Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Alergia pokarmowa: diagnoza
Diagnostyka alergii pokarmowej nie jest prosta. Zazwyczaj jej pierwszym etapem jest szczegółowy wywiad lekarski, który może pomóc lekarzowi ocenić, czy w rodzinie występuje genetyczna predyspozycja do alergii (bo wówczas ryzyko, że pacjent mógł ją odziedziczyć, wynosi kilkadziesiąt proc.). Dalsze postępowanie zależy od stopnia nasilenia objawów i od wieku pacjenta.
- Diagnostyka alergii pokarmowej u niemowląt.U najmłodszych dzieci wykorzystywany jest zwykle test eliminacji i prowokacji (tzw. otwarta próba prowokacji lub – od nazwiska wynalazcy – test Goldmana) polegający na całkowitym wycofaniu z diety podejrzanego pokarmu (na przykład mleka) na okres co najmniej dwóch, a jeszcze lepiej czterech tygodni.Czas trwania testu zależy od postaci alergii, np. w przypadku objawów skórnych eliminacja powinna trwać cztery tygodnie. Jeśli w tym czasie objawy ustąpią, a po ponownym wprowadzeniu pokarmu do diety wrócą i będą identyczne, jak wcześniej, można mówić o sukcesie, czyli o identyfikacji alergenu.
- Diagnostyka alergii pokarmowej u dzieci.U starszych dzieci przeprowadzane są inne testy: zależnie od wskazań może to być oznaczenie we krwi swoistych IgE przeciw alergenom (mechanizmy IgE zależne biorą udział w około 50 proc. przypadków alergii pokarmowych), punktowe i płatkowe testy skórne, czy też podwójnie ślepa próba prowokacji kontrolowanej placebo (DBPCFC, duble blind, placebo controlled food challenge), kiedy to ani rodzic, ani osoba oceniająca wynik testu nie wiedzą, jaki alergen został do niego użyty. Takie testy przeprowadza się najczęściej w szpitalach ze względu na możliwość wystąpienia reakcji anafilaktycznej. Testy na alergię z krwi wykonuje się dopiero u niemowląt powyżej 6. miesiąca życia (u młodszych dzieci poziom przeciwciał może być jeszcze za niski), testy punktowe i płatkowe zazwyczaj przeprowadzane są u dzieci powyżej 4. roku życia.
- Diagnostyka alergii pokarmowej u dorosłych.Alergia pokarmowa u dorosłych jest trudna do zdiagnozowania, nie ma jednej metody diagnostycznej, która wskazałaby właściwy alergen, dlatego trzeba zwykle wykonać kilka testów alergicznych. Pierwszym ich typem są testy z kilkunastoma najczęściej uczulającymi alergenami pokarmowymi, bez względu na rodzaj manifestujących się objawów. Kolejnym testem jest oznaczenie swoistych IgE w surowicy krwi – ich wykrycie jest niepodważalnym dowodem istnienia uczulenia. W razie wątpliwości lekarz może również zlecić pokarmowe testy prowokacyjne, które polegają na podawaniu stopniowo zwiększanych ilości alergenu pokarmowego - aż do wystąpienia objawów klinicznych
Co to jest alergia pokarmowa?
Według definicji, alergia pokarmowa to niepożądana reakcja organizmu w postaci powtarzalnych i odtwarzalnych objawów po spożyciu (nawet niewielkiej ilości) wybranych produktów, które u zdrowych osób nie wywołują żadnych dolegliwości. Słowo alergia powstało z połączenia dwóch słów pochodzących z języka greckiego: „allos”- zmieniony oraz „ergon” – reakcja. Przyczyną alergii pokarmowej jest nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego, który rozpoznaje substancje zawarte w pokarmie jako obce i uruchamia kaskadę mechanizmów mających za zadanie unieszkodliwić alergen.
Alergia pokarmowa jest jedną z powszechniej występujących chorób. Ma to związek z rozwojem cywilizacyjnym, w wyniku którego organizm narażony jest na coraz większą ilość substancji potencjalnie uczulających (barwniki, konserwanty żywności, emulgatory, preparaty modyfikujące smak). Alergia pokarmowa stanowi poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego, nazywana jest „drugą falą epidemii” po astmie. Szacuje się, że alergia pokarmowa może dotyczyć nawet 10 proc. populacji.
Termin alergia często niesłusznie stosowany jest wymiennie z pojęciem nietolerancja pokarmowa. U podłoża alergii pokarmowej leżą mechanizmy immunologiczne, natomiast nietolerancja pokarmowa jest związana z nieimmunologiczną odpowiedzią organizmu. Do nietolerancji pokarmowych należą m.in nietolerancja laktozy i glutenu oraz nieprawidłowe wchłanianie węglowodanów. Symptomy alergii pokarmowej i nietolerancji są bardzo podobne, a więc i trudne do odróżnienia.
Diagnostyka alergii pokarmowej
Rozpoznanie nadwrażliwości na pokarmy IgE-zależnej opiera się przede wszystkim na dokładnym wywiadzie z pacjentem. Dlatego informacja, w którym momencie, lub po zjedzeniu jakich produktów zaobserwował u siebie objawy, będzie cenna w diagnostyce alergii pokarmowej. W tym celu pomocny może okazać się dzienniczek żywieniowy z zapiskami na temat rodzaju posiłku, godziny jego spożycia, symptomów, które po nim wystąpiły itp.
Po spisaniu wywiadu lekarz może zlecić alergiczne testy skórne, badanie stężenia IgE z surowicy krwi lub próby prowokacyjne.
Diagnostyka alergii pokarmowej:
- skórne testy alergiczne – opiera się na podskórnym wprowadzeniu ekstraktów alergenów oraz obserwacji powstałego odczynu
- badanie specyficznych przeciwciał IgE – laboratoryjne pobranie próbki krwi, a następnie ocenienie stężenia specyficznych przeciwciał IgE informujących o alergii
- dieta eliminacyjna i próby prowokacyjne – polega na wyeliminowaniu z diety możliwie alergizujących produktów spożywczych, a następnie spożyciu ich w warunkach ambulatoryjnych i obserwacji
W przypadku diagnostyki nadwrażliwości pokarmowej u dzieci i niemowląt zalecana jest obserwacja oraz dieta eliminacyjna pod okiem specjalisty. Natomiast Testy z krwi nie wykrywają nietolerancji nieimmunologicznych, które są częstą przyczyną symptomów.
Leczenie alergii u dorosłych
Jeśli podejrzewasz, że możesz mieć alergię, pierwszym krokiem powinno być ustalenie, jaki alergen jest jej winien. W tym celu skonsultuj się z lekarzem alergologiem, który przeprowadzi odpowiednie testy.
W przypadku każdej alergii, najlepszym sposobem unikania wiążących się z nią dolegliwości jest wyeliminowanie kontaktu z alergenem. Wiemy jednak dobrze, że nie zawsze jest to możliwe. Skuteczną i coraz częściej stosowaną formą leczenia alergii jest odczulanie. U wielu osób działa także świadome i kontrolowane narażanie się na kontakt z alergenem, jednak w ilości na tyle małej, by nie zdołał wywołać niepożądanych objawów i stopniowe zwiększanie jego intensywności. W przypadku silnych alergii stosuje się również terapię farmakologiczną.
Uciążliwe objawy możesz łatwo złagodzić stosując specjalistyczne preparaty z ektoiną . Ich wyjątkowe właściwości i unikalny skład sprawiają, że nie tylko pomagają pozbyć się związanych z alergiami dolegliwości, lecz także przyspieszają regenerację podrażnionych błon śluzowych i chronią organizm przed szkodliwym działaniem alergenów. W zależności od rodzaju alergii, możesz wybrać krople i spray do nosa, krople do oczu, pastylki do ssania, a także kremy i maści zawierające tę substancję.
Alergia to schorzenie o wiele bardziej poważne niż mogłoby się wydawać. Nieleczona może doprowadzić do rozwoju groźnych dla zdrowia i życia chorób. Badania pokazują też, że alergia znacząco obniża jakość życia zmagających się z nią osób i zwiększa ryzyko wystąpienia u nich stanów depresyjnych. Jeśli zauważasz u siebie jakiekolwiek objawy mogące wskazywać na alergię, nie lekceważ ich. Skonsultuj się z lekarzem, który pomoże Ci ustalić, na co dokładnie masz uczulenie i ustali z Tobą plan leczenia.
Alergia a nietolerancja
W 2003 roku World Allergy Organization przedstawiła terminologię, w której dokonała rozgraniczenia na alergię pokarmową IgE-zależną oraz pozostałe niealergiczne reakcje pokarmowe IgE-niezależne. W skład ostatniej grupy wchodzą nietolerancje nieimmunologiczne często mylone z alergią 3 .
Niealergiczne reakcje pokarmowe zostały dodatkowo podzielone na:
- reakcje autoimmunologiczne – uwarunkowana genetycznie celiakia
- reakcje pseudoalergiczne – spowodowane dodatkiem konserwantów, pokarmem bogatym w histaminę czy w salicylany
- nietolerancje nieimmunologiczne – laktozy, glutenu, fruktozy
- reakcje IgG zależne
Nietolerancje pokarmowe mogą dawać objawy podobne do nadwrażliwości mających swą genezę w układzie immunologicznym. Stąd też trudności w postawieniu prawidłowej diagnozy.
U nas zapłacisz kartą