Blizny przerostowe po trądziku - Jak się ich pozbyć?
Spis treści
- Jak dochodzi do powstawania blizn potrądzikowych?
- Wygląd i rodzaje blizn po trądziku
- Czy blizny po trądziku mogą zniknąć samoistnie?
- Co przyczynia się do powstawania blizn po trądziku?
- Jak pozbyć się blizn za pomocą pielęgnacji skóry?
- Popularne zabiegi kosmetyczne redukujące blizny
- Wsparcie medycyny estetycznej w leczeniu blizn
Trądzik, szczególnie trądzik różowaty , jest przewlekłym schorzeniem objawiającym się wykwitami skórnymi często o sporych rozmiarach, wypełnionych surowiczą wydzieliną, a nawet w postaci torbieli ropnych. Zmiany występują na twarzy, szyi, dekolcie, ramionach i plecach. Mieszki włosowe, w których powstają wykwity, zagłębione są w warstwach skóry właściwej. Często towarzyszy im stan zapalny i nadkażenie bakteryjne, przez co nawet gdy wypryski się zagoją, a stan skóry ulegnie ogólnej poprawie, mogą występować zmiany potrądzikowe w postaci blizn.
Blizny potrądzikowe powstają na skutek uszkodzenia skóry właściwej i głębokich warstw naskórka. Są one wynikiem naturalnych reakcji naprawczych organizmu. Ubytek powstały po wykwicie zostaje w pierwszej kolejności zastąpiony tkanką łączną włóknistą. Z czasem miejsce krosty ulega wygojeniu, do tego potrzebne są jednak nowe komórki włókien kolagenowych. Gdy ilość kolagenu jest niedostateczna, mowa o niepełnym procesie regeneracyjnym, co skutkuje powstawaniem blizn.
Jak powstają blizny przerostowe?
Najczęściej powstają blizny przerostowe po trądziku, cesarskim cięciu, operacji tarczycy i innych zabiegach chirurgicznych, a także po oparzeniu. Stanowi to efekt zaburzeń rozkładu i syntezy kolagenu - białka będącego głównym składnikiem tkanki łącznej oraz najważniejszym budulcem wykorzystywanym w procesie gojenia rany.
W rezultacie nadprodukcji, ilość kolagenu w bliźnie przerostowej jest kilkukrotnie większa, niż w zdrowej skórze. Patomechanizm ten nie został do końca wyjaśniony, naukowcy wyodrębnili jednak wiele czynników, które hipotetycznie mogą prowadzić do tworzenia się nieprawidłowych rozrostów.
Wymienia się w tym kontekście między innymi uwarunkowania genetyczne i indywidualne predyspozycje, czy napięcie skóry wokół rany, związane z charakterem urazu i umiejscowieniem. Zauważa się też, że blizny przerostowe częściej powstają u osób w wieku nastoletnim i młodych dorosłych, gdy organizm wykazuje największą zdolność do wytwarzania kolagenu (z biegiem lat funkcja ta stopniowo zanika).
Czym jest blizna przerostowa?
Blizna przerostowa jest zmianą powstałą w wyniku nadmiernego odkładania się włókien kolagenowych w czasie gojenia rany. Tworzy się w obrębie rany i nie wykracza poza jej brzegi, jest jednak wypukła - wyraźnie wystaje ponad powierzchnię skóry.
Jest też wyraźnie zaczerwieniona, co jest efektem wnikania naczyń krwionośnych między włókna. Niekiedy powoduje uczucie świądu. Rzuca się w oczy, jest twarda, dlatego może stanowić poważny defekt estetyczny.
Powstaje w pierwszych dniach procesu gojenia, a w ciągu kolejnych 3-6 miesięcy może się rozrastać. Warto jednak pamiętać, że istnieją skuteczne metody zapobiegania jej rozbudowie. Możliwe jest też zmniejszenie jej rozmiarów po zastosowaniu odpowiednich metod leczenia i pielęgnacji, dlatego tak ważne jest, by po zaobserwowaniu nieprawidłowości natychmiast wdrożyć właściwe środki zapobiegawcze i terapeutyczne.
Skąd się biorą blizny po trądziku?
Blizny po trądziku są zmianami skórnymi, do których dochodzi w wyniku dewastacji skóry właściwej i zastąpieniu uszkodzonego obszaru tkanką łączną włóknistą.
Najczęściej pokrywają obszar twarzy, ale też dekoltu i pleców. Owe zmiany mają najczęściej nierówny kształt, rozmiar i głębokość. Mogą mieć formę zapadnięć lub specyficznych dołeczków.
Zwykle pojawiają się z kilku powodów:
- niewłaściwe leczenie zmian skórnych, takich jak np. pryszcze, krosty, zaskórniki, ropnie, czy grudki,
- niepodjęcie żadnego działania zmierzającego do terapii schorzenia dermatologicznego, jakim jest trądzik,
- uwarunkowanie genetyczne - wiele osób dziedziczy blizny potrądzikowe po bliskich krewnych,
- niewłaściwe postępowanie - często za blizny po pryszczach odpowiedzialne jest takie zachowanie, jak: rozdrapywanie krost, wyciskanie ich. Na skutek takich czynności dochodzi do przeniesienia bakterii na dalszą powierzchnię skóry, finalnie wywołując stan zapalny.
W każdym tym przypadku źródłem problemu może byc trądzik. To powszechna choroba skóry, dotykająca wielu nastolatków i od 12% do 51% dorosłych w wieku od 20 do 49 lat.
Następstwem trądziku są często blizny, które dotyczą ponad 95% pacjentów z tym problemem (źródło: Janda K, Chwiłkowska M. „Trądzik pospolity…”).
Blizny mogą powstawać także po ustąpieniu stanów zapalnych skóry, np. jako powikłanie trądziku. Uszkodzenie skóry uruchamia kaskadę biologicznych procesów naprawczych. Mają one na celu odbudowę skóry, poprzez przywrócenie jej fizjologicznych właściwości decydujących o jej integralności.
Proces tworzenia się blizny jest częścią procesu gojenia się rany, który przebiega w trzech następujących po sobie etapach:
- faza zapalna,
- faza proliferacyjna,
- faza dojrzewania.
Blizny po krostach dzielą się na:

Czynniki wpływające na wygląd blizn po trądziku
Przebieg prawidłowego procesu gojenia się uszkodzeń skóry z pozostawieniem trwałego śladu na skórze w formie blizny, zależy od wielu czynników. Wyróżniamy czynniki ogólne oraz czynniki miejscowe.
Czynniki ogólne:
- wiek pacjenta,
- kolor skóry,
- stan ogólny pacjenta oraz choroby współtowarzyszące,
- choroby nerek i wątroby,
- cukrzyca,
- zaburzenia hormonalne,
- sposób odżywiania,
- niedobory witamin, głównie A i E oraz białka,
- zaburzenia krążenia,
- przyjmowane leki, g,ównie sterydy i cytostatyki,
- nikotynizm,
- geny,
- skłonności indywidualne do powstawania blizn przerosłych i keloidów.
Czynniki miejscowe:
- umiejscowienie rany (np. twarz, klatka piersiowa, plecy, ramiona),
- kształt, szerokość i głębokość rany,
- nieprawidłowe ukrwienie rany,
- neuropatia,
- zakażenia w miejscu tworzenia się blizny,
- niekorzystne mikrośrodowisko,
- stosowanie leków w obrębie rany,
- pielęgnacja rany.
