U nas zapłacisz kartą
Lśniący światło słoneczne - Twarzą w twarz z łuszczycą plackowatą
Łuszczyca – jak ją rozpoznać i leczyć?
Łuszczyca to choroba, która dotyczy ok. 2–4% populacji. Rozwija się u osób w każdym wieku i niezależnie od płci, niemniej na pojawienie się zmian chorobowych wpływa szereg czynników: środowiskowych, genetycznych oraz immunologicznych. Cechą charakterystyczną łuszczycy są płaskowyniosłe grudki o czerwonym i czerwonobrunatnym zabarwieniu, pokryte białosrebrzystymi łuskami. Co istotne, takie zmiany mogą pojawić się na całym ciele, natomiast najczęściej obserwuje się je m.in. na łokciach i kolanach, w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, na tułowiu, paznokciach oraz w fałdach skórnych. I choć łuszczycy nie da się wyleczyć całkowicie i trwale, istnieją sposoby na łagodzenie towarzyszących jej objawów.
Czym jest łuszczyca?
Łuszczyca to niezakaźna, przewlekła, ogólnoustrojowa choroba zapalna, która w postaci skórnej powoduje nadmierne rogowacenie naskórka, a w efekcie rozwój specyficznych zmian: grudek o złuszczającej się powierzchni, czasami również z towarzyszącym chorobie świądem (głównie w okresie zaostrzenia choroby). Typ I łuszczycy zwykłej występuje zazwyczaj przed 40. rokiem życia, często w okresie dzieciństwa lub w wieku młodzieńczym. Jej przebieg jest stosunkowo ciężki, co utrudnia powodzenie podjętej terapii. W przypadku typu II mówi się o tzw. łuszczycy dorosłych. W takiej postaci choroba rozwija się zwykle między 50. a 70. rokiem życia.
Ciekawostka: łuszczyca dotyka ok. 2% populacji w Europie i Stanach Zjednoczonych. Choroba ta rzadziej występuje w Azji i Afryce. W Polsce dotyczy ok. 3% społeczeństwa.
Wybierz miasto, aby sprawdzić oferty 12 placówek wykonujących leczenie łuszczycy lampą UVB:Wybrane odmiany łuszczycy:
- łuszczyca plackowata – występująca w 80–90% przypadków,
- łuszczyca wysiewna – częsta po infekcji górnych dróg oddechowych,
- łuszczyca krostkowa – objawiająca się krostkami, zwłaszcza w okolicach dłoni i stóp,
- łuszczyca odwrócona – o zmianach przypominających wyprzeniowe, często mylonych z grzybicą czy drożdżycą,
- łuszczyca paznokci – dla której typowe jest występowanie zmian w obrębie płytki paznokciowej,
- łuszczyca głowy, a właściwie owłosionej skóry głowy – w tej postaci może być stosunkowo trudna do wykrycia (jest wówczas mylona z innymi chorobami skóry głowy),
- łuszczyca erytrodermiczna – obejmująca niemal całą powierzchnię skóry,
- łuszczyca podeszwowo-dłoniowa – łuszczyca na stopach i dłoniach, obejmująca też nierzadko paznokcie,
- łuszczyca stawowa – która może występować samodzielnie lub jednocześnie z łuszczycą skóry.
Leczenie miejscowe
- preparaty keratolityczne zawierające 5–10% kwasu salicylowego lub mocznika – powodują zmniejszenie ilości łusek, poprawiają przenikanie innych preparatów
- dziegcie (pochodne węgla kamiennego) – używane są głównie w postaci maści i past, mają właściwości antyproliferacyjne
- cygnolina – stosowana głównie w tzw. leczeniu minutowym, w stężeniach 0,5-2%, rozpoczynając od małych stężeń i zwiększając je w zależności od reakcji skóry, preparat jest nanoszony na skórę na kilka minut, a następnie zmywany
- glikokortykosteroidy – mają silne właściwości przeciwzapalne, antyproliferacyjne i immunomodulujące, ze względu na możliwość wystąpienia działań niepożądanych związanych z nieprawidłowym stosowaniem tych preparatów, należy je stosować wyłącznie pod kontrolą lekarza
- analogi witaminy D3 (kalcypotriol, takalcytol) – preparaty te dają dobre efekty terapeutyczne przy mniejszych działaniach niepożądanych w porównaniu z miejscowo stosowanymi kortykosteroidami.
- fototerapia – polega na ekspozycji na światło ultrafioletowe wytwarzane przez specjalne lampy (wykorzystuje się promieniowanie wąskopasmowe UVB 311nm), musi przebiegać pod nadzorem przeszkolonego personelu
- fotochemioterapia – inaczej terapia PUVA (Psoralen Ultra-Violet A), to naświetlanie promieniowaniem UVA po podaniu psolarenu, leku światłouwrażliwiającego
- metotreksat – jest to najczęściej stosowany w łuszczycy lek cytostatyczny, przed jego włączeniem należy wykonać podstawowe badania laboratoryjne, morfologię krwi z rozmazem, badanie czynności nerek oraz wątroby, RTG klatki piersiowej oraz przeprowadzić ogólne badanie lekarskie, lek może być przyjmowany wyłącznie pod kontrolą lekarza
- cyklosporyna A – to silnie działający lek immunosupresyjny skuteczny we wszystkich postaciach łuszczycy, jednak ze względu na nefrotoksyczność wskazany jest głównie w przypadkach łuszczycy szczególnie rozległej i opornej na inne metody leczenia, podawanie wiąże się z koniecznością monitorowania parametrów laboratoryjnych oraz ciśnienia tętniczego krwi
- retinoidy – normalizują proliferację i różnicowanie keratynocytów oraz ograniczają stan zapalny, wskazane są do stosowania w łuszczycy krostkowej, ponieważ mają działanie teratogenne, kobiety w wieku rozrodczym mogą je przyjmować tylko równocześnie, stosując antykoncepcję, którą muszą utrzymać jeszcze przez 2 lata po zakończeniu leczenia, najczęściej występujące objawy niepożądane to suchość ust, nosa, oczu, błon śluzowych oraz wypadanie włosów
- leki biologiczne – są to preparaty działające na określone cytokiny, które biorą udział w immunopatogenezie łuszczycy, podawane są w iniekcjach, podskórnie lub dożylnie, w ostatnich latach do leków starszej generacji – inhibitorów TNF-α dołączyły inhibitory interleukiny 17 oraz najnowsze, inhibitory interleukiny 23, leki biologiczne są podawane w ramach programów lekowych.
Łuszczyca owłosionej skóry głowy (psoriasis capitis)
W przypadku łuszczycy owłosionej skóry głowy zmiany mogą występować nie tylko na samej głowie we włosach, ale także często wychodzą poza granice włosów na czoło, kark czy za uszami. Łuszczyca głowy jest jedną z najczęstszych lokalizacji tej choroby.
Łuszczyca może występować tylko na głowie lub w połączeniu z łuszczycą skóry gładkiej. Łuszczyca może przyjąć zarówno formę pojedynczej czerwonej plamki, jak i rozległych zmian na głowie, którym często towarzyszy świąd i łuszczenie się.
Łuszczyca głowy z reguły nie powoduje utraty włosów (łysienia). Jednak w sporadycznych przypadkach, przy długotrwałym utrzymaniu się grubych zmian łuszczycowych zauważa się łysienie w tych miejscach.
