U nas zapłacisz kartą
Wysypka po lekach - Fotograficzny przewodnik po objawach i leczeniu
Alergia polekowa (uczulenie na leki) - przyczyny i czynniki ryzyka
Ryzyko wystąpienia alergii na leki jest wysokie u osób, które jednocześnie stosują kilka leków, a także u tych, które długo i/lub często stosują dany lek/grupę leków. Istnieje bowiem zasada, że im dłużej i częściej spożywa się leki, tym większe ryzyko pojawienia się objawów uczulenia. Istnieje także pewna grupa ciężkich chorób przewlekłych, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia alergii polekowej, np. AIDS i mukowiscydoza. Warto wiedzieć, że alergia na leki, jak wszystkie alergie, częściej występuje w okresie ostrych chorób infekcyjnych. Ponadto może być uwarunkowana genetycznie.
Najczęściej uczulające leki
Najczęściej uczulającymi lekami są antybiotyki (zwykle penicylina). Może ty być efekt nie tylko nadmiernego spożycia tych leków przez ludzi, lecz także przez zwierzęta, których mięso później przeznaczane jest do spożycia przez człowieka. Ponadto na liście często uczulających leków znajdują się kwas acetylosalicylowy, niesterydowe leki przeciwzapalne.
Alergię mogą wywołać także leki stosowane do znieczuleń ogólnych i miejscowych oraz środki kontrastowe stosowane podczas badań. Reakcję alergiczną mogą wywołać również szczepionki.
Wysypka alergiczna a potówki
Alergie skórne mogą być mylone z potówkami. Te drobne krostki pojawiają się, gdy dochodzi do przegrzewania skóry niemowląt, małych dzieci i osób dorosłych. Nadmierne pocenie sprzyja powstawaniu podrażnień oraz stanów zapalnych w obrębie mieszków włosowych. Potówki najczęściej pojawiają się w obrębie fałdów skórnych, w których gromadzi się pot np. na karku, pod pachami i w pachwinach, ale mogą również powstawać np. na plecach i na skórze kończyn. W przypadku pojawienia się nasilonego stanu zapalnego, na który wskazuje występowanie ropnych krostek, zaczerwienienie oraz pieczenie skóry, trzeba skonsultować się z lekarzem!
Wysypka alergiczna rzadko występuje na całym ciele. Wyjątkiem są zmiany skórne powodowane przez atopowe zapalenie skóry, które w zaawansowanej postaci choroby, mogą koncentrować się na większej powierzchni skóry, co świadczy o erytrodermii. W przypadku AZS skóra jest zaczerwieniona, łuszczy się i pęka.
W przebiegu wielu chorób zakaźnych wysypka pojawia się na skórze całego ciała i na błonach śluzowych, jednak nie jest jedynym objawem choroby. Częste choroby, które przebiegają z wysypką np. ospa wietrzna, odra, różyczka, wpływają na ogólne samopoczucie, powodując m.in.:
- osłabienie,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- utratę apetytu,
- ból mięśni i stawów,
- stan podgorączkowy lub gorączkę,
- objawy ze strony górnych dróg oddechowych.
Ograniczone miejscowo wysypki i inne zmiany skórne mogą również wskazywać na inne choroby zakaźne np. liszajec zakaźny i rumień zakaźny.
Reakcje nadwrażliwości. Rozpoznanie alergii na antybiotyki
W celu zdiagnozowania alergii na antybiotyk (substancję czynną lub dodatkowy jego składnik), niezbędne może okazać się przeprowadzenie specjalistycznych badań. Do podstawowych metod należą punktowe testy skórne i badanie krwi w celu wykrycia specyficznych przeciwciał IgE przeciwko danemu lekowi. Wykonać można również test prowokacji lekiem, szczególnie gdy reakcja skórna była łagodna.
W przypadku wystąpienia wysypki po antybiotyku ważne jest skonsultowanie się z lekarzem. Nie należy samodzielnie przerywać leczenia ani zmieniać dawki antybiotyku.
Lekarz może zalecić kontynuowanie kuracji lub zmienić lek na inny antybiotyk, który nie wywoła reakcji alergicznej.
W niektórych przypadkach, kiedy dany antybiotyk wywołał alergię, konieczne może być również podjęcie leczenia objawowego, mającego na celu złagodzenie dolegliwości skórnych. Zastosowanie znajdują leki przeciwhistaminowe i kortykosteroidy.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia pokrzywki?
Ważnym elementem postępowania w pokrzywce jest ustalenie wywołujących ją czynników, co nie zawsze jest możliwe. Chory wymaga opieki nie tylko alergologa, ale i dermatologa. W razie rozpoznania którejś z chorób z kręgu alergii powinien regularnie się kontrolować i stosować do zaleceń lekarskich.
Istotną rolę u chorych z pokrzywką przewlekłą pełni edukacja. Pacjenci często są sfrustrowani świądem skóry i swoim wyglądem. Choroba utrudnia im pracę i zaburza sen. Nierzadko otoczenie uważa, że zmiany są zakaźne.
Ważne
Należy pamiętać, że u większości pacjentów zmiany ustąpią w przeciągu roku, nie są zakaźne, a terapia daje z reguły bardzo dobre efekty. Oczywiście, jeśli znany jest czynnik wywołujący pokrzywkę, należy go unikać.
