U nas zapłacisz kartą
Wyprysk pieniążkowaty - Objawy, Przyczyny i Sposoby Leczenia
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy): przyczyny, objawy i leczenie
Kontaktowe zapalenie skóry (inaczej wyprysk kontaktowy) to miejscowa skórna reakcją nadwrażliwości w wyniku bezpośredniego kontaktu z określonymi substancjami chemicznymi lub drażniącymi. Wyprysk kontaktowy może mieć podłoże alergiczne, wynikać z podrażnienia, mieć związek z wykonywaną pracą (np. przewlekłym narażeniem dłoni na określoną substancję) lub ze światłem słonecznym. W leczeniu najważniejsze jest unikanie substancji powodujących wyprysk kontaktowy.
Wyprysk kontaktowy to choroba polegająca na tworzeniu się zmian skórnych pod wpływem kontaktu z alergenami kontaktowymi (są to często substancje chemiczne) u uczulonych na nie osób. Czasem potocznie mówi się na wyprysk kontaktowy „egzema”, co nie jest jednoznaczne z kontaktowym zapaleniem skóry, ponieważ słowo egzema oznacza wyprysk, czyli chorobę skóry o podłożu zapalnym niezwiązaną z zakażeniem, w której dochodzi do zapalenia jej wierzchnich warstw (naskórka i warstwy brodawkowatej skóry właściwej). Egzema nie jest więc nazwą konkretnej choroby, tylko określa rodzaj zmian skórnych, które występują w danej chorobie skóry.
- alergiczne – związane z odpowiedzią układu odpornościowego na alergeny,
- z podrażnienia – nie jest to prawdziwe uczulenie i takie zmiany mogą się pojawić u wszystkich osób, które mają kontakt, np. z silnymi substancjami używanymi w środkach czystości, farbami, lakierami, smarami, cementem,
- zawodowe – wywołane przez czynniki szkodliwe w miejscu pracy, w większości przypadków jest to kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) z podrażnienia,
- fotoalergiczne lub fototoksyczne – zapalenie skóry może być wywołane przez alergen lub substancję drażniącą powstającą dopiero po zadziałaniu światła słonecznego.
Kontaktowe zapalenie skóry (wyprysk kontaktowy) - objawy
Charakterystycznym objawem wyprysku kontaktowego jest silny świąd skóry, na powierzchni której tworzy się zaczerwienienie, łuszczące się grudki oraz pęcherzyki. Ważne jest to, że zmiany tworzą się w miejscu kontaktu z np. tkaniną czy tworzywem zawierającym uczulające chorego czynniki (np. pod paskiem czy biżuterią u chorego uczulonego na nikiel, na rękach u sprzątaczki używającej środków czyszczących, na policzkach w miejscu, na który nałożono kosmetyk, który uczulił chorego pod wpływem opalania). Czasem zmiany występują jednak na całej powierzchni ciała. Chorzy na KZS z podrażnienia mogą odczuwać parzący ból lub pieczenie, zwłaszcza w razie kontaktu z substancją silnie drażniącą.
Skóra staje się pogrubiała, bardzo sucha, łuszczy się, wyraźnie zaznaczają się jej naturalne bruzdy (np. na nadgarstkach skóra może przypominać korę drzewa), skóra na dłoniach podeszwach niekiedy pęka powodując ból.
Wyprysk pieniążkowaty może mieć różne przyczyny. Kiedy jest powodem do zmartwień?
Wyprysk pieniążkowaty, inaczej wyprysk mikrobowy, to jedna z odmian wyprysku kontaktowego. Zmiany na skórze kształtem przypominają monety, a najczęściej pojawiają się na skórze kończyn, tułowia i rąk. Jego przyczyny nie są znane. Wyprysk pieniążkowaty zazwyczaj pojawia się u dorosłych w średnim wieku, choć występuje również u dzieci. Jakie są objawy wyprysku pieniążkowatego oraz jak przebiega jego leczenie?
Spis treści
Wyprysk pieniążkowaty (wyprysk pieniążkowy, wyprysk mikrobowy, łac. eczema nummulare) jest odmianą wyprysku charakteryzującą się licznymi, okrągłymi zmianami, w kształcie monet, najczęściej wielkości 1- 3 cm. Są one wyraźnie odgraniczonymi od otoczenia. Ogniska rumieniowe pokryte są pęcherzykami i grudkami. Zmiany przewlekłe pokrywa złuszczający się naskórek.
Umiejscowienie wyprysku pieniążkowatego nie jest specyficzne, zmiany mogą pojawiać się symetrycznie na tułowiu, kończynach dolnych i grzbietach rąk.
Choroba jest przewlekła, występuje z nawrotami i częściej dotyka osób starszych. Wyprysk pieniążkowy bardzo rzadko występuje u dzieci. Pacjenci z wypryskiem pieniążkowym mogą wykazywać nadwrażliwość na neomycynę, nikiel, rtęć oraz formaldehyd.
Tak wygląda wyprysk pieniążkowy:
Jak często występuje alergiczny wyprysk kontaktowy? (tu: czy występuje rodzinnie)
Tak jak wspomniano, wyprysk jest często występującą jednostką dermatologiczną, przy czym w populacji dorosłych dominuje kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia wywołane drażniącym działaniem substancji zewnętrznych na skórę człowieka, takich jak detergenty, rozpuszczalniki, kwasy i zasady. U dzieci występowanie tej postaci wyprysku jest co prawda możliwe, jednak ze względu na brak kontaktu z wymienionymi substancjami należy ona do rzadkości, częściej stwierdza się alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. W przypadku alergicznego wyprysku kontaktowego nie obserwuje się podłoża genetycznego ani występowania rodzinnego. Obecność chorób atopowych (astmy, alergicznego nieżytu nosa, atopowego zapalenia skóry) nie zwiększa ryzyka rozwoju tego schorzenia, chociaż w populacji dzieci z rozpoznaniem atopowego zapalenia skóry, ze względu na uszkodzenia naskórka, ta postać wyprysku może się rozwinąć niezależnie.
Alergiczny wyprysk kontaktowy cechuje się występowaniem różnorodnych zmian skórnych. Jak już wspomniano, podstawowym wykwitem jest grudka, która przekształca się w pęcherzyk, a ten z kolei w sączącą nadżerkę, pokrywającą się z czasem strupkiem. Zmiany te lokalizują się na rumieniowym podłożu, są wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry i mogą się ze sobą zlewać, tworząc rozległe ogniska. Zmianom skórnym towarzyszy nasilony świąd, a w okresie gojenia obserwuje się złuszczanie naskórka. W fazie przewlekłej dominuje pogrubienie naskórka, może nawet dochodzić do jego bolesnych pęknięć. Zmiany lokalizują się zwykle w miejscu kontaktu z uczulającym alergenem. W przypadku niklu, który jest jednym z najczęstszych alergenów, zmiany skórne mogą być umiejscowione na pleckach dziecka (w miejscu przylegania do skóry metalowych zapinek), w okolicy pępka (z powodu kontaktu z metalowym guzikiem) czy na nadgarstku (w wyniku kontaktu z metalowym paskiem od zegarka).
