U nas zapłacisz kartą
Wysypka na ciele - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Wysypka alergiczna. Jak ją rozpoznać, jakie są przyczyny oraz jak załagodzić i leczyć alergię skórną
Wysypka alergiczna jest problemem natury dermatologicznej, który dotyczy coraz większej liczby osób. Wywołują ją alergeny, a ich lista stale powiększa się. Zapytałam alergologa, jak rozpoznać wysypkę, co może ją wywoływać, a także jak pielęgnować skórę dotkniętą objawami alergicznymi.
Wysypka alergiczna może być bardzo problematyczna. Zazwyczaj pojawia się na skórze, która miała kontakt z alergenami lub po spożyciu produktów, które je zawierają. Może występować zarówno na twarzy, jak i całym ciele. Dermatolog Andrzej Szmurło, który obecnie pracuje w Klinice dr Chlebus, odpowiedział na moje pytania, dzięki którym dowiesz się, czy istnieją domowe sposoby na wysypkę i czy każdy jej rodzaj wymaga wizyty w gabinecie lekarskim.
- Wysypka jako objaw alergii skórnej
- Przyczyny alergii skórnej
- Diagnostyka wysypki alergicznej
- Jak leczyć wysypkę alergiczną?
- Jak zapobiegać reakcji alergicznej skóry?
- Domowe sposoby na wysypkę alergiczną
- Wysypka alergiczna na twarzy - jak pielęgnować?
Wysypka na ciele – przyczyny
Wysypka to dość niespecyficzny objaw. W zależności od jej wyglądu, charakteru, lokalizacji oraz innych symptomów pojawiających się u pacjenta lekarz stara się określić jej przyczynę. Ustalenie etiologii wysypki pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia. Swędząca wysypka na ciele może oznaczać reakcję alergiczną na spożyty pokarm, alergeny wziewne, odczyn po bezpośrednim kontakcie z alergenem (alergia kontaktowa) lub fotouczulenie, gdzie czynnikiem koniecznym do powstania alergicznego odczynu na skórze jest promieniowanie słoneczne.
Wysypka na ciele u dorosłych może być związana również z chorobami o podłożu wirusowym lub bakteryjnym. Niekiedy jej przyczyną jest zaostrzenie atopowego zapalenia skóry, łuszczycy, czy reumatoidalnego zapalenie stawów. Wysypka pojawia się także jako objaw choroby nowotworowej.
Rodzaje wysypek
Wysypka na skórze może mieć różny charakter. Niekiedy może być objawem chorobowym, ale czerwone krostki na ciele mogą pojawić również na skutek przegrzania. Obraz kliniczny (wygląd) wysypek bywa bardzo różnorodny. Stąd też, celem jak najlepszego opisania powstałych zmian skórnych, wysypki klasyfikuje się w określone typy. Wśród nich wyróżnia się:
- Wysypka alergiczna – jest mało specyficzna, powstaje na skutek kontaktu z alergenami, może przybierać formę czerwonych grudek, pęcherzyków czy bąbli, a u osób cierpiących na alergię przewlekle postać rumieniowo-złuszczających się zmian. Wysypce alergicznej zwykle towarzyszy świąd o różnym nasileniu, co znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie.
- Wysypka plamista – czerwone, nieregularne plamy często związane z alergią lub chorobami o charakterze zakaźnym.
- Wysypka grudkowa – przybiera formę małych, uniesionych grudek, które sprawiają, że skóra w dotyku staje się nierówna i chropowata. Są to zmiany charakterystyczne dla liszajca płaskiego, zmian alergicznych, wirusowych oraz łuszczycy. W przypadku ostatniej choroby grudki pokryte są srebrzystą łuską.
- Wysypka grudkowo – plamista – na skórze pojawiają się zarówno suche plamy, jak i grudkowe krostki. Jest to forma charakterystyczna dla alergii skórnej, np. odczyn poantybiotykowy.
- Wysypka pęcherzykowa – wypełnione płynem pęcherzyki wystają ponad powierzchnię skóry. Tego typu pęcherzyki są charakterystyczne dla infekcji wirusowej – opryszczka, półpasiec, ospa lub alergii na słońce. Często przed wystąpieniem wysypki pojawiają się objawy przepowiadające, tj. mrowienie, świąd, ból.
- Pokrzywka – swędząca, niejednorodna wysypka barwy zwykle różowej. Pokrzywkę powodować mogą różne alergeny, ale zwykle jej przyczyna jest trudna do ustalenia. Po pojawieniu się pokrzywki na skórze należy bacznie obserwować pacjenta czy objawy alergiczne nie postępują i nie pojawiają się u niego np. trudności z oddychaniem.
Uczulenie skórne – alergia kontaktowa (wyprysk alergiczny)
Do reakcji alergicznej może doprowadzić bezpośredni kontakt skóry z alergizującą substancją. Wówczas wysypka koncentruje się przede wszystkim w miejscu oddziaływania alergenu na powierzchnię skóry. Przykładem alergii kontaktowej może być np. uczulenie na nikiel, który znajduje się w metalowych guzikach, napach i sztucznej biżuterii. Już po krótkim kontakcie z alergizującym metalem na skórze pojawia się zaczerwienienie, swędzenie skóry, a także wysypka w postaci wypełnionych płynem surowiczym pęcherzyków. Dłuższy kontakt z alergenem prowadzi do powstawania nadżerek i owrzodzeń, które dodatkowo powodują dolegliwości bólowe.
Alergia kontaktowa może pojawić się również po zastosowaniu kosmetyków, na skutek kontaktu z detergentami obecnymi np. w płynach czyszczących, środkach piorących i płynach do płukania tkanin, po użyciu lateksowych prezerwatyw, a nawet po kąpieli w mocno chlorowanej wodzie. Niekiedy wysypka alergiczna pojawia się po kąpieli w zanieczyszczonych wodach np. w jeziorze lub w morzu.
Wysypka alergiczna bywa także objawem uczulenia na słońce, które powoduje promieniowanie UV. Objawy fotouczulenie pojawiają się także po zastosowaniu np. leków, ziół lub kosmetyków, w których składzie znajdują się fototoksyczne związki. Wchodzą one w reakcje z promieniowaniem UV, powodując zaczerwienienie skóry, drobną wysypkę, a nawet duże pęcherze, które są wypełnione płynem surowiczym. Fotouczulenie może wywołać np. stosowanie preparatów z dziurawcem, stosowanie niektórych antybiotyków, leków moczopędnych, leków na cukrzycę, a także leków antydepresyjnych.
Alergia kontaktowa, której objawem jest wysypka, powoduje najczęściej tzw. pokrzywkę, która swędzi i piecze. Na skutek przewlekłego kontaktu z alergenami może dojść do przesuszenia skóry oraz nadmiernego złuszczania się naskórka.
Diagnostyka wysypki alergicznej
Jak już wspomniałam, diagnostykę wysypki alergicznej bardzo często utrudnia jej podobieństwo do innych chorób dermatologicznych. Odróżnianie wysypki alergicznej umożliwiają testy płytkowe. Pozwalają one wykryć alergeny, które na naszej skórze będą wywoływać uciążliwe objawy skórne. Na skórę nakłada się specjalne plastry z alergenami, które mają formułę pasty. Opatrunek nakleja się na plecy, a odstęp pomiędzy plastrami powinien wynosić około 2 cm. Odczyny skórne sprawdza się po 48, 72 i 96 godzinach od nałożenia opatrunków. Dodatkowo, w celu uzyskania miarodajnych wyników, wykonuje się próby dodatnie i ujemne, które pozwalają określić prawidłowość rezultatów.
Badania wysypki samej w sobie mogą nie być miarodajne, dlatego przy podejrzeniu alergii warto zrobić pogłębione testy, który pozwolą wykryć przyczyny pokrzywki alergicznej. Dzięki temu będziesz mogła uniknąć alergicznych chorób skóry w przyszłości, zwłaszcza uciążliwej wysypki na twarzy.
Wysypka alergiczna a potówki
Alergie skórne mogą być mylone z potówkami. Te drobne krostki pojawiają się, gdy dochodzi do przegrzewania skóry niemowląt, małych dzieci i osób dorosłych. Nadmierne pocenie sprzyja powstawaniu podrażnień oraz stanów zapalnych w obrębie mieszków włosowych. Potówki najczęściej pojawiają się w obrębie fałdów skórnych, w których gromadzi się pot np. na karku, pod pachami i w pachwinach, ale mogą również powstawać np. na plecach i na skórze kończyn. W przypadku pojawienia się nasilonego stanu zapalnego, na który wskazuje występowanie ropnych krostek, zaczerwienienie oraz pieczenie skóry, trzeba skonsultować się z lekarzem!
Wysypka alergiczna rzadko występuje na całym ciele. Wyjątkiem są zmiany skórne powodowane przez atopowe zapalenie skóry, które w zaawansowanej postaci choroby, mogą koncentrować się na większej powierzchni skóry, co świadczy o erytrodermii. W przypadku AZS skóra jest zaczerwieniona, łuszczy się i pęka.
W przebiegu wielu chorób zakaźnych wysypka pojawia się na skórze całego ciała i na błonach śluzowych, jednak nie jest jedynym objawem choroby. Częste choroby, które przebiegają z wysypką np. ospa wietrzna, odra, różyczka, wpływają na ogólne samopoczucie, powodując m.in.:
- osłabienie,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- utratę apetytu,
- ból mięśni i stawów,
- stan podgorączkowy lub gorączkę,
- objawy ze strony górnych dróg oddechowych.
Ograniczone miejscowo wysypki i inne zmiany skórne mogą również wskazywać na inne choroby zakaźne np. liszajec zakaźny i rumień zakaźny.
