U nas zapłacisz kartą
"Gronkowiec na plecach - Przyczyny, Objawy i Sposoby Leczenia"
Gronkowiec – rodzaje i najczęstsze lokalizacje
Gronkowiec najczęściej występuje u człowieka jako gronkowiec złocisty lub skórny i lokalizuje się w takich miejscach organizmu, jak:
- na twarzy,
- w nosie i gardle,
- w oku,
- w uchu,
- w płucach,
- w jelitach,
- w pochwie,
- w uchu.
Poniżej przedstawiam charakterystykę gronkowca złocistego i skórnego, które są najczęściej spotykane u ludzi.
1. Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus)
Gronkowiec złocisty to bakteria, która rozprzestrzenia się bardzo szybko. Niestety jest oporna na wiele antybiotyków. Naukowcy szacują, że nawet 1/3 populacji staje się w pewnym momencie swojego życia nosicielem gronkowca złocistego, przy czym ok. 10-20% z tych osób jest stałymi nosicielami, natomiast ok. 50% nosicielami tymczasowymi i 25% nosicielami, z powodu pracy zawodowej – personel medyczny). Samo nosicielstwo gronkowca złocistego jest bezobjawowe. Gronkowiec tego typu najczęściej atakuje gardło, nos, pochwę lub skórę.
W momencie spadku odporności, gronkowiec może stać się groźny dla organizmu, prowadząc do rozmaitych chorób. Gdy np. trafi do krwi, rozprzestrzenia się po całym ciele i powoduje różne zakażenia miejscowe i ogólnoustrojowe. Może być powodem np. powstawania na skórze ropni, czyraków, wyprysków, a także wielu stanów zapalnych, np. zapalenia spojówek, górnych dróg oddechowych, szpiku, kości, żył, mięśnia sercowego, a nawet opon mózgowo-rdzeniowych. Ponadto gronkowiec złocisty produkuje wiele toksyn pozakomórkowych. Należą do nich m.in.:
- enterotoksyna A-E – powoduje zatrucia pokarmowe,
- toksyna zespołu wstrząsu toksycznego 1 (TSST-1) – prowadzi do groźnego dla życia wstrząsu toksycznego,
- epidermolizyna – prowadzi do zespołu oparzonej skóry.
2. Gronkowiec skórny (Staphylococcus epidermitis)
Gronkowiec skórny, wbrew swojej nazwie, jest zlokalizowany nie tylko na skórze, ale i na błonach śluzowych – podobnie jak gronkowiec złocisty. Tego rodzaju gronkowiec ma zdolność do kolonizacji na wielu różnych powierzchniach, przez co bardzo łatwo się nim zarazić. Na zarażenie gronkowcem skórnym najbardziej narażone są osoby leczone inwazyjną terapią podtrzymywania życia – np. intubowanie, dializowanie, cewnikowanie, sztuczne zastawki, implanty.
Jak wygląda czyrak?
Przyczyny powstawania czyraka
Jakie są obawy i przyczyny czyraka? Czyrak na nodze nie jest zbyt piękną ozdobą ciała człowieka. Podobnie zresztą, jak czyrak na pośladku czy w jakiejkolwiek innej części ciała. Skąd w ogóle pojawia się czyrak? Otóż, najczęściej przez bakterie gronkowca złocistego, którego w większości jesteśmy nosicielami. Zazwyczaj objawy czyraka pojawiają się, kiedy organizm się osłabia i staje się mniej odporny. Wówczas bowiem gronkowiec przechodzi do gruczołu łojowego w mieszkach włosowych, ale też ranek na skórze – właśnie tam się namnaża i powoduje stan zapalny. Inne przyczyny powstawania czyraka to:
- niedożywienie,
- wychłodzenie,
- przemęczenie organizmu,
- przebyta infekcja lub choroba.
A może problem czyraka stale nawraca i zmienia się w czyraczność, czyli postać czyraka… przewlekłą? Wówczas problemem może okazać się choroba skóry bądź choroba ogólnoustrojowa. W takim przypadku na nic zda się leczenie domowe – trzeba będzie wybrać się na leczenie specjalistyczne, w gabinecie lekarskim!
Jakie są objawy pojawienia się czyraka na plecach czy na głowie?
Na samym początku czyrak jest zmianą w okolicy mieszka włosowego. Pojawia się więc jako zaczerwienienie bądź rumień w okolicy mieszka, a później pokazuje się tam drobny, fioletowy guzek. Jest on podobny do pryszcza, jednak znacznie twardszy od takiej zwykłej krostki. Nie można pod żadnym pozorem wyciskać tej zmiany! Po niedługim czasie czyrak będzie bolał, a skóra się rozgrzeje i stanie się czerwona. Wówczas możesz odczuć bardzo charakterystyczne dla tej zmiany pulsowanie.
Po ok. miesiącu (do półtora) guzek przekształci się w krostkę, jaka ulegnie martwicy. Następnie, rozpadnie się i wydzieli się z niej martwiczy czop. Nie zapominaj o tym, że czyrak na nodze czy też czyrak na pośladku często pęka sam i opróżnia się, zostawiając tzw. krater. Kiedy więc rana po czyraku się zagoi, najprawdopodobniej zostanie w tym miejscu dość głęboka blizna. Jeśli czyrak nie pęknie – blizna i tak zostanie. Jeżeli „złapiesz” zaś czyraka nawracającego (czyraczność), mogą towarzyszyć mu inne dolegliwości – jak powiększenie węzłów chłonnych albo wysoka gorączka. Wówczas leczenie domowe może… nie pomóc! Jeśli zmagasz się z problemem trądziku, sprawdź także ten artykuł z domowymi sposobami na pryszcze.
Objawy gronkowca skórnego
Objawy zakażenia gronkowcem skórnym widoczne są dopiero wtedy, gdy na skórze pojawiają się niepokojące zmiany. Ogólnie objawy tego zakażenia można podzielić na dwa podstawowe rodzaje – szpitalne i pozaszpitalne. W ramach tych dwóch kategorii medycyna rozróżnia wiele indywidualnych objawów zakażenia gronkowcem.
- Objawy szpitalne:
- zapalenie płuc, które charakteryzuje mocny kaszel i trudności w oddychaniu,
- zakrzepica krwi, a głównymi objawami są dreszcze i gorączka, a także często szybki i nierówny oddech,
- zakażenie rany w trakcie zabiegu chirurgicznego, objawiające się dużym zaczerwienieniem, bólem i nawet obrzękiem,
- zapalenie otrzewnej,
- zapalenie kości i szpiku.
- Objawy pozaszpitalne
- czyraki,
- jęczmienie,
- ropnie,
- liszajec,
- różne wykwity pod skórą,
- osłabienie,
- gorączka,
- ból w miejscach chorobowo zmienionych,
- zapalenie mieszków włosowych.
Większość z tych objawów można zaobserwować u osób o obniżonej odporności. Słaby układ immunologiczny to idealne podłoże do rozwoju gronkowca skórnego. Bakteria wówczas przedostaje się do krwioobiegu i doprowadza do szerokiego zakażenia.
Bibliografia
- B. Nowakowicz-Dębek, Epidemiologia wielolekoopornych szczepów Staphylococcus aureus, Probl. Hig. Epidemiol. 2016.
- Taylor TA., Unakal CG., Staphylococcus Aureus, StatPearls Publishing, Treasure Island (FL) 2017.
- W. Korpysa-Dzirba i wsp., Enterotoksyny gronkowcowe, Zakład Higieny Żywności Pochodzenia Zwierzęcego Państwowego Instytutu Weterynaryjnego, Instytutu Badawczego w Puławach, Życie Weterynaryjne 2012.
- A. Gnanamani, P. Hariharan, and M. Paul-Satyaseela, Staphylococcus aureus: Overview of Bacteriology, Clinical Diseases, Epidemiology, Antibiotic Resistance and Therapeutic Approach, InTech 2017.
- Kmieciak W., Szewczyk E.M., Gatunki koagulazododatnie rodzaju Staphylococcus - taksonomia, chorobotwórczość, Post. Mikrobiol. 2017, 56, nr 2, s. 233–244.
Anna Baranowska
Ukończyła Dziennikarstwo na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kilkuset artykułów o tematyce zdrowotnej i parentingowej. Należy do grona dziennikarzy medycznych jako członkini Stowarzyszenia "Dziennikarski Klub Promocji Zdrowia".
