejny kontakt z alergenem prowadzi do powstania alergicznego zapalenia skóry. Gdy zmiany występują tuż po nałożeniu preparatu, zazwyczaj mamy do czynienia z podrażnieniem, a nie alergią.
