U nas zapłacisz kartą
Leczenie łuszczycy na twarzy - Skuteczne metody i terapie
Co powoduje łuszczycę?
Łuszczyca jest spowodowana przewlekłym stanem zapalnym skóry: jest konsekwencją przyspieszonej odnowy komórek naskórka, której towarzyszy reakcja zapalna.
Czynniki genetyczne
Najczęściej jest to dysfunkcja układu odpornościowego: organizm wytwarza nieprawidłową reakcję samoobrony przeciwko komórkom skóry, które odnawiają się zbyt szybko, powodując nagromadzenie martwego naskórka w postaci bardzo drażniących, czerwonych plam.
Czynniki środowiskowe
Czynniki środowiskowe, które wpływają na rozwój łuszczycy:
- stres, niepokój
- zmęczenie
- zmiany hormonalne
- wstrząs emocjonalny
- przyjmowanie leków
- infekcja
- spożywanie alkoholu lub palenie tytoniu
- ekspozycja na słońce
Odmiany łuszczycy: zwyczajna, krostkowa, stawowa
Łuszczyca jest najczęściej rozpoznawaną chorobą dermatologiczną. Jej rodzaje różnią się wyglądem, lokalizacją, intensywnością zabarwienia wykwitów, charakterem łuski.
Łuszczyca zwyczajna (plackowata) występuje najczęściej (dotyczy nawet 90% chorych). Typowe dla niej zmiany są wypukłe, okrągłe lub owalne, pokryte łuską, wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry, zlokalizowane na nogach, ramionach, kolanach i łokciach, plecach, głowie, rzadziej na twarzy, dłoniach, stopach, czy brzuchu.
Fot. 2. Łuszczyca skóry łokci
Łuszczyca krostkowa – zajęta zmianami skóra jest czerwona, opuchnięta i pokryta krostami z wydzieliną ropną. Ten rodzaj łuszczycy występuje w dwóch postaciach: uogólnionej (jest to jedna z najcięższych postaci łuszczycy) i miejscowej (na dłoniach i stopach).
Łuszczyca stawowa, czyli łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) – manifestuje się przewlekłym zapaleniem stawów z łuszczycą lub bez łuszczycy skóry. Może występować tylko w jednej lokalizacji lub zajmować wiele stawów. Najbardziej powszechną postacią jest łuszczycowe zapalenie stawów obejmujące dystalne stawy międzypaliczkowe, często występują też zmiany łuszczycowe w obrębie paznokci. Choroba ma na ogół łagodny przebieg, w rzadkich przypadkach ciężkiej postaci może prowadzić do zniszczenia stawów i niesprawności.
Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami skórnymi lub stanowić jedyny objaw choroby. Jej objawem jest naparstkowanie – w płytce paznokciowej powstają punktowe wgłębienia ułożone liniowo lub przypadkowo. W wyniku zajęcia łożyska widoczne jest żółtawe przebarwienie wyglądające jak kropla oleju po płytką paznokcia. W zaawansowanych postaciach dochodzi do oddzielenia płytek paznokciowych (onycholizy), paznokcie są zgrubiałe, matowe, białawożółte, kruche i poprzecinane poprzecznymi bruzdami. W ciężkich postaciach płytki oddzielają się całkowicie.
Łuszczyca – leczenie miejscowe. Jak złagodzić objawy?
Właściwa pielęgnacja skóry osób chorych na łuszczycę jest niezbędna podczas leczenia zmian chorobowych. Stanowi także profilaktykę przed zaostrzeniem choroby. W pielęgnacji skóry z objawami charakterystycznymi dla łuszczycy zaleca się regularne złuszczanie naskórka, nawilżanie oraz natłuszczanie. Pomocne bywają preparaty emolientowe, które tworzą warstwę ochronną na powierzchni skóry, dzięki czemu zapobiegają nadmiernej utracie wody ze skóry oraz zmniejszają świąd. Zaleca się używanie preparatów emolientowych co najmniej 3 razy na dobę. Do substancji łagodzących objawy łuszczycy zalicza się także mocznik, kwas glikolowy, kwas mlekowy, kwas hialuronowy, glicerynę oraz dekspantenol, który ma działanie nawilżające, łagodzące i przeciwzapalne. Mocznik ma działanie keratolityczne, przez co ułatwia usunięcie blaszek łuszczycowych.
W przypadku łuszczycy skóry głowy zaleca się stosowanie szamponów przeznaczonych dla osób z łuszczycą (najczęściej zawierających dziegcie). Podczas kuracji preparatami zawierającymi dziegcie należy unikać ekspozycji na promienie słoneczne. Warto pamiętać także, aby delikatnie myć skórę głowy, dzięki czemu unikniemy uszkodzeń mechanicznych skóry głowy i powstawania nowych zmian.
Osoby mające zmiany na dłoniach powinny ograniczyć stosowanie mydeł i detergentów, gdyż prowadzą one do przesuszania skóry i jej mechanicznych uszkodzeń. Zaleca się także regularne stosowanie kremów do rąk.
Łuszczyca a solarium, tatuaż
Światło ultrafioletowe, które jest emitowane w solarium, może łagodzić objawy skórne łuszczycy, jednakże nie zaleca się korzystania z solariów, bezpieczniejszym sposobem fototerapii jest naświetlanie PUVA, które może zalecić lekarz dermatolog. Dlatego też osoby z łuszczycą nie powinny zastępować profesjonalnej terapii choroby (naświetlania PUVA) pobytem w solarium.
Należy pamiętać, że tatuaż może powodować pojawienie się zmian łuszczycowych, co jest wywołane uszkodzeniem skóry, dlatego osoby dotknięte tą chorobą skórną nie powinny wykonywać sobie tatuaży.
Leki stosowane w łuszczycy
Terapia miejscowa stosowana jest u osób z łagodną postacią łuszczycy. Czym smaruje się zmiany łuszczycowe? Wykwity na skórze leczy się za pomocą maści: salicylowej, mocznikowej, solankowej (maść z chlorkiem sodu), dziegciowej oraz cygnoliny (antraliny). Preparaty te mają działanie przeciwświądowe i znieczulające, pomagają złuszczać biało-srebrną łuskę, a jednocześnie nawilżają skórę. Dziegć oraz cygnolina są dodatkowo pomocne w redukowaniu czerwonych plam. Jednocześnie pacjenci skarżą się na nieprzyjemny zapach, uczucie lepkości, brudzenie ubrań i powodowanie podrażnienia skóry po stosowaniu wyżej wymienionych substancji, szczególnie kwasu salicylowego, dziegciu i antraliny. W terapii stosuje się również kortykosteroidy, witaminę D3 i pochodne witaminy A .
Umiarkowana i ciężka postać łuszczycy wymaga bardziej zaawansowanego leczenia. W bardzo poważnych przypadkach choroby można zastosować leczenie immunosupresyjne, a także naświetlania – fototerapię i fotochemioterapię. Fototerapia polega na naświetlaniu skóry lampami wykorzystującymi promieniowanie UVA i UVB. Fotochemioterapia (PUVA) opiera się o działanie promieniowania UVA w połączeniu z psoralenem, który jest lekiem zwiększającym wrażliwość skóry na światło. Czasem niezbędna jest antybiotykoterapia, a nawet hospitalizacja, jeśli więcej niż 25 proc. skóry uległo zmianom, kiedy łuszczyca towarzyszy innym chorobom lub utrudnia codzienne funkcjonowanie.
Preparaty stosowane w umiarkowanej i ciężkiej postaci łuszczycy to: metotreksat, cyklosporyna, acytretyna i fumaran dimetylu. Istnieje także możliwość podjęcia terapii biologicznej, w ramach ktoórej pacjentowi podaje się leki z grupy inhibitorów TNF-alfa. Leczenie łuszczycy paznokci jest bardzo trudne. Pacjentom zalecane są preparaty z kortykosteroidami wraz z opatrunkiem okluzyjnym oraz kwas salicylowy z dipropionianiem betametazonu.
Dziedziczenie łuszczycy
Szacuje się, że u niemal 30% chorych łuszczyca występuje rodzinnie. Dziedziczenie jest wieloczynnikowe i wielogenowe. Zdrowi rodzice mają 1-2% szans na urodzenie dziecka z łuszczycą. Gdy choruje jeden rodzic, ryzyko wzrasta do 10-20%, a jeśli łuszczycę mają oboje rodziców, ryzyko pojawienia się łuszczycy u potomstwa wynosi aż 50-70%.
W odniesieniu do czasu rozwoju choroby i jej sposobu ujawniania się, łuszczycę zwykłą dzieli się na dwa typy:
- Łuszczycę dziedziczną . Pojawia się przed 40 rokiem życia – zwykle w dzieciństwie lub wieku młodzieńczym. Dotyczy 85 proc. wszystkich przypadków łuszczycy. Charakteryzuje się cięższym przebiegiem i gorszą odpowiedzią na leczenie.
- Łuszczycę dorosłych . Występuje u osób po 40 roku życia, u których nie obserwuje się zwiększonego ryzyka zachorowań w rodzinie. Ma łagodniejszy przebieg, ale częściej pojawia się na paznokciach i stawach.
Ponadto w klasyfikacji łuszczycy uwzględnia się lokalizację zmian oraz obraz kliniczny schorzenia. Wśród najczęściej występujących odmian wyróżnia się:
- Łuszczycę pospolitą – to najczęstsza postać choroby. Występuje u 80–90 proc. wszystkich chorych. Na skórze pojawiają się wypukłe, zaczerwienione obszary pokryte biało-srebrną łuską.
- Łuszczycę stawową – to jedna z bardziej niebezpiecznych postaci łuszczycy skóry. Proces chorobowy w łuszczycy stawów jest uwarunkowany zaburzeniami ze strony układu odpornościowego. Charakterystyczne dla tej postaci jest zesztywnienie i stan zapalny kręgosłupa, oraz stawów krzyżowo-biodrowych. Objawami łuszczycowego zapalenia stawów są ból, sztywność i obrzęk stawów. Powikłaniem mogą być deformacje stawów, upośledzenie sprawności ruchowej, czasem nawet trwałe kalectwo.
- Łuszczycę kropelkowa – pojawia się w postaci małych, owalnych punkcików o wielkości maksymalnie 1 cm. Ta postać choroby może być powikłaniem paciorkowcowego zapalenia gardła lub innych infekcji bakteryjnych i wirusowych. Często występuje u dzieci jako pierwszy objaw łuszczycy zwykłej.
- Łuszczycę plackowatą – zmiany łuszczycowe są ułożone symetrycznie, przybierają formę dużych i zlewających się ze sobą wykwitów o czerwonym kolorze. Pokryte są srebrną łuską, która szybko się namnaża.
- Łuszczycę odwróconą – pojawia się tylko w miejscach, które na co dzień zginamy – najczęściej w okolicach stawów. Zmiany przybierają formę czerwonych lub różowych, niewielkich placków z łuską. Bardzo często ta postać łuszczycy dotyczy osób starszych.
