Wysypka po lekach - Fotograficzny przewodnik po objawach i leczeniu
Jak często występuje pokrzywka?
Ostrej pokrzywki doświadcza w ciągu życia 10–20% osób. Zdecydowaną większość stanowi ostra pokrzywka trwająca od kilku godzin do 6 tygodni. Pokrzywka może wystąpić w każdym wieku. Ostra pokrzywka częściej występuje u dzieci i młodych dorosłych, a przewlekła – u kobiet w wieku 20–40 lat.
Fot. 1. Pokrzywka - bąbel pokrzywkowy
Fot. 2. Pokrzywka cholinergiczna
Objawem pokrzywki jest pojawienie się na skórze bąbli pokrzywkowych, które są swędzące (niekiedy bolesne lub piekące), porcelanowobiałe lub różowe, dobrze ograniczone, otoczone przez zaczerwienioną skórę (rumień). Bąble są wyniosłe ponad powierzchnię skóry, szybko powstają i zwykle szybko ustępują (
Pokrzywce najczęściej towarzyszy świąd, a czasem nawet zmiany mogą być bolesne lub powodować tzw. parestezje – nieprzyjemne wrażenia, takie jak mrowienie, drętwienie, pieczenie.
W pokrzywce przewlekłej objawy mogą występować codziennie lub okresowo (np. raz w tygodniu lub miesiącu). Często opisuje się dobowy cykl zmian, ale przebieg choroby bywa bardzo różny. Samoistne remisje (wycofanie się objawów) często zdarzają się w ciągu 12 miesięcy od początku choroby, ale u znacznego odsetka chorych objawy występują, przynajmniej okresowo, przez wiele lat.
- zawroty głowy
- uczucie silnego osłabienia
- kołatanie serca
- chrypka
- uczucie braku powietrza
- nudności i wymioty
- obniżenie ciśnienia tętniczego.
Mogą one zwiastować pojawienie się wstrząsu anafilaktycznego.
Groźnym objawem jest także obrzęk naczynioruchowy, ponieważ w jego przebiegu może dojść do pojawienia się utrudnienia w oddychaniu, a nawet zgonu (najczęściej spowodowanym tak silnym obrzękiem, „opuchnięciem” tkanek gardła, że dochodzi do zamknięcia krtani i duszenia się chorego).
Uczulenie skórne – alergia kontaktowa (wyprysk alergiczny)
Do reakcji alergicznej może doprowadzić bezpośredni kontakt skóry z alergizującą substancją. Wówczas wysypka koncentruje się przede wszystkim w miejscu oddziaływania alergenu na powierzchnię skóry. Przykładem alergii kontaktowej może być np. uczulenie na nikiel, który znajduje się w metalowych guzikach, napach i sztucznej biżuterii. Już po krótkim kontakcie z alergizującym metalem na skórze pojawia się zaczerwienienie, swędzenie skóry, a także wysypka w postaci wypełnionych płynem surowiczym pęcherzyków. Dłuższy kontakt z alergenem prowadzi do powstawania nadżerek i owrzodzeń, które dodatkowo powodują dolegliwości bólowe.
Alergia kontaktowa może pojawić się również po zastosowaniu kosmetyków, na skutek kontaktu z detergentami obecnymi np. w płynach czyszczących, środkach piorących i płynach do płukania tkanin, po użyciu lateksowych prezerwatyw, a nawet po kąpieli w mocno chlorowanej wodzie. Niekiedy wysypka alergiczna pojawia się po kąpieli w zanieczyszczonych wodach np. w jeziorze lub w morzu.
Wysypka alergiczna bywa także objawem uczulenia na słońce, które powoduje promieniowanie UV. Objawy fotouczulenie pojawiają się także po zastosowaniu np. leków, ziół lub kosmetyków, w których składzie znajdują się fototoksyczne związki. Wchodzą one w reakcje z promieniowaniem UV, powodując zaczerwienienie skóry, drobną wysypkę, a nawet duże pęcherze, które są wypełnione płynem surowiczym. Fotouczulenie może wywołać np. stosowanie preparatów z dziurawcem, stosowanie niektórych antybiotyków, leków moczopędnych, leków na cukrzycę, a także leków antydepresyjnych.
Alergia kontaktowa, której objawem jest wysypka, powoduje najczęściej tzw. pokrzywkę, która swędzi i piecze. Na skutek przewlekłego kontaktu z alergenami może dojść do przesuszenia skóry oraz nadmiernego złuszczania się naskórka.
Czy alergia wziewna może mieć związek z wysypką alergiczną?
Zdarza się, że wysypka alergiczna jest skutkiem reakcji alergicznej, którą wywołuje kontakt z alergenami wziewnymi. Wysypkę alergiczną mogą wywołać np. roztocza kurzu domowego, które gromadzą się w materacach, meblach tapicerowanych, dywanach, zasłonach itp. Zaczerwienienie, wysypka i świąd mogą być również związane z bezpośrednim kontaktem ze zwierzętami domowymi – u części alergików po pogłaskaniu np. kota, psa, świnki morskiej lub królika na skórze pojawiają się krostki i zaczerwienienie.
Również leki mogą wywołać wysypkę alergiczną. Nie zawsze pojawia się ona po pierwszym zastosowaniu farmaceutyków. Coraz częściej alergia na leki w postaci wysypki polekowej występuje u osób, które przez dłuższy czas przyjmowały konkretny preparat. Do leków, które mogą wywołać wysypkę alergiczną, zaliczamy m.in.:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne,
- kwas acetylosalicylowy,
- niektóre antybiotyki,
- leki moczopędne,
- barbiturany,
- leki przeciwbólowe z grupy opiatów.
W przypadku uczulenia na leki najczęściej na skórze pojawia się rumień lub typowa pokrzywka alergiczna.