U nas zapłacisz kartą
Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Alergia u dorosłych – skąd się bierze?
Mechanizm powstawania alergii jest zawsze taki sam. Istnieje szereg substancji, które dla organizmu zdrowego człowieka są zupełnie neutralne i pozostają niezauważone. U alergików sprawa ma się zupełnie inaczej – ich układ odpornościowy odczytuje te substancje, nazywane alergenami, jako zagrożenie dla zdrowia i, jeśli znajdzie się w kontakcie z nimi, wdraża protokół obronny. Skutkiem tego są typowe dla alergii dolegliwości. W zależności od jej rodzaju, może to być katar, kichanie, łzawienie oczu, kaszel, duszności, problemy z oddychaniem, ból gardła, zmiany skórne, a także problemy ze strony układu pokarmowego. W dalszej części omówimy najpopularniejsze alergeny i objawy, jakie mogą powodować.
Do najpowszechniejszych alergenów odpowiedzialnych za powstawanie alergii u dorosłych należą:
- pyłki roślin (głównie traw, drzew i kwiatów),
- sierść, ślina i naskórek zwierząt domowych,
- roztocza kurzu domowego,
- detergenty, konserwanty i substancje zapachowe dodawane do kosmetyków,
- pleśń,
- niektóre pokarmy (najczęściej uczula białko mleka krowiego, orzechy, soja, jajka, cytrusy, truskawki, gluten, ryby i skorupiaki),
- metale (głównie nikiel).
Alergia pokarmowa u niemowląt i dzieci
Uczulenie na dane pokarmy może występować już u kilkutygodniowych niemowląt, ponieważ jest to spowodowane przenikaniem niektórych alergenów do mleka matki. Dlatego też istotna jest obserwacja nawyków żywieniowych kobiety i reakcji ze strony układu immunologicznego dziecka.
Najczęstsze objawy alergii pokarmowej u niemowląt i dzieci:
- objawy skórne – swędząca i sucha skóra, wysypka na twarzy, na zgięciach kolan i łokci
- symptomy ze strony układu oddechowego – katar, kaszel, przezroczysta wydzielina z nosa, obrzęk błon śluzowych
- symptomy ze strony układu pokarmowego – wymioty, biegunki, ulewanie, kolki, krew w stolcu
Najczęstsze pokarmy uczulające dzieci i niemowlęta:
- mleko krowie
- jajka
- orzechy
- ryby i owoce morza
- pszenica
Rozszerzanie diety dziecka powinno odbywać się stopniowo, aby w razie pojawienia się objawów uczulenia, rozpoznać alergizujący składnik.
Jak się objawia alergia pokarmowa?
Spożycie uczulającego pokarmu powoduje u chorego z alergią pokarmową objawy ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, kurczowy ból brzucha, biegunkę), a także inne objawy towarzyszących chorób alergicznych (z atopowym zapaleniem skóry i wstrząsem anafilaktycznym włącznie). Niektóre dzieci z alergią pokarmową mają nawracające zakażenia dróg oddechowych, są rozdrażnione, źle śpią (zobacz: Objawy chorób alergicznych).
Uczulający pokarm może wywoływać różne objawy u różnych chorych (np. u jednej osoby biegunkę, a u innej wysypkę). Liczba uczulających pokarmów zwykle zwiększa się z wiekiem dziecka. Charakterystyczne jest złagodzenie objawów alergii po wycofaniu z diety określonego pokarmu (np. unikanie mleka) i ich nawrót po jego ponownym wprowadzeniu.
Rodzaje alergii pokarmowych
Istnieje kilka postaci alergii pokarmowej.
Zespół alergii jamy ustnej pojawia się u osób z jednoczesną alergią krzyżową na alergeny wziewne i alergeny pokarmów. W Polsce najczęściej dotyczy chorych z alergią na pyłek brzozy, u których po kilku minutach od zjedzeniu jabłka (a także marchwi, orzechów laskowych, brzoskwiń) pojawia się świąd, grudki i obrzęk w jamie ustnej. Podobne objawy po spożyciu pomidorów stwierdza się u chorych z alergią na pyłki traw, a po bananach – u tych z alergią na lateks.
Alergia pokarmowa może być przyczyną zapalenia błony śluzowej poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego, np. żołądka, jelita, a nawet zarzucania kwaśnej treści żołądka do przełyku (tzw. choroba refluksowa).
Najgroźniejszym przejawem alergii pokarmowej jest wstrząs anafilaktyczny. Szczególnie zagrożeni są chorzy na astmę, a do najczęściej wywołujących pokarmów powodujących wstrząs należą orzeszki ziemne, sezam, seler, jajo kurze oraz ryby i krewetki. Niekiedy dopiero intensywny wysiłek fizyczny wyzwala wstrząs po zjedzeniu jakiegoś pokarmu.
Objawy przypominające alergię pokarmową mogą powodować również znajdujące się w żywności mikroorganizmy czy toksyny. Za pseudoalergię pokarmową odpowiadają substancje dodawane do żywności (konserwanty, barwniki), a nawet jej naturalne składniki (np. tzw. aminy biogenne, takie jak histamina czy tyramina). Nadmierne spożycie serów czy ryb zawierających histaminę może skutkować wystąpieniem pokrzywki, zasłabnięciem, nudnościami, wymiotami, biegunką, bólem głowy, a nawet drgawkami. Tyramina, znajdująca się w czekoladzie, śledziach czy czerwonym mięsie, może wyzwalać migrenowy ból głowy, kołatanie serca i wzrost ciśnienia krwi.
Co robić, aby uniknąć alergii na pokarmy?
Nie ma jednej całkowicie skutecznej metody obrony przed powstaniem alergii pokarmowej, która jest chorobą o podłożu rodzinnym. Wykazano jednak, że karmienie piersią co najmniej 4–6 miesięcy może chronić przed pojawieniem się tej choroby (u niektórych niemowląt objawy pojawiają się po zjedzeniu przez matkę uczulającego je pokarmu). Po 6. miesiącu życia należy ostrożnie wprowadzać do diety dziecka nowe pokarmy, zwłaszcza mleko czy jaja (najlepiej zaczynać od małych ilości, a następnie je zwiększać, uważnie obserwując dziecko, czy np. nie pojawią się zmiany skórne na twarzy).
Alergia pokarmowa w pytaniach i odpowiedziach
Uczulenie na pomidora Na pomidora stosunkowo często są uczulone są osoby stale zawodowo przygotowujące kanapki oraz sprzedawcy żywności.
Alergia na orzeszki ziemne (arachidowe) Zarówno same orzechy, jak i masło arachidowe są bardzo silnymi alergenami pokarmowymi.
Uczulenie na seler Seler należy do częstych alergenów pokarmowych. W większości przypadków alergizuje osoby z nieżytem nosa wywołanym nadwrażliwością na pyłek roślin.
Alergia na pszenicę Ze wszystkich gatunków zbóż pszenica alergizuje najczęściej.Alergia na mleko krowie Alergia na mleko krowie w znacznie większym stopniu niż uczulenie na inne pokarmy zależy od wieku. W pierwszych kilkunastu miesiącach życia mleko krowie jest najczęstszym alergenem dziecka.
Uczulenie na białko jaja kurzego Białko jaja kurzego należy do najczęstszych alergenów pokarmowych. W dodatku powoduje ono niekiedy bardzo burzliwe reakcje i może uczulać na odległość.
