U nas zapłacisz kartą
Wysypka po lekach - Fotograficzny przewodnik po objawach i leczeniu
Pokrzywka: przyczyny, objawy i leczenie
Pokrzywka to choroba, w przebiegu której powstają swędzące bąble na skórze, które przypominają bąble po poparzeniu pokrzywą. W większości przypadków występuje pokrzywka ostra, która trwa krócej niż 6 tygodni. Najczęściej wywołana jest alergią lub lekami. U większości chorych z ostrą pokrzywką zmiany ustępują bez żadnego leczenia. Pokrzywka przewlekła jest trudniejsza w leczeniu i rzadko udaje się zidentyfikować jej przyczynę.
Pokrzywka to choroba, w przebiegu której na skórze, pod wpływem zadziałania jakiegoś czynnika, tworzą się wypukłe blade bąble otoczone zaczerwienieniem. Bąble te przypominają zmiany, które powstają pod wpływem kontaktu skóry z pokrzywą – stąd nazwa. Pokrzywka powoduje silny świąd lub pieczenie skóry, jest niebolesna i ustępuje bez pozostawienia blizn czy przebarwień skóry.
U około połowy osób pokrzywce może towarzyszyć tzw. obrzęk naczynioruchowy. Obrzęk ten dotyczy tkanek podskórnych, np. ust, powiek, rąk, stóp, niekiedy genitaliów. Zwykle jest bardziej nasilony po jednej stronie ciała, a skóra jest niekiedy zaczerwieniona.
Często u chorych na pokrzywkę obserwuje się tzw. dermatografizm – w miejscach narażonych na niewielki uraz (np. zadrapanie, potarcie, uciśnięcie) pojawiają się bąble pokrzywkowe, np. w linii po potarciu skóry.
Wysypka alergiczna pokarmowa
Alergiczne zmiany skórne mogą pojawić się po spożyciu uczulających nas pokarmów, a także leków. Coraz częściej nie mają związku z naturalnymi alergenami, które są w żywności, ale chemicznymi dodatkami np. barwnikami i konserwantami.
Na skutek reakcji alergicznej, którą wywołują spożywane przez nas pokarmy, mogą pojawić się np. uporczywy świąd, rumieniowe plamy oraz różnego rodzaju wypryski – najczęściej są to niewielkie krostki lub pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Wysypka alergiczna pokarmowa może pojawić się na skórze i na błonach śluzowych, które mają bezpośredni kontakt z alergenem. Często lokalizuje się w dołach podkolanowych, zgięciach łokci, w okolicy nadgarstków oraz na twarzy.
Czerwona wysypka na policzkach niemowląt może wskazywać na uczulenie spowodowane składnikami mleka modyfikowanego, alergenami obecnymi w produktach i napojach, które spożywała matka karmiąca piersią, a także alergenami z pokarmów wprowadzanych do diety starszych niemowląt. Wysypki alergiczne w przypadku alergii pokarmowych u niemowląt i małych dzieci mogą pojawiać się także w fałdach skórnych i w okolicy podpieluszkowej. Dość często na alergię pokarmową u najmłodszych wskazuje również nasilająca się ciemieniucha.
Wysypka alergiczna pokarmowa może również wystąpić u osób dorosłych. Zmiany skórne u osób dorosłych, które wywołane są alergenami z pokarmów, dość często pojawiają się nie tylko na twarzy, w jamie ustnej, dołach podkolanowych, zgięciach łokci, w okolicy nadgarstków i na dłoniach, ale także na brzuchu.
Do często uczulających produktów spożywczych, po których może pojawić się wysypka na ciele, zaliczamy m.in. pomidory, truskawki, owoce cytrusowe, zboża, mleko, czekoladę, orzechy, gorczycę oraz seler. Dość często wysypka alergiczna ma związek z np. obecnością w pokarmach środków ochrony roślin i substancji konserwujących.
Reakcje nadwrażliwości. Rozpoznanie alergii na antybiotyki
W celu zdiagnozowania alergii na antybiotyk (substancję czynną lub dodatkowy jego składnik), niezbędne może okazać się przeprowadzenie specjalistycznych badań. Do podstawowych metod należą punktowe testy skórne i badanie krwi w celu wykrycia specyficznych przeciwciał IgE przeciwko danemu lekowi. Wykonać można również test prowokacji lekiem, szczególnie gdy reakcja skórna była łagodna.
W przypadku wystąpienia wysypki po antybiotyku ważne jest skonsultowanie się z lekarzem. Nie należy samodzielnie przerywać leczenia ani zmieniać dawki antybiotyku.
Lekarz może zalecić kontynuowanie kuracji lub zmienić lek na inny antybiotyk, który nie wywoła reakcji alergicznej.
W niektórych przypadkach, kiedy dany antybiotyk wywołał alergię, konieczne może być również podjęcie leczenia objawowego, mającego na celu złagodzenie dolegliwości skórnych. Zastosowanie znajdują leki przeciwhistaminowe i kortykosteroidy.
Alergia polekowa (uczulenie na leki) - przyczyny i czynniki ryzyka
Ryzyko wystąpienia alergii na leki jest wysokie u osób, które jednocześnie stosują kilka leków, a także u tych, które długo i/lub często stosują dany lek/grupę leków. Istnieje bowiem zasada, że im dłużej i częściej spożywa się leki, tym większe ryzyko pojawienia się objawów uczulenia. Istnieje także pewna grupa ciężkich chorób przewlekłych, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia alergii polekowej, np. AIDS i mukowiscydoza. Warto wiedzieć, że alergia na leki, jak wszystkie alergie, częściej występuje w okresie ostrych chorób infekcyjnych. Ponadto może być uwarunkowana genetycznie.
Najczęściej uczulające leki
Najczęściej uczulającymi lekami są antybiotyki (zwykle penicylina). Może ty być efekt nie tylko nadmiernego spożycia tych leków przez ludzi, lecz także przez zwierzęta, których mięso później przeznaczane jest do spożycia przez człowieka. Ponadto na liście często uczulających leków znajdują się kwas acetylosalicylowy, niesterydowe leki przeciwzapalne.
Alergię mogą wywołać także leki stosowane do znieczuleń ogólnych i miejscowych oraz środki kontrastowe stosowane podczas badań. Reakcję alergiczną mogą wywołać również szczepionki.
Wysypka po antybiotyku – objawy
Wysypka po antybiotyku może mieć postać pokrzywki (bąbli przypominających poparzenie pokrzywą), rumienia, drobnych swędzących grudek i plamek. W wyniku nadwrażliwości na słońce po przyjmowaniu antybiotyku na skórze może pojawić się wysypka przypominająca poparzenie słoneczne z pęcherzami włącznie, stan zapalny skóry, rumień, zmiany liszajowate, pokrzywka i obrzęk skóry. Więcej: Leki a opalanie
Mogą wystąpić też inne objawy obok zmian na skórze:
- świąd skóry,
- obrzęk,
- duszność,
- ucisk w gardle,
- świszczący oddech.
Silna alergia po antybiotyku zdarza się rzadko, jednak jeśli wystąpią ciężkie objawy, mogą świadczyć o anafilaksji. Mogą to być duszność, wymioty, ból brzucha, kaszel, świszczący oddech, obrzęk twarzy. W takiej sytuacji należy wezwać karetkę pogotowia i ewentualnie podać leki, jeśli zostały wcześniej przepisane przez lekarza na wypadek wstrząsu anafilaktycznego (adrenalina).
Wysypka po antybiotyku może rozwinąć się krótko po podaniu leku (reakcja natychmiastowa), albo po dłuższym czasie, nawet po kilku dniach antybiotykoterapii (reakcja opóźniona).
