Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Jakie są sposoby leczenia?
Najważniejsze w postępowaniu u chorego na alergię pokarmową jest unikanie uczulającego pokarmu. Lekarz dobiera specjalną dietę pozbawioną najczęściej uczulających pokarmów (tzw. dietę eliminacyjną), dbając o to, by pokrywała zapotrzebowanie chorego na składniki odżywcze (np. w przypadku alergii na białko mleka krowiego zaleca się preparaty soi). Na rynku istnieje wiele specjalnych mieszanek przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci (m.in. Nutramigen, Humana SL, Bebilon pepti 1 i 2, Sinlac i inne). Dietę eliminacyjną stosuje się zwykle przez kilka lat. Prawidłowo stosowana dieta umożliwia normalny rozwój dziecka i zabezpiecza przed powstaniem niedoborów pokarmowych. Korzyścią z leczenia jest uniknięcie niedożywienia i groźnych reakcji alergicznych, takich jak wstrząs anafilaktyczny. Dieta eliminacyjna pozwala na odbudowę ściany jelita i uzyskanie z czasem tolerancji na uczulające chorego pokarmy oraz na przykład na aminy biogenne.
Dietę wspomaga się niekiedy leczeniem farmakologicznym, zwłaszcza w przypadku współistnienia innych postaci alergii (żaden lek nie będzie jednak skuteczny bez diety). Stosuje się kromony i ketotifen.
Doustne leki przeciwhistaminowe są zwykle skuteczne w razie występowania zespołu jamy ustnej lub zmian skórnych. Glikokortykosteroidy (w postaci tabletek lub zastrzyków) zaleca się krótkotrwale w przypadku nasilonych objawów zapalenia przewodu pokarmowego (np. żołądka). Chorzy zagrożeni wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego powinni nosić ze sobą ampułkostrzykawkę z adrenaliną.
Alergia pokarmowa: diagnoza
Diagnostyka alergii pokarmowej nie jest prosta. Zazwyczaj jej pierwszym etapem jest szczegółowy wywiad lekarski, który może pomóc lekarzowi ocenić, czy w rodzinie występuje genetyczna predyspozycja do alergii (bo wówczas ryzyko, że pacjent mógł ją odziedziczyć, wynosi kilkadziesiąt proc.). Dalsze postępowanie zależy od stopnia nasilenia objawów i od wieku pacjenta.
- Diagnostyka alergii pokarmowej u niemowląt.U najmłodszych dzieci wykorzystywany jest zwykle test eliminacji i prowokacji (tzw. otwarta próba prowokacji lub – od nazwiska wynalazcy – test Goldmana) polegający na całkowitym wycofaniu z diety podejrzanego pokarmu (na przykład mleka) na okres co najmniej dwóch, a jeszcze lepiej czterech tygodni.Czas trwania testu zależy od postaci alergii, np. w przypadku objawów skórnych eliminacja powinna trwać cztery tygodnie. Jeśli w tym czasie objawy ustąpią, a po ponownym wprowadzeniu pokarmu do diety wrócą i będą identyczne, jak wcześniej, można mówić o sukcesie, czyli o identyfikacji alergenu.
- Diagnostyka alergii pokarmowej u dzieci.U starszych dzieci przeprowadzane są inne testy: zależnie od wskazań może to być oznaczenie we krwi swoistych IgE przeciw alergenom (mechanizmy IgE zależne biorą udział w około 50 proc. przypadków alergii pokarmowych), punktowe i płatkowe testy skórne, czy też podwójnie ślepa próba prowokacji kontrolowanej placebo (DBPCFC, duble blind, placebo controlled food challenge), kiedy to ani rodzic, ani osoba oceniająca wynik testu nie wiedzą, jaki alergen został do niego użyty. Takie testy przeprowadza się najczęściej w szpitalach ze względu na możliwość wystąpienia reakcji anafilaktycznej. Testy na alergię z krwi wykonuje się dopiero u niemowląt powyżej 6. miesiąca życia (u młodszych dzieci poziom przeciwciał może być jeszcze za niski), testy punktowe i płatkowe zazwyczaj przeprowadzane są u dzieci powyżej 4. roku życia.
- Diagnostyka alergii pokarmowej u dorosłych.Alergia pokarmowa u dorosłych jest trudna do zdiagnozowania, nie ma jednej metody diagnostycznej, która wskazałaby właściwy alergen, dlatego trzeba zwykle wykonać kilka testów alergicznych. Pierwszym ich typem są testy z kilkunastoma najczęściej uczulającymi alergenami pokarmowymi, bez względu na rodzaj manifestujących się objawów. Kolejnym testem jest oznaczenie swoistych IgE w surowicy krwi – ich wykrycie jest niepodważalnym dowodem istnienia uczulenia. W razie wątpliwości lekarz może również zlecić pokarmowe testy prowokacyjne, które polegają na podawaniu stopniowo zwiększanych ilości alergenu pokarmowego - aż do wystąpienia objawów klinicznych
Przyczyny alergii pokarmowej
Za powstawanie alergii pokarmowej odpowiadają czynniki genetyczne (mutacja w genie kodującym białko filagrynę, które pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu bariery skórnej i nabłonka) oraz środowiskowe, takie jak: zanieczyszczenie środowiska, narażenie na dym tytoniowy, wiek matki karmiącej i jej dieta. Co ciekawe, istnieje zależność między częstością występowania alergii pokarmowych, a porą roku: dzieci urodzone jesienią i zimą częściej chorują na alergie pokarmowe, co tłumaczy się niższą syntezą witaminy D, która ma działanie modulujące na układ immunologiczny.