U nas zapłacisz kartą
Wysypka na skórze a nerwowe tło - Przyczyny, Objawy i Skuteczne Metody Leczenia
Przewlekła pokrzywka idiopatyczna
Zdecydowana większość pacjentów, zwłaszcza młodych, przechodzi pokrzywkę idiopatyczną w postaci ostrej, trwającej od kilkunastu godzin do maksymalnie 6 tygodni.
Rzadsze, ale bardziej uciążliwe są zachorowania na samoistną pokrzywkę o charakterze przewlekłym. W takim przypadku objawy utrzymują się przynajmniej 1,5 miesiąca.
Co ważne, nawet po zniknięciu z powierzchni skóry, mogą one powrócić w identycznej formie po okresie wielomiesięcznego wyciszenia.
Postępy w nauce sprawiają, że w przypadku wielu pokrzywek przewlekłych do niedawna uznawanych za idiopatyczne, udaje się ustalić czynnik sprawczy.
Jak podaje Clive Grattan (Pokrzywka: patofizjologia i leczenie), badania wykazały, że u około 30 procent pacjentów identyfikowane są przeciwciała, które w warunkach in vitro stymulują bazofile (rodzaj białych krwinek) i komórki tuczne zdrowych dawców do uwalniania histaminy, czyli hormonu biorącego aktywny udział w reakcjach zapalnych.
Postuluje się, by tego typu przypadki klasyfikować jako chorobę autoimmunologiczną.
Wysypka alergiczna - co ją powoduje?
Wysypkę o podłożu alergicznym powodują najczęściej:
- kosmetyki,
- środki chemiczne i czyszczące,
- leki,
- farby,
- rośliny,
- biżuteria,
- guziki i inne elementy odzieży,
- jad owadów,
- pokarmy.
Po kontakcie ze skórą często uczulają: nikiel (składnik metalowych części ubrań, biżuterii, zegarków), konserwanty w kosmetykach i chemii (np. parabeny, formaldehyd, metyloizotiazolinon) oraz substancje zapachowe, parafenylenodiamina (np. farby do włosów, do ubrań, tusz do rzęs, henna), guma (rękawice, ubrania) czy chrom (np. proszek do prania, skóra garbowana, barwniki do tkanin, cement).
Wysypka alergiczna wywołana pokarmem zazwyczaj dotyczy spożywania: orzechów, mleka, jaj, skorupiaków, ryb, soi, pszenicy i niektórych owoców.
Wysypkę alergiczną mogą wywoływać również alergeny wziewne, takie jak pyłki roślin lub roztocza kurzu domowego.
Leczenie pokrzywki idiopatycznej
Jak leczyć pokrzywkę idiopatyczną? Ogólna zasada dotycząca terapii tego typu dermatoz nakazuje trzytorowe działania. Pierwszym z nich jest unikanie źródła stanowiącego podłoże występowania objawów.
Ze względu na idiopatyczny charakter może to jednak być niewykonalne - z samej definicji przyczyna pozostaje bowiem nieznana.
To samo zastrzeżenie dotyczy drugiego zalecenia dotyczącego konieczności leczenia chorób współistniejących. Ze względu na trudności diagnostyczne, wielu pacjentom pozostaje ścieżka trzecia, a więc farmakologia.
Jakie leki wykazują największą skuteczność na tym polu, co lekarze przepisują najczęściej?
- Leki przeciwhistaminowe II generacji, takie jak: bilastyna, cetyryzyna, desloratadyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna, loratadyna oraz rupatadyna. Ich działanie polega na blokowaniu receptorów histaminowych. Tym samym hamują one aktywność histaminy, ważnego mediatora reakcji zapalnych. W odróżnieniu od preparatów tego samego typu, ale należących do generacji pierwszej, mają one wysoki profil bezpieczeństwa, dlatego mogą być stosowane w długotrwałym leczeniu przewlekłej pokrzywki idiopatycznej. Należy jednak mieć na uwadze, iż nie zawsze są one skuteczne. W przypadku gdy efekty nie są satysfakcjonujące, zaleca się zamianę substancji czynnej na inną z tej samej grupy, bądź zwiększenie dawki, albo też zastosowanie zupełnie innego preparatu.
- Omalizumab – przeciwciało wiążące się z immunoglobulinami klasy IgE i hamujące uwalnianie się histaminy z bazofilów. Ten nowoczesny lek biologiczny wcześniej był używany głównie w terapii astmy alergicznej, od niedawna jednak znajduje szersze zastosowanie. Od stycznia 2020 roku w Polsce jest możliwe korzystanie z programu lekowego Leczenie przewlekłej pokrzywki spontanicznej, co umożliwia dostęp do tego preparatu pacjentom z ciężką postacią choroby. Specjaliści podkreślają, że w terapii często przynosi on spektakularne efekty (Roman J. Nowicki i inni)
- Cyklosporyna A - lek immunosupresyjny, a więc tonujący działanie układu odpornościowego. Hamuje on uwalnianie mediatorów prozapalnych z komórek tucznych. Zaleca się łączenie go z wymienionymi preparatami antyhistaminowymi. Należy jednak pamiętać, że długotrwałe stosowanie tej substancji wiąże się ze znacznym ryzykiem wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych.
- Glikokortykosteroidy – leki hormonalne o silnym działaniu przeciwzapalnym. Przeznaczone są jedynie do krótkiego stosowania w przypadku znacznych zaostrzeń choroby, powodują bowiem silne i częste efekty niepożądane.
Co to jest pokrzywka idiopatyczna?
Pokrzywka idiopatyczna jest chorobą skórną o ostrym lub przewlekłym charakterze.
W jej przebiegu na powierzchni ciała pojawiają się bąble przypominające ślady po oparzeniu pokrzywą.
Często towarzyszy im uporczywy świąd oraz obrzęk naczynioruchowy. To, ile trwa i jak bardzo jest uciążliwa, zależy od postaci – w tym kontekście wyróżnia się dwa rodzaje choroby:
- ostrą – utrzymującą się do sześciu tygodni,
- przewlekłą – trwającą ponad półtora miesiąca, często nawet kilka lat.
Pojęcie „idiopatyczny” odnosi się w medycynie do schorzeń i zaburzeń, które występują spontanicznie bądź też ich podłoże pozostaje niewyjaśnione na gruncie aktualnej wiedzy naukowej oraz wyników badań.
Nie inaczej jest w tym przypadku. Mianem idiopatycznych określane są bąble, których przyczyn lekarze nie są w stanie precyzyjnie określić. W praktyce nawet 80 procent pokrzywek ma taki właśnie charakter.
W międzynarodowym zestawieniu chorób i zaburzeń ICD-10 schorzenie to jest oznaczone symbolem L50.1, zaś w jego nowszej wersji, ICD-11 ma kody EB00.0 (ostra) i EB00.1 (przewlekła).
Jak leczyć wysypkę alergiczną?
Aby pozbyć się wysypki alergicznej, należy przede wszystkim zaprzestać kontaktu z alergenem. Wysypkę powinien obejrzeć dermatolog lub pediatra (w przypadku małych dzieci), który dobierze odpowiednie leczenie. Czasami wystarczy niewielka zmiana w diecie. W ramach terapii alergicznych zmian skórnych stosuje się często leki przeciwhistaminowe oraz glikokortykosteroidy. Leczenie może być bardziej zaawansowane w przypadku przewlekłej choroby lub silnej reakcji alergicznej.
Jeśli mamy wysypkę alergiczną, lekarz może polecić nam także odpowiednią pielęgnację skóry, w tym jej regularne nawilżanie i natłuszczanie. Pomocne są w tym przypadku emolienty.
Pacjentom borykającym się z wysypką na tle alergicznym zaleca się niekiedy także odczulanie, które wpływa na znaczące złagodzenie, a nawet wyeliminowanie problemu.
