Alergia pokarmowa - Wysypka u dorosłych - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia
Alergia pokarmowa: przyczyny, objawy, leczenie
Alergia pokarmowa zwykle dotyka niemowlęta i dzieci, ale mają ją również niektórzy dorośli. Powszechne są zwłaszcza dwa jej rodzaje: alergia na mleko i alergia na gluten. Lista alergenów pokarmowych jest jednak dużo dłuższa. Które pokarmy najczęściej uczulają, jakie są objawy alergii pokarmowej i jak się ją leczy?
Spis treści
Alergia pokarmowa, czyli uczulenie na substancje zawarte w jedzeniu, to coraz większy problem: z danych, którymi dysponuje WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) wynika, że alergia pokarmowa na całym świecie dotyczyć może aż 8 proc. niemowląt i dzieci do 3. roku życia, a także 1-2 proc. dorosłych.
Choć oficjalne dane na temat krajów Unii Europejskiej mówią o około 7 milionach osób, które mają potwierdzoną alergię pokarmową, to z badań ankietowych wynika, że objawy alergii pokarmowej obserwuje u siebie nawet co piąty badany. Pierwsze objawy alergii pokarmowej mogą wystąpić zarówno w kilka dni po narodzinach, jak i kilka lat później – praktycznie nie zdarza się natomiast, by alergia pokarmowa po raz pierwszy ujawniła się w wieku dojrzałym.
Alergia pokarmowa – objawy
Objawy alergii pokarmowej mogą pojawić się w różnym odstępie czasowym od spożycia produktu (od kilku minut do kilkunastu godzin), dlatego tak trudno jest stwierdzić, który pokarm wywołuje działania niepożądane. Warto też podkreślić, iż ten sam produkt może u różnych osób wywołać odmienne objawy kliniczne. Wśród najczęstszych objawów alergii pokarmowej wymienia się:
- Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego . Alergeny podrażniają błonę śluzową żołądka, co jest przyczyną nudności, wymiotów i bólu w nadbrzuszu. Po spożyciu pokarmów może wystąpić odbijanie, pieczenie gardła, rozlane bóle brzucha, biegunki z domieszką krwi i śluzu, zaparcia, wzdęcia, gazy o znacznym nasileniu i bardzo nieprzyjemnym zapachu, brak apetytu. Jeżeli pokarmy uczulające przyjmowane są regularnie, podrażnienie może przyjmować postać przewlekłych objawów dyspeptycznych .
- Dolegliwości związane z drogami oddechowymi . Pojawia się alergiczny nieżyt nosa, przejawiający się katarem o wodnistej konsystencji, kichaniem, czasem uczuciem niedrożności nosa. Niekiedy dochodzi do nieżytu gardła, krtani i objawów przypominających astmę, w tym nadmiernego skurczu oskrzeli i duszności.
- Zmiany w obrębie jamy ustnej – drobne owrzodzenia i zaczerwienienie błon śluzowych . Owrzodzenia mogą obejmować większe powierzchnie śluzówki, co jest przyczyną znacznych dolegliwości bólowych. Na dziąsłach mogą pojawiać się drobne, bolesne, białe plamki nazywane aftami. W cięższych przypadkach może dochodzić do obrzęku całej jamy ustnej, co znacznie utrudnia przyjmowanie pokarmów.
- Reakcje skórne: pokrzywka, wysypka,atopowe zapalenieskóry, świąd.
- Dolegliwości nieswoiste: osłabienie, przewlekłe zmęczenie, rozdrażnienie, zaburzenia snu.
W szczególnych przypadkach może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, którego głównymi objawami są: ból głowy, wzrost częstości akcji serca, spadek ciśnienia tętniczego krwi, utrata przytomności oraz niebezpieczny skurcz oskrzeli. Wstrząs anafilaktyczny stanowi bezpośrednie zagrożenie życia, dlatego jego wystąpienie jest wskazaniem do podjęcia natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Diagnostyka alergii pokarmowej
Rozpoznanie nadwrażliwości na pokarmy IgE-zależnej opiera się przede wszystkim na dokładnym wywiadzie z pacjentem. Dlatego informacja, w którym momencie, lub po zjedzeniu jakich produktów zaobserwował u siebie objawy, będzie cenna w diagnostyce alergii pokarmowej. W tym celu pomocny może okazać się dzienniczek żywieniowy z zapiskami na temat rodzaju posiłku, godziny jego spożycia, symptomów, które po nim wystąpiły itp.
Po spisaniu wywiadu lekarz może zlecić alergiczne testy skórne, badanie stężenia IgE z surowicy krwi lub próby prowokacyjne.
Diagnostyka alergii pokarmowej:
- skórne testy alergiczne – opiera się na podskórnym wprowadzeniu ekstraktów alergenów oraz obserwacji powstałego odczynu
- badanie specyficznych przeciwciał IgE – laboratoryjne pobranie próbki krwi, a następnie ocenienie stężenia specyficznych przeciwciał IgE informujących o alergii
- dieta eliminacyjna i próby prowokacyjne – polega na wyeliminowaniu z diety możliwie alergizujących produktów spożywczych, a następnie spożyciu ich w warunkach ambulatoryjnych i obserwacji
W przypadku diagnostyki nadwrażliwości pokarmowej u dzieci i niemowląt zalecana jest obserwacja oraz dieta eliminacyjna pod okiem specjalisty. Natomiast Testy z krwi nie wykrywają nietolerancji nieimmunologicznych, które są częstą przyczyną symptomów.