U nas zapłacisz kartą
Alergia pokarmowa - Objawy na skórze
Alergia pokarmowa: leczenie
Dieta eliminacyjna, czyli dieta całkowicie usuwająca z menu alergen, to jedyna skuteczna terapia w alergii pokarmowej. W trakcie jej trwania nie można jeść niczego, co zawiera alergen. Choć dieta eliminacyjna pomaga zlikwidować uciążliwe objawy, to jednak gdy jest źle zbilansowana, jej efektem mogą być niedobory witamin i minerałów, zwłaszcza wapnia, niezbędnych do prawidłowego rozwoju.
Dlatego pokarm wywołujący objawy alergii, np. mleko, trzeba zastąpić równoważnym pod względem wartości odżywczych, który jest dobrze tolerowany. Dieta eliminacyjna nie zawsze jest taka sama. Sposób jej prowadzenia zależy od wieku, a w przypadku dzieci - od sposobu karmienia. W przypadku dzieci karmionych wyłącznie piersią alergen musi usunąć ze swojej diety karmiąca mama.
W przypadku niemowląt karmionych sztucznie i uczulonych na białka mleka krowiego mleko modyfikowane zastępuje się hydrolizatami o wysokim stopniu hydrolizy, a jeśli to nie wystarczy, u malucha stosowana jest tzw. dieta elementarna, której podstawą jest mieszanina aminokwasów.
Eksperci zalecają, by dieta eliminacyjna trwała co najmniej 6-8 miesięcy, niekiedy jednak czas diety eliminacyjnej znacząco się wydłuża. Po upływie określonego przez lekarza czasu należy wykonać test prowokacji, który pozwoli ocenić, czy organizm malca toleruje już dany pokarm. W przypadku dzieci u blisko 80 proc. maluchów z alergią pokarmową taka tolerancja pojawia się przed upływem 5. roku życia.
Wiele zależy jednak od tego, czy dziecko jest uczulone na jeden alergen, czy też mamy do czynienia z tzw. alergią wielopokarmową, bo w jej przypadku tolerancja na kolejne alergeny nie następuje jednocześnie.
W niektórych przypadkach, np. w przypadku ciężkiej alergii na substancje obecne w wielu produktach spożywczych, których eliminacja jest uciążliwa lub wręcz niemożliwa, stosuje się również metody odczulania, w tym doustną immunoterapię polegającą na podawaniu – w ściśle wyznaczonym czasie – produktów zawierających alergen. Początkowo jego ilości są śladowe, lecz w trakcie trwania terapii wzrastają.
Jak leczy się alergie pokarmowe?
Obecnie nie ma jednego lekarstwa na alergie pokarmowe, ale istnieje kilka metod leczenia i zapobiegania jej typowym objawom. Jedną z najpowszechniejszych i najprostszych metod leczenia jest wprowadzenie diety eliminacyjnej , polegającej na wykluczeniu z codziennego jadłospisu produktów zawierających alergeny wywołujące reakcję alergiczną. Taka ścisła dieta wiąże się z ryzykiem powstania niedoboru różnych witamin i minerałów, dlatego warto po wcześniejszej konsultacji z lekarzem wprowadzić do niej odpowiednią suplementację.
W przypadku niemowląt i małych dzieci uczulonych na białko mleka krowiego, lekarze pediatrzy dobierają odpowiednią mieszankę preparatów mlekozastępczych lub mleko modyfikowane . Ważne jest, aby samemu na własną rękę nie stosować diety eliminacyjnej.
Dodatkowo u pacjentów cierpiących na różne rodzaje alergii pokarmowej wprowadzane jest leczenie farmakologiczne poprzez dołączenie do diety eliminacyjnej leków przeciwhistaminowych , a w cięższych przypadkach rekomendowane są glikokortykosteroidy . W przypadku stwierdzenia znacznego ryzyka wstrząsu anafilaktycznego należy nosić ze sobą ampułkostrzykawkę zawierającą adrenalinę .
Potencjalnie istnieje jeszcze jedna metoda leczenia alergii pokarmowej, czyli immunoterapia swoista, która obecnie odgrywa ważną rolę w procesie odczulania pacjentów z objawami wywołanymi przez aeroalergeny. Niestety brakuje wystarczających dowodów naukowych potwierdzających skuteczność tej metody w terapii alergii pokarmowych [3].
Co robić, aby uniknąć alergii na pokarmy?
Nie ma jednej całkowicie skutecznej metody obrony przed powstaniem alergii pokarmowej, która jest chorobą o podłożu rodzinnym. Wykazano jednak, że karmienie piersią co najmniej 4–6 miesięcy może chronić przed pojawieniem się tej choroby (u niektórych niemowląt objawy pojawiają się po zjedzeniu przez matkę uczulającego je pokarmu). Po 6. miesiącu życia należy ostrożnie wprowadzać do diety dziecka nowe pokarmy, zwłaszcza mleko czy jaja (najlepiej zaczynać od małych ilości, a następnie je zwiększać, uważnie obserwując dziecko, czy np. nie pojawią się zmiany skórne na twarzy).
Alergia pokarmowa w pytaniach i odpowiedziach
Uczulenie na pomidora Na pomidora stosunkowo często są uczulone są osoby stale zawodowo przygotowujące kanapki oraz sprzedawcy żywności.
Alergia na orzeszki ziemne (arachidowe) Zarówno same orzechy, jak i masło arachidowe są bardzo silnymi alergenami pokarmowymi.
Uczulenie na seler Seler należy do częstych alergenów pokarmowych. W większości przypadków alergizuje osoby z nieżytem nosa wywołanym nadwrażliwością na pyłek roślin.
Alergia na pszenicę Ze wszystkich gatunków zbóż pszenica alergizuje najczęściej.Alergia na mleko krowie Alergia na mleko krowie w znacznie większym stopniu niż uczulenie na inne pokarmy zależy od wieku. W pierwszych kilkunastu miesiącach życia mleko krowie jest najczęstszym alergenem dziecka.
Uczulenie na białko jaja kurzego Białko jaja kurzego należy do najczęstszych alergenów pokarmowych. W dodatku powoduje ono niekiedy bardzo burzliwe reakcje i może uczulać na odległość.
Wysypka przy alergii pokarmowej
W przebiegu alergii pokarmowej najczęstszą i najbardziej powszechną reakcją jest wysypka na twarzy, dłoniach i stopach, rzadziej w innych okolicach ciała. Drobno lub gruboplamista wysypka występuje pod postacią grudek, krost lub pęcherzyków wypełnionych treścią surowiczą, które po pęknięciu tworzą bolesne nadżerki. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, a sama wysypka powoduje nasilony świąd. W przypadku przewlekłego działania czynnika uczulającego zmiany na skórze mogą przybrać blady kolor, skóra staje się sucha i pogrubiała, co może prowadzić do rozwoju liszaja. Rozdrapane w fazie ostrej zmiany mogą pozostawić po sobie drobne przebarwienia albo blizny.
Wysypkę leczy się przy użyciu preparatów stosowanych bezpośrednio na skórę w postaci kremów, maści, zasypek, roztworów. Miejscowo stosowane są preparaty steroidowe o działaniu przeciwzapalnym i przeciwświądowym oraz preparaty odkażające z zawartością antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. Wspomagająco zaleca się doustne leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają ogólną nadwrażliwość organizmu. Pielęgnacja domowa obejmuje stosowanie środków przeznaczonych dla alergików i osób z atopowym zapaleniem skóry oraz wybieranie proszków do prania i płynów do płukania o najuboższym składzie chemicznym, aby dodatkowo nie podrażniać zmian.
10 patentów dla alergika. Jak nie dać się alergii?
Alergia pokarmowa – objawy
Objawy alergii pokarmowej mogą pojawić się w różnym odstępie czasowym od spożycia produktu (od kilku minut do kilkunastu godzin), dlatego tak trudno jest stwierdzić, który pokarm wywołuje działania niepożądane. Warto też podkreślić, iż ten sam produkt może u różnych osób wywołać odmienne objawy kliniczne. Wśród najczęstszych objawów alergii pokarmowej wymienia się:
- Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego . Alergeny podrażniają błonę śluzową żołądka, co jest przyczyną nudności, wymiotów i bólu w nadbrzuszu. Po spożyciu pokarmów może wystąpić odbijanie, pieczenie gardła, rozlane bóle brzucha, biegunki z domieszką krwi i śluzu, zaparcia, wzdęcia, gazy o znacznym nasileniu i bardzo nieprzyjemnym zapachu, brak apetytu. Jeżeli pokarmy uczulające przyjmowane są regularnie, podrażnienie może przyjmować postać przewlekłych objawów dyspeptycznych .
- Dolegliwości związane z drogami oddechowymi . Pojawia się alergiczny nieżyt nosa, przejawiający się katarem o wodnistej konsystencji, kichaniem, czasem uczuciem niedrożności nosa. Niekiedy dochodzi do nieżytu gardła, krtani i objawów przypominających astmę, w tym nadmiernego skurczu oskrzeli i duszności.
- Zmiany w obrębie jamy ustnej – drobne owrzodzenia i zaczerwienienie błon śluzowych . Owrzodzenia mogą obejmować większe powierzchnie śluzówki, co jest przyczyną znacznych dolegliwości bólowych. Na dziąsłach mogą pojawiać się drobne, bolesne, białe plamki nazywane aftami. W cięższych przypadkach może dochodzić do obrzęku całej jamy ustnej, co znacznie utrudnia przyjmowanie pokarmów.
- Reakcje skórne: pokrzywka, wysypka,atopowe zapalenieskóry, świąd.
- Dolegliwości nieswoiste: osłabienie, przewlekłe zmęczenie, rozdrażnienie, zaburzenia snu.
W szczególnych przypadkach może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, którego głównymi objawami są: ból głowy, wzrost częstości akcji serca, spadek ciśnienia tętniczego krwi, utrata przytomności oraz niebezpieczny skurcz oskrzeli. Wstrząs anafilaktyczny stanowi bezpośrednie zagrożenie życia, dlatego jego wystąpienie jest wskazaniem do podjęcia natychmiastowej interwencji lekarskiej.
