Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Diagnostyka alergii pokarmowej
Rozpoznanie nadwrażliwości na pokarmy IgE-zależnej opiera się przede wszystkim na dokładnym wywiadzie z pacjentem. Dlatego informacja, w którym momencie, lub po zjedzeniu jakich produktów zaobserwował u siebie objawy, będzie cenna w diagnostyce alergii pokarmowej. W tym celu pomocny może okazać się dzienniczek żywieniowy z zapiskami na temat rodzaju posiłku, godziny jego spożycia, symptomów, które po nim wystąpiły itp.
Po spisaniu wywiadu lekarz może zlecić alergiczne testy skórne, badanie stężenia IgE z surowicy krwi lub próby prowokacyjne.
Diagnostyka alergii pokarmowej:
- skórne testy alergiczne – opiera się na podskórnym wprowadzeniu ekstraktów alergenów oraz obserwacji powstałego odczynu
- badanie specyficznych przeciwciał IgE – laboratoryjne pobranie próbki krwi, a następnie ocenienie stężenia specyficznych przeciwciał IgE informujących o alergii
- dieta eliminacyjna i próby prowokacyjne – polega na wyeliminowaniu z diety możliwie alergizujących produktów spożywczych, a następnie spożyciu ich w warunkach ambulatoryjnych i obserwacji
W przypadku diagnostyki nadwrażliwości pokarmowej u dzieci i niemowląt zalecana jest obserwacja oraz dieta eliminacyjna pod okiem specjalisty. Natomiast Testy z krwi nie wykrywają nietolerancji nieimmunologicznych, które są częstą przyczyną symptomów.
Jakie produkty najczęściej wywołują alergię pokarmową?
W 1995 roku organizacja Food and Agriculture Organization ustaliła tzw. „wielką ósemkę” produktów najczęściej uczulających ludzi na całym świecie. Należą do nich:
- mleko krowie,
- jaja,
- ryby,
- orzechy,
- orzeszki arachidowe,
- soja,
- pszenica.
Uczulać mogą zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego (przede wszystkim: mięso wieprzowe i wołowe, mleko krowie i kozie, ryby, skorupiaki, mięczaki oraz jaja i mięso kur, gęsi, kaczek, indyków), jak i roślinnego: ziarna zbóż (jęczmień, żyto, ryż, pszenica), jabłka, owoce cytrusowe, orzechy, śliwki, musztarda, kakao, ziemniaki, pomidory, papryka, pieprz, tytoń, marchew, pietruszka, seler oraz niektóre przyprawy.
Zdarzają się również tzw. alergie krzyżowe, których istotą jest połączenie alergii wziewnej z uczuleniem na niektóre składniki diety. Przykładowo, osoby uczulone na pyłek brzozy często mają alergię pokarmową na jabłko i seler.
Co to jest alergia pokarmowa?
Według definicji, alergia pokarmowa to niepożądana reakcja organizmu w postaci powtarzalnych i odtwarzalnych objawów po spożyciu (nawet niewielkiej ilości) wybranych produktów, które u zdrowych osób nie wywołują żadnych dolegliwości. Słowo alergia powstało z połączenia dwóch słów pochodzących z języka greckiego: „allos”- zmieniony oraz „ergon” – reakcja. Przyczyną alergii pokarmowej jest nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego, który rozpoznaje substancje zawarte w pokarmie jako obce i uruchamia kaskadę mechanizmów mających za zadanie unieszkodliwić alergen.
Alergia pokarmowa jest jedną z powszechniej występujących chorób. Ma to związek z rozwojem cywilizacyjnym, w wyniku którego organizm narażony jest na coraz większą ilość substancji potencjalnie uczulających (barwniki, konserwanty żywności, emulgatory, preparaty modyfikujące smak). Alergia pokarmowa stanowi poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego, nazywana jest „drugą falą epidemii” po astmie. Szacuje się, że alergia pokarmowa może dotyczyć nawet 10 proc. populacji.
Termin alergia często niesłusznie stosowany jest wymiennie z pojęciem nietolerancja pokarmowa. U podłoża alergii pokarmowej leżą mechanizmy immunologiczne, natomiast nietolerancja pokarmowa jest związana z nieimmunologiczną odpowiedzią organizmu. Do nietolerancji pokarmowych należą m.in nietolerancja laktozy i glutenu oraz nieprawidłowe wchłanianie węglowodanów. Symptomy alergii pokarmowej i nietolerancji są bardzo podobne, a więc i trudne do odróżnienia.
Alergia pokarmowa u niemowląt i dzieci
Uczulenie na dane pokarmy może występować już u kilkutygodniowych niemowląt, ponieważ jest to spowodowane przenikaniem niektórych alergenów do mleka matki. Dlatego też istotna jest obserwacja nawyków żywieniowych kobiety i reakcji ze strony układu immunologicznego dziecka.
Najczęstsze objawy alergii pokarmowej u niemowląt i dzieci:
- objawy skórne – swędząca i sucha skóra, wysypka na twarzy, na zgięciach kolan i łokci
- symptomy ze strony układu oddechowego – katar, kaszel, przezroczysta wydzielina z nosa, obrzęk błon śluzowych
- symptomy ze strony układu pokarmowego – wymioty, biegunki, ulewanie, kolki, krew w stolcu
Najczęstsze pokarmy uczulające dzieci i niemowlęta:
- mleko krowie
- jajka
- orzechy
- ryby i owoce morza
- pszenica
Rozszerzanie diety dziecka powinno odbywać się stopniowo, aby w razie pojawienia się objawów uczulenia, rozpoznać alergizujący składnik.
Przyczyny alergii pokarmowej
Za powstawanie alergii pokarmowej odpowiadają czynniki genetyczne (mutacja w genie kodującym białko filagrynę, które pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu bariery skórnej i nabłonka) oraz środowiskowe, takie jak: zanieczyszczenie środowiska, narażenie na dym tytoniowy, wiek matki karmiącej i jej dieta. Co ciekawe, istnieje zależność między częstością występowania alergii pokarmowych, a porą roku: dzieci urodzone jesienią i zimą częściej chorują na alergie pokarmowe, co tłumaczy się niższą syntezą witaminy D, która ma działanie modulujące na układ immunologiczny.
9 nawyków nasilających objawy alergii. Może niektóre dotyczą ciebie?
U nas zapłacisz kartą