Wysypka po lekach - Fotograficzny przewodnik po objawach i leczeniu
Pokrzywka: przyczyny, objawy i leczenie
Pokrzywka to choroba, w przebiegu której powstają swędzące bąble na skórze, które przypominają bąble po poparzeniu pokrzywą. W większości przypadków występuje pokrzywka ostra, która trwa krócej niż 6 tygodni. Najczęściej wywołana jest alergią lub lekami. U większości chorych z ostrą pokrzywką zmiany ustępują bez żadnego leczenia. Pokrzywka przewlekła jest trudniejsza w leczeniu i rzadko udaje się zidentyfikować jej przyczynę.
Pokrzywka to choroba, w przebiegu której na skórze, pod wpływem zadziałania jakiegoś czynnika, tworzą się wypukłe blade bąble otoczone zaczerwienieniem. Bąble te przypominają zmiany, które powstają pod wpływem kontaktu skóry z pokrzywą – stąd nazwa. Pokrzywka powoduje silny świąd lub pieczenie skóry, jest niebolesna i ustępuje bez pozostawienia blizn czy przebarwień skóry.
U około połowy osób pokrzywce może towarzyszyć tzw. obrzęk naczynioruchowy. Obrzęk ten dotyczy tkanek podskórnych, np. ust, powiek, rąk, stóp, niekiedy genitaliów. Zwykle jest bardziej nasilony po jednej stronie ciała, a skóra jest niekiedy zaczerwieniona.
Często u chorych na pokrzywkę obserwuje się tzw. dermatografizm – w miejscach narażonych na niewielki uraz (np. zadrapanie, potarcie, uciśnięcie) pojawiają się bąble pokrzywkowe, np. w linii po potarciu skóry.
Reakcja alergiczna na dany antybiotyk
Wystąpienie wysypki po przyjęciu antybiotyku może świadczyć o reakcji alergicznej. Szczególnie penicyliny i cefalosporyny znane są z wywoływania uczuleń. Niektóre inne antybiotyki, zwłaszcza tetracykliny i cefalosporyny III generacji, mogą również uczulać skórę na działanie promieni słonecznych.
Mimo wysokiej skuteczności antybiotyków, wysypka po penicylinie czy po amoksycylinie nie jest rzadkim zjawiskiem. Substancje czynne zawarte w lekach, jak również dodatkowe składniki pomocnicze, mogą wywoływać uczulenia zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Alergie na antybiotyki częściej dotykają kobiet niż mężczyzn, a ryzyko ich wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. Każda kolejna dawka antybiotyku może prowadzić do nasilenia reakcji alergicznej.
Z uwagi na możliwość wystąpienia wysypki po antybiotyku należy unikać samodzielnego stosowania leków bez konsultacji z lekarzem.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia pokrzywki?
Ważnym elementem postępowania w pokrzywce jest ustalenie wywołujących ją czynników, co nie zawsze jest możliwe. Chory wymaga opieki nie tylko alergologa, ale i dermatologa. W razie rozpoznania którejś z chorób z kręgu alergii powinien regularnie się kontrolować i stosować do zaleceń lekarskich.
Istotną rolę u chorych z pokrzywką przewlekłą pełni edukacja. Pacjenci często są sfrustrowani świądem skóry i swoim wyglądem. Choroba utrudnia im pracę i zaburza sen. Nierzadko otoczenie uważa, że zmiany są zakaźne.
Ważne
Należy pamiętać, że u większości pacjentów zmiany ustąpią w przeciągu roku, nie są zakaźne, a terapia daje z reguły bardzo dobre efekty. Oczywiście, jeśli znany jest czynnik wywołujący pokrzywkę, należy go unikać.
Wysypka alergiczna a potówki
Alergie skórne mogą być mylone z potówkami. Te drobne krostki pojawiają się, gdy dochodzi do przegrzewania skóry niemowląt, małych dzieci i osób dorosłych. Nadmierne pocenie sprzyja powstawaniu podrażnień oraz stanów zapalnych w obrębie mieszków włosowych. Potówki najczęściej pojawiają się w obrębie fałdów skórnych, w których gromadzi się pot np. na karku, pod pachami i w pachwinach, ale mogą również powstawać np. na plecach i na skórze kończyn. W przypadku pojawienia się nasilonego stanu zapalnego, na który wskazuje występowanie ropnych krostek, zaczerwienienie oraz pieczenie skóry, trzeba skonsultować się z lekarzem!
Wysypka alergiczna rzadko występuje na całym ciele. Wyjątkiem są zmiany skórne powodowane przez atopowe zapalenie skóry, które w zaawansowanej postaci choroby, mogą koncentrować się na większej powierzchni skóry, co świadczy o erytrodermii. W przypadku AZS skóra jest zaczerwieniona, łuszczy się i pęka.
W przebiegu wielu chorób zakaźnych wysypka pojawia się na skórze całego ciała i na błonach śluzowych, jednak nie jest jedynym objawem choroby. Częste choroby, które przebiegają z wysypką np. ospa wietrzna, odra, różyczka, wpływają na ogólne samopoczucie, powodując m.in.:
- osłabienie,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- utratę apetytu,
- ból mięśni i stawów,
- stan podgorączkowy lub gorączkę,
- objawy ze strony górnych dróg oddechowych.
Ograniczone miejscowo wysypki i inne zmiany skórne mogą również wskazywać na inne choroby zakaźne np. liszajec zakaźny i rumień zakaźny.
