Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia

Jakie są sposoby leczenia?

Najważniejsze w postępowaniu u chorego na alergię pokarmową jest unikanie uczulającego pokarmu. Lekarz dobiera specjalną dietę pozbawioną najczęściej uczulających pokarmów (tzw. dietę eliminacyjną), dbając o to, by pokrywała zapotrzebowanie chorego na składniki odżywcze (np. w przypadku alergii na białko mleka krowiego zaleca się preparaty soi). Na rynku istnieje wiele specjalnych mieszanek przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci (m.in. Nutramigen, Humana SL, Bebilon pepti 1 i 2, Sinlac i inne). Dietę eliminacyjną stosuje się zwykle przez kilka lat. Prawidłowo stosowana dieta umożliwia normalny rozwój dziecka i zabezpiecza przed powstaniem niedoborów pokarmowych. Korzyścią z leczenia jest uniknięcie niedożywienia i groźnych reakcji alergicznych, takich jak wstrząs anafilaktyczny. Dieta eliminacyjna pozwala na odbudowę ściany jelita i uzyskanie z czasem tolerancji na uczulające chorego pokarmy oraz na przykład na aminy biogenne.

Dietę wspomaga się niekiedy leczeniem farmakologicznym, zwłaszcza w przypadku współistnienia innych postaci alergii (żaden lek nie będzie jednak skuteczny bez diety). Stosuje się kromony i ketotifen.

Doustne leki przeciwhistaminowe są zwykle skuteczne w razie występowania zespołu jamy ustnej lub zmian skórnych. Glikokortykosteroidy (w postaci tabletek lub zastrzyków) zaleca się krótkotrwale w przypadku nasilonych objawów zapalenia przewodu pokarmowego (np. żołądka). Chorzy zagrożeni wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego powinni nosić ze sobą ampułkostrzykawkę z adrenaliną.

Co to jest alergia pokarmowa i jak często występuje?

Alergia pokarmowa, mylona z nietolerancją pokarmową, to „nadgorliwa” reakcja organizmu na spożytą żywność. Organizm uczulonego rozpoznaje dany składnik jako wrogi, w efekcie czego następuje szereg mechanizmów prowadzących do nadmiernej produkcji histaminy. To właśnie ona odpowiada za procesy zapalne powodujące dolegliwości wpływające na komfort, a nawet życie pacjenta.

Jak często występuje alergia pokarmowa? Jak podaje Europejska Akademia Alergologii i Immunologii Klinicznej – aż 17 milionów Europejczyków, w tym 3,5 miliona dzieci, cierpi na zespół objawów występujących po spożyciu wybranych pokarmów. 8% z nich narażone jest na anafilaksję – uogólnioną reakcję nadwrażliwości zagrażającą życiu.

Organizacje zdrowia alarmują, że alergie pokarmowe to coraz częściej występujący problem, który wciąż przybiera na sile.

Alergia pokarmowa: leczenie

Dieta eliminacyjna, czyli dieta całkowicie usuwająca z menu alergen, to jedyna skuteczna terapia w alergii pokarmowej. W trakcie jej trwania nie można jeść niczego, co zawiera alergen. Choć dieta eliminacyjna pomaga zlikwidować uciążliwe objawy, to jednak gdy jest źle zbilansowana, jej efektem mogą być niedobory witamin i minerałów, zwłaszcza wapnia, niezbędnych do prawidłowego rozwoju.

Dlatego pokarm wywołujący objawy alergii, np. mleko, trzeba zastąpić równoważnym pod względem wartości odżywczych, który jest dobrze tolerowany. Dieta eliminacyjna nie zawsze jest taka sama. Sposób jej prowadzenia zależy od wieku, a w przypadku dzieci - od sposobu karmienia. W przypadku dzieci karmionych wyłącznie piersią alergen musi usunąć ze swojej diety karmiąca mama.

W przypadku niemowląt karmionych sztucznie i uczulonych na białka mleka krowiego mleko modyfikowane zastępuje się hydrolizatami o wysokim stopniu hydrolizy, a jeśli to nie wystarczy, u malucha stosowana jest tzw. dieta elementarna, której podstawą jest mieszanina aminokwasów.

Eksperci zalecają, by dieta eliminacyjna trwała co najmniej 6-8 miesięcy, niekiedy jednak czas diety eliminacyjnej znacząco się wydłuża. Po upływie określonego przez lekarza czasu należy wykonać test prowokacji, który pozwoli ocenić, czy organizm malca toleruje już dany pokarm. W przypadku dzieci u blisko 80 proc. maluchów z alergią pokarmową taka tolerancja pojawia się przed upływem 5. roku życia.

Wiele zależy jednak od tego, czy dziecko jest uczulone na jeden alergen, czy też mamy do czynienia z tzw. alergią wielopokarmową, bo w jej przypadku tolerancja na kolejne alergeny nie następuje jednocześnie.

W niektórych przypadkach, np. w przypadku ciężkiej alergii na substancje obecne w wielu produktach spożywczych, których eliminacja jest uciążliwa lub wręcz niemożliwa, stosuje się również metody odczulania, w tym doustną immunoterapię polegającą na podawaniu – w ściśle wyznaczonym czasie – produktów zawierających alergen. Początkowo jego ilości są śladowe, lecz w trakcie trwania terapii wzrastają.

Typy alergii pokarmowych

Patomechanizm powstawania alergii pokarmowych jest dość skomplikowany. Alergie pokarmowe mogą przebiegać z udziałem grupy przeciwciał immunoglobuliny IgE ( reakcje IgE zależne) skierowanych przeciwko konkretnym alergenom pokarmu lub niezależnie od przeciwciał (reakcje IgE niezależne). Wyróżnia się 4 typy alergii pokarmowych.

  1. Pierwszym z nich jest tzw. natychmiastowareakcja alergiczna , w której antygen łączy się ze swoistymi przeciwciałami IgE . Dolegliwości pojawiają się bardzo szybko po spożyciu pokarmu (w fazie wczesnej do 30 minut, w fazie później do 6-8 godzin), na który jesteśmy uczuleni. Do reakcji natychmiastowych należą wstrząs anafilaktyczny, anafilaksja przewodu pokarmowego, pokrzywka, reakcje krzyżowe (alergia na lateks i pokarmy) oraz zespół alergiczny błony śluzowej jamy ustnej (OAS – oral allergy syndrome ).
  2. Kolejnym rodzajem jest reakcja alergiczna typu cytotoksycznego. W tym modelu antygen łączy się z receptorami błonowymi przeciwciał IgG i IgM , co aktywuje tzw. układ dopełniacza, który jest czynnikiem niszczącym komórkę. Najczęstszą przyczyną wystąpienia reakcji alergicznej typu II są leki lub ich metabolity oraz przetoczenie krwi.
  3. Trzeci typ reakcji to reakcja typu kompleksów immunologicznych . Mechanizm jest podobny do typu II, po aktywacji uwolnione zostają enzymy lizosomalne z neutrofilów. Reakcja typu III odpowiada za występowanie pokrzywki i obrzęków.
  4. Ostatni typ reakcji to tzw. reakcja komórkowa (opóźniona) , gdzie główną rolę odgrywają limfocyty T. Objawy pojawiają się od kilku do kilkunastu godzin od spożycia pokarmu. Ten typ reakcji odpowiada za alergiczne kontaktowe zapalenie skóry oraz objawy ze strony przewodu pokarmowego.

Bez wyraźnej przyczyny kręci cię w nosie? To może być alergia. Sprawdź, co najczęściej ją wyzwala. Mamy aż 8 podejrzanych

W obecnych czasach, ze względu na zmieniający się styl życia, a często również postępujące zanieczyszczenie środowiska, u coraz większej liczby osób zostaje wykrywana alergia na skórze lub różne zmiany o podłożu alergicznym, takie jak krosty uczuleniowe.

Czytaj dalej...

Ryzyko wystąpienia objawów nadwrażliwości na miód jest również nieco wyższe w przypadku osób uczulonych na jad pszczeli sporadycznie może się zdarzyć, że w słoiku miodu znajdą się mikroskopijne fragmenty ciał pszczół oraz cząsteczki samego jadu.

Czytaj dalej...

Kaszka na skórze twarzy, czerwone suche plamy na policzkach, wysypka na szyi i dekolcie to tylko kilka objawów uczulenia na twarzy, które mogą wystąpić jako reakcja alergiczna na słońce, dane pokarmy, kosmetyki, środki drażniące i inne.

Czytaj dalej...

Kluczowe jest przede wszystkim zapobieganie unikanie kontaktu z alergenem, noszenie specjalnych okularów w trakcie pylenia, częste przemywanie oczu i twarzy, czasem nawet przepłukiwanie oka solą fizjologiczną.

Czytaj dalej...