U nas zapłacisz kartą
Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Co to jest alergia pokarmowa i jak często występuje?
Alergia pokarmowa, mylona z nietolerancją pokarmową, to „nadgorliwa” reakcja organizmu na spożytą żywność. Organizm uczulonego rozpoznaje dany składnik jako wrogi, w efekcie czego następuje szereg mechanizmów prowadzących do nadmiernej produkcji histaminy. To właśnie ona odpowiada za procesy zapalne powodujące dolegliwości wpływające na komfort, a nawet życie pacjenta.
Jak często występuje alergia pokarmowa? Jak podaje Europejska Akademia Alergologii i Immunologii Klinicznej – aż 17 milionów Europejczyków, w tym 3,5 miliona dzieci, cierpi na zespół objawów występujących po spożyciu wybranych pokarmów. 8% z nich narażone jest na anafilaksję – uogólnioną reakcję nadwrażliwości zagrażającą życiu.
Organizacje zdrowia alarmują, że alergie pokarmowe to coraz częściej występujący problem, który wciąż przybiera na sile.
Przyczyny alergii pokarmowej – co powoduje alergię pokarmową?
Na ten moment nie można jednoznacznie stwierdzić, co jest dokładną przyczyną alergii pokarmowej, jednak istnieje kilka czynników mających wpływ na jej pojawienie się.
Czynniki / Przyczyny alergii pokarmowej:
- Predyspozycje genetyczne – objawy alergii częściej występują u osób, w których rodzinie odnotowano przypadki uczulenia na pokarmy.
- Obecność innej alergii – osoby uczulone na inne alergeny (np. wziewne) mają predyspozycje do pojawienia się alergii pokarmowej.
- Nieodpowiednia dieta matki w okresie ciąży – zbilansowana dieta ciężarnej ma ogromny wpływ na prawidłowy rozwój układu immunologicznego dziecka.
- Nawyki żywieniowe – od sposobu obróbki żywności oraz nawyków żywieniowych charakterystycznych dla danych populacji zależy ryzyko wystąpienia alergii pokarmowych.
- Dym tytoniowy – dzieci ciężarnych palących papierosy lub wystawionych na ekspozycję dymu tytoniowego mogą mieć predyspozycje do zachorowania na astmę.
- Zanieczyszczenie powietrza – badania udowodniły, że smog może nie tylko intensyfikować objawy alergii, ale i sam być alergenem 1 .
- Niedobór witaminy D3 – niedostateczna ekspozycja na promienie słoneczne czy brak suplementacji witaminy D3 w okresie prenatalnym wpływa na kondycję układu autoimmunologicznego dziecka.
Jak się objawia alergia pokarmowa?
Spożycie uczulającego pokarmu powoduje u chorego z alergią pokarmową objawy ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, kurczowy ból brzucha, biegunkę), a także inne objawy towarzyszących chorób alergicznych (z atopowym zapaleniem skóry i wstrząsem anafilaktycznym włącznie). Niektóre dzieci z alergią pokarmową mają nawracające zakażenia dróg oddechowych, są rozdrażnione, źle śpią (zobacz: Objawy chorób alergicznych).
Uczulający pokarm może wywoływać różne objawy u różnych chorych (np. u jednej osoby biegunkę, a u innej wysypkę). Liczba uczulających pokarmów zwykle zwiększa się z wiekiem dziecka. Charakterystyczne jest złagodzenie objawów alergii po wycofaniu z diety określonego pokarmu (np. unikanie mleka) i ich nawrót po jego ponownym wprowadzeniu.
Rodzaje alergii pokarmowych
Istnieje kilka postaci alergii pokarmowej.
Zespół alergii jamy ustnej pojawia się u osób z jednoczesną alergią krzyżową na alergeny wziewne i alergeny pokarmów. W Polsce najczęściej dotyczy chorych z alergią na pyłek brzozy, u których po kilku minutach od zjedzeniu jabłka (a także marchwi, orzechów laskowych, brzoskwiń) pojawia się świąd, grudki i obrzęk w jamie ustnej. Podobne objawy po spożyciu pomidorów stwierdza się u chorych z alergią na pyłki traw, a po bananach – u tych z alergią na lateks.
Alergia pokarmowa może być przyczyną zapalenia błony śluzowej poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego, np. żołądka, jelita, a nawet zarzucania kwaśnej treści żołądka do przełyku (tzw. choroba refluksowa).
Najgroźniejszym przejawem alergii pokarmowej jest wstrząs anafilaktyczny. Szczególnie zagrożeni są chorzy na astmę, a do najczęściej wywołujących pokarmów powodujących wstrząs należą orzeszki ziemne, sezam, seler, jajo kurze oraz ryby i krewetki. Niekiedy dopiero intensywny wysiłek fizyczny wyzwala wstrząs po zjedzeniu jakiegoś pokarmu.
Objawy przypominające alergię pokarmową mogą powodować również znajdujące się w żywności mikroorganizmy czy toksyny. Za pseudoalergię pokarmową odpowiadają substancje dodawane do żywności (konserwanty, barwniki), a nawet jej naturalne składniki (np. tzw. aminy biogenne, takie jak histamina czy tyramina). Nadmierne spożycie serów czy ryb zawierających histaminę może skutkować wystąpieniem pokrzywki, zasłabnięciem, nudnościami, wymiotami, biegunką, bólem głowy, a nawet drgawkami. Tyramina, znajdująca się w czekoladzie, śledziach czy czerwonym mięsie, może wyzwalać migrenowy ból głowy, kołatanie serca i wzrost ciśnienia krwi.