Rak płaskonabłonkowy g1 - Przegląd objawów, leczenia i perspektyw
Jak powstaje rak płaskonabłonkowy skóry?
Mechanizmy prowadzące do transformacji nowotworowej są następujące. W komórkach naskórka (podobnie jak w większości innych komórek organizmu człowieka) zlokalizowany jest materiał genetyczny uformowany w podwójną nić DNA. Wymienia się szereg czynników mogących wywoływać podobne zmiany, należą do nich:
- promieniowanie słoneczne,
- infekcje wirusowe,
- czynniki mechaniczne i chemiczne.
Początkowo mutacje są szybko wykrywane i usuwane przez systemy naprawy DNA z zaoszczędzeniem komórki, lub następuje jej zaprogramowana śmierć, tzw. apoptoza. Jednak w miarę zwiększania liczby mutacji i braku możliwości jednoczesnej naprawy, komórka przechodzi w fazę transformacji złośliwej. Skutkuje to:
- brakiem kontroli nad dzielącą się komórką,
- jej niezahamowanym wzrostem,
- powstaniem kolonii (grupy) komórek potomnych o tych samych cechach,
- a następnie widocznych gołym okiem zmian skórnych.
Rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy)– objawy
Jak wygląda rak płaskonabłonkowy (rak kolczystokomórkowy) na skórze? Zmiany przybierają postać rogowaciejącą albo wrzodziejącą. Pojawia się:
- Rogowaciejący, łuszczący się guzek pokryty strupkiem, jest wyniosły ponad powierzchnię skóry (typ rogowaciejący rzadko nacieka wgłąb skóry)
- Owrzodzenia albo brodawki o twardych nacieczonych brzegach (typ wrzodziejący zazwyczaj nacieka w głab skóry)
Rak płaskonabłonkowy, zwłaszcza na wczesnych etapach, jest przez pacjentów mylony ze zmianą kosmetyczną i traktowany jako defekt estetyczny. Tym bardziej, że w początkowej fazie może nie dawać innych objawów. Chorzy często myślą, że na przykład zacięli się podczas golenia albo depilacji, i ranka nie chce się zagoić. Nierzadkim określeniem jest, że ranka albo oparzenie „ babrze się”. Z czasem pojawia się jednak swędzenie, ból oraz krwawienie.
Zmiany nowotworowe najczęściej umiejscawiają się na odsłoniętych częściach ciała : pod włosami na głowie, na uchu, nosie, policzku, na dolnej wardze lub języku oraz tułowiu.

Jak dochodzi do przerzutów?
Mechanizm tworzenia przerzutów związany jest z systematycznym zwiększaniem liczby komórek oraz wytwarzaniem przez nie substancji niszczących otaczające tkanki. Nowotwór nacieka sąsiadujące z nim struktury, w tym naczynia krwionośne i limfatyczne. Jego komórki stopniowo przenikają do układu krążenia stąd przerzuty w płucach, mózgu, kościach a także dostają się drogą naczyń chłonnych (przerzuty w okolicznych węzłach chłonnych).
W momencie wystąpienia przerzutów mogą pojawić się objawy ze strony zajętych narządów.
- powiększenie,
- bolesność przy dotyku,
- unieruchomienie względem podłoża lub pokrywającej skóry,
- połączenie kilku węzłów w tzw. pakiety,
Płuca:
Kości miednicy, żebra, kręgosłup, kości udowe:
Mózg:
- bóle głowy,
- nudności,
- wymioty,
- halucynacje,
- zaburzenia świadomości,
- napady padaczkowe
Rak płaskonabłonkowy płuc: czynniki ryzyka
Jak wspomniano we wstępie, najważniejszym czynnikiem ryzyka raka płaskonabłonkowego płuc jest palenie tytoniu, zależy ono od okresu palenia, intensywności i wieku rozpoczęcia nałogu zwiększając prawdopodobieństwo choroby nawet kilkudziesięciokrotnie.
Dym tytoniowy zawiera wiele substancji o udowodnionym działaniu rakotwórczym, a zawartość nikotyny nie ma wpływu na prawdopodobieństwo zachorowania, ponadto nie ma "bezpiecznej" ilości czy czasu palenia.
U osób, które rzuciły palenie, ryzyko zachorowania spada, mimo to po wielu latach bez papierosów nadal jest ono wyższe niż u tych, którzy nigdy nie palili.
Groźne jest również bierne palenie, szacuje się, ze nawet połowa osób, które nie paliły czynnie, a zachorowały na raka płaskonabłonkowego była narażona na dym tytoniowy.
Nie znany jest obecnie wpływ na występowanie raków płuc tak zwanych e-papierosów - są one zbyt krótko dostępne, aby można było wyciągnąć wnioski odnośnie ich wpływu na zdrowie.
Inne czynniki ryzyka raka płuc mają znacznie mniejsze znaczenie, a należą do nich: predyspozycja genetyczna, ekspozycja na promieniowanie jonizujące (radioterapia), ekspozycja na azbest, czy metale ciężkie.

Rak płaskonabłonkowy płuc: leczenie
Udowodniono, że ten typ nowotworu jest mało podatny na chemioterapię, a decyzję co do sposobu leczenia podejmuje konsylium lekarskie po ocenie zaawansowania choroby oraz stanu ogólnego pacjenta.
We wczesnych stadiach metodą z wyboru jest leczenie operacyjne polegające na usunięciu płata, bardzo rzadko całego płuca oraz regionalnych węzłów chłonnych.
W bardziej zaawansowanych przypadkach zastosować można operację poprzedzoną chemioterapią. Kolejną metodą terapii jest tak zwane leczenie skojarzone, jest to połączenie dwóch technik z pośród:
- operacji
- radioterapii
- chemioterapii
Najczęściej stosuje się:
- radioterapię przedoperacyjną, niekiedy łącznie z chemioterapią,
- radioterapię pooperacyjną, jeśli nie ma całkowitej pewności co do usunięcia guza w czasie zabiegu
- chemioterapię przedoperacyjną, aby zmniejszyć zaawansowanie choroby i zwiększyć szansę na całkowite usunięcie guza
- chemioterapię pooperacyjną
Kolejną ważną metodą leczenia raka drobnokomórkowego płuc jest radioterapia, stosuje się ją u osób, u których nie można przeprowadzić operacji z powodu zaawansowania nowotworu lub istnienia przeciwwskazań do zabiegu. Typy radioterapii:
- radykalna - jeśli guz jest ograniczony, nie występują przerzuty, celem jest wyleczenie
- stereotaktyczna - w najwcześniejszych stadiach nowotworu, jeśli operacja jest przeciwwskazana
- paliatywna - mająca na celu zmniejszenie dolegliwości w najbardziej zaawansowanych stadiach choroby
Rzadko stosowanymi metodami jest leczenie wewnątrzoskrzelowe polega ono na: dostarczeniu materiału promieniotwórczego - brachyterapia, czyli bezpośrednie napromienianie zmian, fototerapii lub poszerzaniu dróg oddechowych – stentowaniu.
W płaskonabłonkowym raku płuca tylko wyjątkowo stosuje się chemioterapię, najczęściej w leczeniu zaawansowanej choroby, celem zmniejszenia objawów.
