U nas zapłacisz kartą
Prawdopodobieństwo dziedziczenia łuszczycy - Wpływ genetyki na chorobę skórną
Odmiany łuszczycy: zwyczajna, krostkowa, stawowa
Łuszczyca jest najczęściej rozpoznawaną chorobą dermatologiczną. Jej rodzaje różnią się wyglądem, lokalizacją, intensywnością zabarwienia wykwitów, charakterem łuski.
Łuszczyca zwyczajna (plackowata) występuje najczęściej (dotyczy nawet 90% chorych). Typowe dla niej zmiany są wypukłe, okrągłe lub owalne, pokryte łuską, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry, zlokalizowane na nogach, ramionach, kolanach i łokciach, plecach, głowie, rzadziej na twarzy, dłoniach, stopach, czy brzuchu.
Fot. 2. Łuszczyca skóry łokci
Łuszczyca krostkowa – zajęta zmianami skóra jest czerwona, opuchnięta i pokryta krostami z wydzieliną ropną. Ten rodzaj łuszczycy występuje w dwóch postaciach: uogólnionej (jest to jedna z najcięższych postaci łuszczycy) i miejscowej (na dłoniach i stopach).
Łuszczyca stawowa, czyli łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – manifestuje się przewlekłym zapaleniem stawów z łuszczycą lub bez łuszczycy skóry. Może występować tylko w jednej lokalizacji lub zajmować wiele stawów. Najbardziej powszechną postacią jest łuszczycowe zapalenie stawów obejmujące dystalne stawy międzypaliczkowe, często występują też zmiany łuszczycowe w obrębie paznokci. Choroba ma na ogół łagodny przebieg, w rzadkich przypadkach ciężkiej postaci może prowadzić do zniszczenia stawów i niesprawności.
Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami skórnymi lub stanowić jedyny objaw choroby. Jej objawem jest naparstkowanie – w płytce paznokciowej powstają punktowe wgłębienia ułożone liniowo lub przypadkowo. W wyniku zajęcia łożyska widoczne jest żółtawe przebarwienie wyglądające jak kropla oleju po płytką paznokcia. W zaawansowanych postaciach dochodzi do oddzielenia płytek paznokciowych (onycholizy), paznokcie są zgrubiałe, matowe, białawożółte, kruche i poprzecinane poprzecznymi bruzdami. W ciężkich postaciach płytki oddzielają się całkowicie.
Dieta przy łuszczycy
Dieta w łuszczycy ma ogromne znaczenie. Liczy się zarówno to, co jemy, czyli jakość spożywanych produktów, ale także ich ilość i częstość, odpowiednie nawodnienie organizmu oraz – aktywność fizyczna. Czynniki te odgrywają ogromne znaczenie w procesach metabolicznych w organizmie, a także podczas usuwania toksyn.
Podstawowym zadaniem diety w łuszczycy jest wspomaganie procesów związanych z metabolizmem. W tym celu angażowane są:
- wątroba i nerki, które neutralizują toksyny i usuwają je,
- jelita, zapewniające regularne wydalanie toksyn,
- płuca i skóra – które poprzez aktywność fizyczną również eliminują toksyny z organizmu.
Bardzo ważnym aspektem diety jest unikanie produktów, które mogą wywoływać nasilenie objawów choroby, w szczególności żywności wysoko przetworzonej, niektórych rodzajów mięs oraz wędlin (tłustych i czerwonych), alkoholu.
Dieta powinna dostarczać do organizmu niezbędne składniki, które odpowiadają za prawidłowe nawilżenie skóry i poprawiające jej ogólną kondycję.
Podkreślić należy, że dieta nie jest postrzegana w kategoriach krótkotrwałych zmian w czasie nasilenia objawów choroby, lecz określa przyjęte na stałe nawyki żywieniowe.
Jak wygląda łuszczyca?
Łuszczyca to przewlekła i nawracająca choroba grudkowo-złuszczająca , która ma postać okrągłych, czerwonych lub zaróżowionych płaskich grudek o wyraźnie zaznaczonych brzegach różnej wielkości, pokrytych srebrzystą, narastającą łuską . Wykwity skórne mogą boleć lub swędzieć, a podrapane – krwawić. Należy jednak zaznaczyć, iż świąd nie jest stałym objawem – doświadcza go 67–95 proc. chorych w okresie zaostrzenia choroby. Gdy łuska z powierzchni grudki zostanie zdrapana, tworzy płatki przypominające zeskrobiny ze świecy, co jest znakiem rozpoznawczym tej choroby ( objaw świecy stearynowej ). Występuje też punktowe krwawienie nazywane objawem Auspitza.
Zmiany chorobowe najczęściej pojawiają się na zgięciach stawów: łokciach i kolanach oraz owłosionej skórze głowy i twarzy . Czasem usytuowane są w okolicach lędźwiowo-krzyżowych, pachwinach i pod pachami, a nawet między pośladkami. Łuszczyca może także atakować paznokcie, powodując punktowe wgłębienia (objaw naparstka), rogowacenie pod płytką paznokcia i jej rozwarstwianie się. Warto wiedzieć, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną i nie można się nią zarazić poprzez kontakt z drugim człowiekiem ani przez wspólnie użytkowane przedmioty.
Balneologia – lecznicza moc kąpieli i borowiny. Komu może pomóc?
Erytrodermia w przebiegu łuszczycy
Erytrodermia to stan zapalny skóry, który obejmuje prawie całą powierzchnię ciała. Erytrodermia łuszczycowa jest najcięższą postacią łuszczycy. Żywoczerwonym zmianom przypominającym poparzenia towarzyszy przyspieszone bicie serca, ból, intensywny świąd, gorączka. Chorzy powinni być hospitalizowani. Przewlekła, nawracająca erytrodermia może prowadzić do amyloidozy narządów wewnętrznych.
W razie wystąpienia niepokojących zmian należy się zgłosić do dermatologa.
Łuszczyca jest rozpoznawana na podstawie badania klinicznego po stwierdzeniu wykwitów i ognisk charakterystycznych dla łuszczycy w typowej lokalizacji.
Jeśli obraz kliniczny jest niecharakterystycznym lekarz może przeprowadzić badanie dermatoskopowe (nieinwazyjne badanie, które polega na oglądaniu zmian skórnych specjalnym urządzeniem, w powiększeniu oraz z oświetleniem, pozwalającym na uwidocznienie głębszych struktur ocenianej zmiany) lub wykonać biopsję zmiany do oceny histopatologicznej.
Choroby współistniejące z łuszczycą
U chorych na łuszczycę stwierdza się większe niż w populacji ogólnej, związane z uogólnionym stanem zapalnym ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych (cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze) oraz chorób układu krążenia (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu). Choroba znacząco obniża jakość życia pacjentów, negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie i stosunki międzyludzkie, co zwiększa ryzyko depresji.
Charakterystycznym objawem łuszczycy są specyficzne zmiany skórne wynikające z zaburzonego procesu regeneracji naskórka. W początkowej fazie choroby występuje wykwit pierwotny – to wyraźnie odgraniczona, czerwonobrunatna grudka o drobnopłatowej, złuszczającej się powierzchni. Może mieć wielkość od łebka szpilki do wykwitu o średnicy 1–2 cm. Zmiany w pełni rozwinięte, tzw. tarczki są większe (średnicy nawet kilku centymetrów) i pokryte mocno przylegającymi srebrzystymi łuskami, czyli blaszkami łuszczycowymi. Po zdrapaniu łuski ukazuje się błyszcząca, jakby pokryta woskiem powierzchnia (objaw świecy stearynowej) oraz drobne kropelkowate krwawienia (objaw Auspitza).
Łuszczycy może towarzyszyć świąd, głównie w okresie zaostrzenia zmian skórnych.
Fot. 1. Zmiany skórne w łuszczycy
Typowa lokalizacja zmian to łokcie, kolana, owłosiona skóra głowy i okolica lędźwiowo-krzyżowa. W rzadkich przypadkach zmiany obejmują całą powierzchnię skóry.
Dla aktywnej postaci łuszczycy charakterystyczny jest objaw Koebnera – zmiany łuszczycowe występują po upływie 6–12 dni wzdłuż linii zadrapania naskórka.
