U nas zapłacisz kartą
"Uczulenie na sól - Czy jesteśmy skazani na bezsólową dietę?"
Uczulenie na słońce (fotodermatoza) – jak rozpoznać i leczyć alergię na słońce
Uczulenie na słońce to stan, kiedy po ekspozycji na promieniowanie słoneczne dochodzi do wystąpienia osutki, czyli wysypki. Najczęściej pod pojęciem alergii na słońce rozumie się polimorficzną osutkę świetlną. Jej objawy to wysypka – zwykle mająca postać czerwonych grudek, która pojawia się na dekolcie, szyi, ramionach, czasem także łydkach. Zwykle ustępuje sama, bez leczenia.
Uczulenie na słońce albo alergia na słońce to potoczna nazwa zmian skórnych, które pojawiają się u niektórych osób po narażeniu na promieniowanie słoneczne. W rzeczywistości to nie „alergia na słońce”, ale reakcja układu odpornościowego na światło słoneczne, która powoduje pojawienie się zmian skórnych, najczęściej swędzącej czerwonej wysypki. Medyczna nazwa tej wysypki to polimorficzna osutka świetlna (polymorphous light eruption – PMLE).
Czym jest uczulenie na słońce?
Objawy uczulenia na słońce
Jeżeli podejrzewasz, że ty albo twoje dziecko może mieć uczulenie słoneczne, to warto najpierw sprawdzić czy to prawda. U osób, które mają nadwrażliwość na promieniowanie słoneczne może wystąpić zestaw objawów taki jak przy alergii pokarmowej. Jest to co innego niż oparzenie skóry spowodowane zbyt długim przebywaniem na słońcu.
Jakie są objawy alergii na skórze na działanie promieni słonecznych? Najczęściej pojawia się pokrzywka od słońca, która może wystąpić na dekolcie, na twarzy i rękach, rzadziej w innych miejscach ciała. U dzieci, zwłaszcza u niemowląt może być mylona z alergią pokarmową i w razie jej wystąpienia warto od razu skonsultować się z dermatologiem.
Innymi objawami alergii na słońce są wysypka, przebarwienia, rumień, a nawet bąble. W zależności od tego jak wygląda zestaw objawów można stwierdzić jak silna jest alergia skórna na słońce i jak ją leczyć. Zwykle wystarcza zapobieganie i leczenie domowe, ale czasem trzeba sięgnąć po odpowiednie lekarstwa.
Alergia na słońce – przyczyny uczulenia na promienie słoneczne
Uczulenie na słońce, zwane inaczej fotodermatozą, może mieć kilka przyczyn:
- Idiopatyczne – nie wiemy do końca co je powoduje, ale najczęściej są związane z dziedziczonym typem skóry. Osoby o skórze jasnej i bardzo jasnej zapadają na nie częściej. Szczególnie u dziecka i osoby starszej o jasnym odcieniu skóry istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia jednego lub kilku w.w. objawów.
- Genetyczne – tutaj przyczyną jest nie tyle wygląd co mutacje genetyczne. Do chorób genetycznych wywołujących fotodermatozy zaliczamy np. zespół Bloome'a czy zespół Rothmunda-Thompsona.
- Egzogenne – wynikające z ekspozycji na substancje fototoksyczne. Najczęściej są to leki, takie jak tetracyklina, aspiryna, leki i suplementy z retinoidami. Również picie herbatki z dziurawca i używanie kosmetyków z jego dodatkiem może być przyczyną uczulenia słonecznego.
- Metaboliczne – jeżeli metabolizm zostaje zaburzony w wyniku niedoboru pewnych składników, choroby lub mutacji genetycznych, to skóra może tracić odporność na promieniowanie słoneczne.
Uczulenie na słońce – leczenie
W leczeniu uczulenia na słońce stosuje się środki zapobiegawcze, czyli działania skierowane na to, aby uniknąć pojawienia się wysypki, oraz leczenie, kiedy wysypka już się pojawi.
- unikanie słońca
- zakładanie odzieży chroniącej przed słońcem
- stosowanie preparatów z filtrami przeciwsłonecznymi.
Preparaty z filtrami przeciwsłonecznymi z ochroną przed promieniowaniem ultrafioletowym A (UVA) i ultrafioletowym B (UVB) oraz współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej (SPF) wynoszącym co najmniej 30 należy stosować odpowiednio, czyli regularnie i obficie. O tym, jakie preparaty wybrać i jak odpowiednio je stosować, przeczytaj tutaj: Ochrona przed słońcem w pytaniach i odpowiedziach – cz. 1 i Ochrona przed słońcem w pytaniach i odpowiedziach – cz. 2
U niektórych osób, lekarz może zalecić tzw. profilaktyczną fototerapię małymi dawkami PUVA, czyli chemiofototerapię, co oznacza naświetlanie promieniowaniem UVA po podaniu psolarenu, leku światłouwrażliwiającego. Terapię taką stosuje się wczesną wiosną w celu wywołania tolerancji na ekspozycję na słońce. Może ona być korzystna dla osób, u których spodziewane jest wystąpienie poważnych objawów wiosną lub latem. Zabiegi naświetlania zwykle się wykonuje 2–3 razy w tygodniu przez od czterech do sześciu tygodni. Leczenie takie zaleca dermatolog. Należy pamiętać, że nie jest ono optymalne dla wszystkich pacjentów z uczuleniem na słońce i ma swoje działania niepożądane – na wczesnym etapie fototerapii mogą wystąpić zaostrzenia, wymagające zastosowania glikokortykosteroidów.
Leczenie uczulenia na słońce, jeśli już się pojawi wysypka, nie zawsze jest konieczne, ponieważ niektóre osoby mają łagodne objawy, które szybko mijają, a że z czasem rozwija się tolerancja na promieniowanie słoneczne, nie szukają one pomocy lekarskiej.
Niektórzy pacjenci mogą jednak wymagać leczenia w celu złagodzenia objawów. W takich przypadkach leczenie zależy od nasilenia zmian skórnych.
Alergia na salicylany - dieta
Aby uniknąć reakcji alergicznej na salicylany, należy przestrzegać restrykcyjnej diety. Osoby uczulone na salicylany powinny więc unikać leków oraz produktów zawierających te substancje. Produktami wolnymi od salicylanów lub zawierającymi je w śladowych ilościach, dopuszczalnych w diecie osób z alergią na te substancje są m.in.:
- przyprawy: sos sojowy bez przypraw, szafran, sól morska
- warzywa: zielona i biała kapusta, seler, fasolka z puszki bez zawartości cukru i soli, biała odmiana ziemniaków
- owoce: banany, gruszki obrane ze skórki, granaty, mango, lima i papaja
- bakalie: mak, orzechy nerkowca, orzechy laskowe, słonecznik
- produkty mleczne: biały ser, mleko, sery, jogurt naturalny
- produkty zbożowe: pieczywo, ziarna zbóż - gryka, proso, owies, żyto, pszenica, ryż, orkisz
- tłuszcze: oleje roślinne (słonecznikowy, sojowy) tłoczone na zimno i bez dodatku konserwantów, masło i margaryna
- napoje: niegazowana woda mineralna, kawa bezkofeinowa, mleko sojowe, mleko ryżowe, słaba herbata (najlepiej z owoców dzikiej róży), sok gruszkowy domowej roboty
- mięso, ryby, skorupiaki
