U nas zapłacisz kartą
Luszczyca paznokci a stawy - Wpływ na zdrowie i życie codzienne
Łuszczycowe zapalenie stawów - rozpoznanie
Lekarz najczęściej rozpoznaje łuszczycowe zapalenie stawów, gdy objawy zapalenia stawów wystąpią u pacjenta chorującego na łuszczycę. Jeśli nie ma zmian skórnych, kluczowe są informacje dotyczące występowania łuszczycy w rodzinie lub w przeszłości u pacjenta. Bardzo ważne są takie objawy choroby, jak zmiany na paznokciach, zapalenie przyczepów ścięgnistych, „palce kiełbaskowate” czy zapalenie oka – pomagają one odróżnić łuszczycowe zapalenie stawów od innych zapaleń stawów.
W badaniach laboratoryjnych poszukuje się zwiększonego OB i CRP (świadczących o stanie zapalnym), chociaż u części pacjentów są one prawidłowe. Często wykonuje się inne badania reumatologiczne, takie jak czynnik reumatoidalny (w ŁZS jest z reguły nieobecny, co pomaga w różnicowaniu z innymi zapaleniami stawów) i antygen HLA B27 (często występujący w grupie chorób, do których należy ŁZS, tzw. spondyloartropatii seronegatywnych). Należy również wykonać zdjęcia radiologiczne zajętych stawów (najczęściej rąk i stóp).
U pacjentów z podejrzeniem postaci osiowej wykonuje się badania obrazowe kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych (zdjęcia radiologiczne lub rezonans magnetyczny). W rozpoznawaniu choroby pomocne jest również badanie ultrasonograficzne, które pozwala na stwierdzenie cech zapalenia w obrębie stawów oraz przyczepów ścięgnistych. U pacjentów z objawami zapalenia spojówek lub naczyniówki oka konieczne jest badanie okulistyczne.
Jak odróżnić łuszczycę od grzybicy
Łuszczyca paznokciowa bez łuszczycy skórnej lub stawowej jest możliwa, ale zdarza się rzadko, bo jedynie w 5% przypadków. Zwykle więc dotyka również skóry.
Na paznokciach stóp najczęściej obserwujemy zmiany w formie dołków, plamki bielactwa oraz fenomen plamki olejowej.
Jako podolog często obserwuję zmiany łuszczycowe na paznokciach stóp i dłoni u dzieci. Najczęściej widoczne są wówczas również zwiastuny skórne tej choroby w postaci zaciemnienia i zagęszczenia bardzo delikatnego naskórka na stawach kostek, paliczków podstawnych i środkowych. Szacuje się, że łuszczyca paznokciowa występuje u 39% dzieci.
Diagnoza okazuje się niełatwa nawet dla lekarzy dermatologów, ponieważ różne formy łuszczycy paznokciowej bardzo często przypominają inne choroby paznokci wywoływane przez egzemy, grzybice czy nawet nowotwory.
Typowymi objawami łuszczycy paznokciowej są:
- paznokciedziobate – mikroskopijne, kropkowate dołki w płytce paznokciowej, przypominające podziurkowanie, podziobanie
- fenomenkropli wosku – odwrotnie niż przy paznokciach dziobatych: mikroskopijne wybrzuszenia na płytce paznokciowej, jakby ktoś kapał woskiem z palącej się świeczki, (nazywany też sznurem koralików)
- plamkaoleista – żółtawobrązowe przebarwienie paznokcia wyglądające tak, jakby umieszczono na nim kropelkę oleju
- bruzdywzdłużne i poprzeczne – rozdwajanie płytki paznokciowej
- leukonychia – białe plamki na paznokciach
- kruchość, łamliwość – pod paznokciem zbierają się masy rogowaciejącego naskórka, które unoszą go, deformują, powodują jego łamliwość aż do całkowitego odczepienia się paznokcia od łożyska, a nawet całkowitego zniszczenia
- włośniczkiodłamkowe – liniowe przebarwienia na końcówkach paznokci wywołane przenikaniem najmniejszych naczyń krwionośnych
- obrzęk skóry – bolesna i obrzękła skóra na wałach okołopaznokciowych
Ł uszczyca paznokciowa
Łuszczycę paznokciową trudno ukryć. Czy przebywamy wśród współpracowników, czy w kręgu przyjaciół, dotknięte nią paznokcie są zawsze widoczne. Im bardziej zniekształcone, połamane, przebarwione, tym mocniej cierpią osoby nią dotknięte. Często widocznym zmianom towarzyszą bóle i ograniczenia ruchowe palców, a kiedy dotyczy to palców stóp, nawet chodzenie może się stać problematyczne.
Dla wielu osób dotkniętych tą chorobą codzienne życie staje się męczarnią: według niemieckich badań ok. 50% chorych na łuszczycę cierpi również na skutek zmian paznokciowych (w wypadku formy stawowej nawet 70%). W Niemczech daje to liczbę ok. 1 miliona, a ponieważ Polska ma o połowę mniejszą liczbę mieszkańców, możemy się spodziewać, że na łuszczycę paznokciową cierpi w Polsce mniej więcej 500 tysięcy osób.
Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie
Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.
To, skąd się bierze łuszczyca, nie jest do końca jasne. Teorii jest wiele, ale żadna nie została potwierdzona w 100% badaniami naukowymi. Niewątpliwie na rozwój choroby wpływ mają następujące czynniki: podłoże genetyczne, zaburzenia w obrębie układu odpornościowego, tzw. czynniki środowiskowe (m.in. urazy, szczepienia, leki, alkohol, infekcje, ciąża, stres, tatuaże). Z molekularnego punktu widzenia przyjmuje się, że w komórkach zachodzą przyspieszone podziały komórek naskórka (warstwa skóry znajdująca się najbardziej zewnętrznie) oraz zaburzenia procesu złuszczania.
W prawidłowo funkcjonującej skórze proces przemiany (rozwoju, dojrzewania i obumierania) komórek trwa 26–28 dni. W łuszczycy układ odpornościowy wcześniej wysyła sygnały, które powodują skrócenie tego procesu do ok. 4 dni. Nowe komórki dojrzewają zbyt szybko, a stare nie nadążają się złuszczać. Dlatego właśnie naskórek osób chorych staje się znacznie grubszy niż u osób zdrowych. Na ciele tworzy się warstwa martwych komórek w postaci twardych łusek. Zmiany paznokciowe w łuszczycy są charakterystyczne i dlatego stanowią ważny element w diagnostyce choroby.
Jakie są domowe sposoby leczenia łuszczycy?
Kluczowa jest prawidłowa pielęgnacja ciała za pomocą dermokosmetyków. Zaleca się stosowanie emolientów, szamponów, płynów zawierających dziegieć, czy siarkę oraz preparatów o działaniu keratolitycznym (złuszczają zrogowaciały naskórek).
- ogniska zapalne – np. zapalenie zatok, gardła, próchnica
- infekcje
- palenie tytoniu
- wybrane leki – np. glikokortykosteroidy podawane doustnie.
Aby zapobiec suchości skóry, wskazane jest stosowanie odpowiednich emolientów.
Zapamiętaj
- Łuszczyca jest przewlekłą, nawracającą chorobą, na którą choruje około 2% populacji. W jej rozwoju odgrywają rolę czynniki genetyczne i immunologiczne.
- Łuszczyca nie jest zakaźna.
- Do istotnych środowiskowych czynników wyzwalających łuszczycę należą m.in.: infekcje, niektóre leki, stres, palenie tytoniu, alkohol.
- Łuszczycę rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie objawów klinicznych (nie istnieją badania krwi specyficzne dla tej choroby).
- Większość pacjentów z łuszczycą o nasileniu łagodnym do średniego można leczyć jedynie preparatami o działaniu miejscowym.
- U części pacjentów łuszczyca wymaga leczenia ogólnego.
Łuszczyca w pytaniach i odpowiedziach
Zobacz także
Łuszczycowe zapalenie stawów Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła zapalna choroba narządu ruchu. Objawy łuszczycowego zapalenia stawów są bardzo różnorodne - m.in. ból i obrzęk stawów, palce kiełbaskowate, ból przyczepów ścięgnistych, ból kręgosłupa i krzyża. ŁZS najczęściej rozwija się po wystąpieniu łuszczycy skóry. Oprócz zajęcia narządu ruchu i skóry, choroba może dotyczyć też innych narządów i powodować przyspieszony rozwój miażdżycy.