U nas zapłacisz kartą
Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Alergia pokarmowa: przyczyny, objawy, leczenie
Alergia pokarmowa zwykle dotyka niemowlęta i dzieci, ale mają ją również niektórzy dorośli. Powszechne są zwłaszcza dwa jej rodzaje: alergia na mleko i alergia na gluten. Lista alergenów pokarmowych jest jednak dużo dłuższa. Które pokarmy najczęściej uczulają, jakie są objawy alergii pokarmowej i jak się ją leczy?
Spis treści
Alergia pokarmowa, czyli uczulenie na substancje zawarte w jedzeniu, to coraz większy problem: z danych, którymi dysponuje WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) wynika, że alergia pokarmowa na całym świecie dotyczyć może aż 8 proc. niemowląt i dzieci do 3. roku życia, a także 1-2 proc. dorosłych.
Choć oficjalne dane na temat krajów Unii Europejskiej mówią o około 7 milionach osób, które mają potwierdzoną alergię pokarmową, to z badań ankietowych wynika, że objawy alergii pokarmowej obserwuje u siebie nawet co piąty badany. Pierwsze objawy alergii pokarmowej mogą wystąpić zarówno w kilka dni po narodzinach, jak i kilka lat później – praktycznie nie zdarza się natomiast, by alergia pokarmowa po raz pierwszy ujawniła się w wieku dojrzałym.
Alergia pokarmowa: leczenie
Dieta eliminacyjna, czyli dieta całkowicie usuwająca z menu alergen, to jedyna skuteczna terapia w alergii pokarmowej. W trakcie jej trwania nie można jeść niczego, co zawiera alergen. Choć dieta eliminacyjna pomaga zlikwidować uciążliwe objawy, to jednak gdy jest źle zbilansowana, jej efektem mogą być niedobory witamin i minerałów, zwłaszcza wapnia, niezbędnych do prawidłowego rozwoju.
Dlatego pokarm wywołujący objawy alergii, np. mleko, trzeba zastąpić równoważnym pod względem wartości odżywczych, który jest dobrze tolerowany. Dieta eliminacyjna nie zawsze jest taka sama. Sposób jej prowadzenia zależy od wieku, a w przypadku dzieci - od sposobu karmienia. W przypadku dzieci karmionych wyłącznie piersią alergen musi usunąć ze swojej diety karmiąca mama.
W przypadku niemowląt karmionych sztucznie i uczulonych na białka mleka krowiego mleko modyfikowane zastępuje się hydrolizatami o wysokim stopniu hydrolizy, a jeśli to nie wystarczy, u malucha stosowana jest tzw. dieta elementarna, której podstawą jest mieszanina aminokwasów.
Eksperci zalecają, by dieta eliminacyjna trwała co najmniej 6-8 miesięcy, niekiedy jednak czas diety eliminacyjnej znacząco się wydłuża. Po upływie określonego przez lekarza czasu należy wykonać test prowokacji, który pozwoli ocenić, czy organizm malca toleruje już dany pokarm. W przypadku dzieci u blisko 80 proc. maluchów z alergią pokarmową taka tolerancja pojawia się przed upływem 5. roku życia.
Wiele zależy jednak od tego, czy dziecko jest uczulone na jeden alergen, czy też mamy do czynienia z tzw. alergią wielopokarmową, bo w jej przypadku tolerancja na kolejne alergeny nie następuje jednocześnie.
W niektórych przypadkach, np. w przypadku ciężkiej alergii na substancje obecne w wielu produktach spożywczych, których eliminacja jest uciążliwa lub wręcz niemożliwa, stosuje się również metody odczulania, w tym doustną immunoterapię polegającą na podawaniu – w ściśle wyznaczonym czasie – produktów zawierających alergen. Początkowo jego ilości są śladowe, lecz w trakcie trwania terapii wzrastają.
Wysypka przy alergii pokarmowej
W przebiegu alergii pokarmowej najczęstszą i najbardziej powszechną reakcją jest wysypka na twarzy, dłoniach i stopach, rzadziej w innych okolicach ciała. Drobno lub gruboplamista wysypka występuje pod postacią grudek, krost lub pęcherzyków wypełnionych treścią surowiczą, które po pęknięciu tworzą bolesne nadżerki. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, a sama wysypka powoduje nasilony świąd. W przypadku przewlekłego działania czynnika uczulającego zmiany na skórze mogą przybrać blady kolor, skóra staje się sucha i pogrubiała, co może prowadzić do rozwoju liszaja. Rozdrapane w fazie ostrej zmiany mogą pozostawić po sobie drobne przebarwienia albo blizny.
Wysypkę leczy się przy użyciu preparatów stosowanych bezpośrednio na skórę w postaci kremów, maści, zasypek, roztworów. Miejscowo stosowane są preparaty steroidowe o działaniu przeciwzapalnym i przeciwświądowym oraz preparaty odkażające z zawartością antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. Wspomagająco zaleca się doustne leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają ogólną nadwrażliwość organizmu. Pielęgnacja domowa obejmuje stosowanie środków przeznaczonych dla alergików i osób z atopowym zapaleniem skóry oraz wybieranie proszków do prania i płynów do płukania o najuboższym składzie chemicznym, aby dodatkowo nie podrażniać zmian.
10 patentów dla alergika. Jak nie dać się alergii?
Przyczyny alergii pokarmowej
Za powstawanie alergii pokarmowej odpowiadają czynniki genetyczne (mutacja w genie kodującym białko filagrynę, które pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu bariery skórnej i nabłonka) oraz środowiskowe, takie jak: zanieczyszczenie środowiska, narażenie na dym tytoniowy, wiek matki karmiącej i jej dieta. Co ciekawe, istnieje zależność między częstością występowania alergii pokarmowych, a porą roku: dzieci urodzone jesienią i zimą częściej chorują na alergie pokarmowe, co tłumaczy się niższą syntezą witaminy D, która ma działanie modulujące na układ immunologiczny.
9 nawyków nasilających objawy alergii. Może niektóre dotyczą ciebie?
Co to jest alergia pokarmowa i jak często występuje?
Alergia pokarmowa, mylona z nietolerancją pokarmową, to „nadgorliwa” reakcja organizmu na spożytą żywność. Organizm uczulonego rozpoznaje dany składnik jako wrogi, w efekcie czego następuje szereg mechanizmów prowadzących do nadmiernej produkcji histaminy. To właśnie ona odpowiada za procesy zapalne powodujące dolegliwości wpływające na komfort, a nawet życie pacjenta.
Jak często występuje alergia pokarmowa? Jak podaje Europejska Akademia Alergologii i Immunologii Klinicznej – aż 17 milionów Europejczyków, w tym 3,5 miliona dzieci, cierpi na zespół objawów występujących po spożyciu wybranych pokarmów. 8% z nich narażone jest na anafilaksję – uogólnioną reakcję nadwrażliwości zagrażającą życiu.
Organizacje zdrowia alarmują, że alergie pokarmowe to coraz częściej występujący problem, który wciąż przybiera na sile.
