U nas zapłacisz kartą
Przyczyny powstawania łuszczycy - Wnikliwe zrozumienie natury tego schorzenia
Przyczyny łuszczycy skóry głowy
Łuszczyca głowy zaliczana jest do chorób o podłożu genetycznym - za tą klasyfikacją przemawia jej udokumentowane występowanie rodzinne. Okazuje się bowiem, że u dzieci obojga chorujących rodziców ryzyko zachorowania wynosi aż 70%. Należy jednak pamiętać, że u dzieci łuszczyca diagnozowana jest raczej rzadko - zwykle daje objawy dopiero w wieku późniejszym.
Podłoże genetyczne to jednak nie wszystko - łuszczyca głowy jest chorobą zapalną autoimmunologiczną, bowiem w procesie jej patogenezy istotną rolę spełnia układ odpornościowy. U chorego następuje aktywacja limfocytów T oraz cytokin prozapalnych, co świadczy o toczącym się w organizmie procesie zapalnym.
Trzeba jednak pamiętać, że wśród przyczyn łuszczycy skóry głowy wymienia się także czynniki środowiskowe - silny stres psychiczny, infekcje wirusowe i bakteryjne, zaburzenia hormonalne, nadużywanie alkoholu, urazy skórne, ciąża, spożywanie ostrych przypraw czy przyjmowanie niektórych leków.
Przyczyny łuszczycy skóry głowy
Dokładna przyczyna do tej pory nie jest poznana. Niewątpliwą rolę odgrywa tło genetyczne, immunologiczne, środowiskowe jak stres, urazy, ukąszenia owadów, używki, leki. Coraz częściej wskazuje się na rolę komórkowych i molekularnych mediatorów łuszczycy. Przez wielu autorów podkreślany jest szczególnie układ odpornościowy i jest traktowana jako zapalna choroba autoimmunologiczna z udziałem komórek T CD4 i komórek dendrytycznych. Bezpośredni wpływ na rozwój ognisk łuszczycowego zapalenia skóry ma prawdopodobnie aktywacja interleukiny 17, interferonu 𝜸, czynnika martwicy nowotworów i interleukiny 22. Poza stanem zapalnym towarzyszącym chorobie klasyczny jest nieprawidłowy, przyspieszony proces proliferacji naskórkowej. Występuje zjawisko parakeratozy, charakteryzujące się obecnością jąder komórkowych w komórkach warstwy rogowej naskórka przez wspomniany przyspieszony
proces rogowacenia.
Tło genetyczne
Tło genetyczne wskazuje rodzinne występowanie łuszczycy u 70% bliźniąt jednojajowych, a jeśli choroba występuje u obydwu rodziców to u dziecka wystąpi z prawdopodobieństwem do 70%.
Wyróżniamy 2 typy łuszczycy
- Typ 1 – związany z dziedziczeniem autosomalnych dominującym. Początek zazwyczaj w młodym wieku, przed 40 rokiem życia. Charakteryzuje się rozległymi zmianami, nie stwierdza się łuszczycy krostkowej.
- Typ 2 – początek zazwyczaj między 50 a 70 rokiem życia.
Dotychczas nie jest poznany gen odpowiedzialny za powstawanie łuszczycy, natomiast u chorych stwierdza się różne geny, które w wyniku współdziałania tworzą podłoże, na które oddziałują różne czynniki środowiskowe.
Tło immunologiczne
Łuszczyca skóry głowy w literaturze naukowej jest traktowana jako zapalna choroba autoimmunologiczna przez co wkład układu odpornościowego w jej patogenezę jest istotą. Przemawia za tym aktywacja limfocytów T wraz z wieloma cytokinami prozapalnymi. Antygen zaś do tej pory nie został odkryty.
Jakie są objawy łuszczycy?
Objawy łuszczycy skóry głowy mogą być różne, ponieważ sama choroba występuje w kilku odmianach. Najczęściej jednak w przebiegu łuszczycy występują zmiany skórne pod postacią pokrytych srebrzystymi łuskami ognisk zapalnych, dobrze odgraniczonych od reszty skóry. Zwykle te wybrzuszone plamy są suche i powodują wyjątkowo uciążliwy świąd. Czasami, w zależności od postaci łuszczycy, chory odczuwa wzmożone wypadanie włosów.
Zmiany zwykle obecne są na czole, karku i za uszami. Istotne jest natomiast to, że choć dotykają owłosionej skóry głowy, to jednak czasami przekraczają linię włosów i naciekają także na skórę nieowłosioną, jednak nie dalej jak na 0,5 - 1 cm. W niektórych przypadkach obserwuje się zmiany łuszczycowe także na kolanach, łokciach i dłoniach.
Charakterystycznym objawem łuszczycy głowy są okresy zaostrzenia objawów, po których następuje czas remisji.
Łuszczyca – przyczyny powstawania choroby
Przyczyny rozwoju choroby nie są do końca znane. Duże znaczenie ma najprawdopodobniej podłoże genetyczne. Ponieważ kiedy obojga rodziców dotyka łuszczyca, objawy wystąpią u potomstwa z 50 – procentowym prawdopodobieństwem. W przypadku bliźniąt jednojajowych jeśli u jednego z rodzeństwa wystąpią objawy to u drugiego pojawią się one również. Nie bez znaczenia jest również podłoże immunologiczne i zaburzenia komórek Langerhansa oraz pomocniczych limfocytów T (Th1 i Th17).
Ponadto różnego rodzaju czynniki zewnętrzne mogą nasilić lub wywołać chorobę. Należą do nich m.in.:
- stres,
- zakażenia paciorkowcami i gronkowcami,
- ciąża i poród,
- zaburzenia hormonalne, w tym menopauza,
- niewłaściwa higiena i używanie nieodpowiednich kosmetyków,
- alkohol i palenie papierosów,
- zażywanie niektórych leków, np. β-blokery, NLPZ, lit i progesteron.
Niekiedy zdarza się, że pierwsze objawy łuszczycy u dzieci pojawiają się zaraz po przebytej anginie lub w okresie obniżonej odporności. Choroba wygląda podobnie jak u osób dorosłych. Diagnozowana jest zazwyczaj po 10 – tym roku życia.
Łuszczyca – leczenie miejscowe. Jak złagodzić objawy?
Właściwa pielęgnacja skóry osób chorych na łuszczycę jest niezbędna podczas leczenia zmian chorobowych. Stanowi także profilaktykę przed zaostrzeniem choroby. W pielęgnacji skóry z objawami charakterystycznymi dla łuszczycy zaleca się regularne złuszczanie naskórka, nawilżanie oraz natłuszczanie. Pomocne bywają preparaty emolientowe, które tworzą warstwę ochronną na powierzchni skóry, dzięki czemu zapobiegają nadmiernej utracie wody ze skóry oraz zmniejszają świąd. Zaleca się używanie preparatów emolientowych co najmniej 3 razy na dobę. Do substancji łagodzących objawy łuszczycy zalicza się także mocznik, kwas glikolowy, kwas mlekowy, kwas hialuronowy, glicerynę oraz dekspantenol, który ma działanie nawilżające, łagodzące i przeciwzapalne. Mocznik ma działanie keratolityczne, przez co ułatwia usunięcie blaszek łuszczycowych.
W przypadku łuszczycy skóry głowy zaleca się stosowanie szamponów przeznaczonych dla osób z łuszczycą (najczęściej zawierających dziegcie). Podczas kuracji preparatami zawierającymi dziegcie należy unikać ekspozycji na promienie słoneczne. Warto pamiętać także, aby delikatnie myć skórę głowy, dzięki czemu unikniemy uszkodzeń mechanicznych skóry głowy i powstawania nowych zmian.
Osoby mające zmiany na dłoniach powinny ograniczyć stosowanie mydeł i detergentów, gdyż prowadzą one do przesuszania skóry i jej mechanicznych uszkodzeń. Zaleca się także regularne stosowanie kremów do rąk.
Łuszczyca a solarium, tatuaż
Światło ultrafioletowe, które jest emitowane w solarium, może łagodzić objawy skórne łuszczycy, jednakże nie zaleca się korzystania z solariów, bezpieczniejszym sposobem fototerapii jest naświetlanie PUVA, które może zalecić lekarz dermatolog. Dlatego też osoby z łuszczycą nie powinny zastępować profesjonalnej terapii choroby (naświetlania PUVA) pobytem w solarium.
Należy pamiętać, że tatuaż może powodować pojawienie się zmian łuszczycowych, co jest wywołane uszkodzeniem skóry, dlatego osoby dotknięte tą chorobą skórną nie powinny wykonywać sobie tatuaży.
