Rak - Perspektywy i Prognozy
Czas, czas
Jak już pisaliśmy wyżej czas jest ważnym elementem w skutecznym leczeniu czerniaka (im wcześniej wykryjesz rak skóry tym większe szanse na wyleczenie). Nowotwór ten ma duże zdolności to szybkiego tworzenia przerzutów i rozprzestrzeniania się na okoliczne tkanki. Powstawać mogą:
Przerzuty miejscowe:
Przerzuty odległe występują najczęściej w płucach, wątrobie, mózgu oraz kościach.
Największa ilość przerzutów uwidacznia się po 1-2 latach od momentu zachorowania – jest to tzw. szczyt przerzutów. W nielicznych przypadkach zdarza się jednak również iż pojawiają się przerzuty późne, dopiero po upływie 5-10 lat od momentu rozpoznania choroby.
Diagnostyka
Jeśli w obrębie znamienia na naszej skórze zauważymy jakąś zmianę lub coś pojawi się w do tej pory czystym miejscu koniecznie należy udać się do lekarza. Fachowiec pierwszego kontaktu najpewniej skieruje nas w pierwszej kolejności do dermatologa lub onkologa.
Lekarz wizualnie oceni wygląd skóry, może również dokonać badania za pomocą urządzenia optycznego o nazwie – dermatoskop.
Jeśli znamię budzi jakiekolwiek wątpliwości czy istnieje ryzyko, że z czasem rozwinie się z niego zmiana rakowa to lekarz zaleci jego usunięcie wraz z zapasem zdrowej tkanki i odesłanie do badania histopatologicznego.
Całkowicie zakazane jest wykonywanie biopsji lub innych zabiegów, które powodują usunięcie jedynie części komórek ze znamienia w celu przeprowadzenia badań, gdyż taka ingerencja może spowodować szybsze namnażanie się komórek rakowych.
W sytuacji gdy badanie histopatologiczne potwierdzi występowanie czerniaka konieczne jest przeprowadzenie USG okolicznych węzłów chłonnych, które ma uwidocznić ich ewentualne powiększenie i obecność przerzutów.
Jeśli badania potwierdzą wystąpienie przerzutów do węzłów chłonnych należy usunąć wszystkie znajdujące się w okolicy guza pierwotnego.
Rak płaskonabłonkowy skóry – rodzaje
Wyróżniamy dwie odmiany raka płaskonabłonkowego skóry. Odmiana wrzodziejąca związana jest z gorszymi rokowaniami, co ma związek z naciekaniem w głąb okolicznych tkanek. Drugą odmianą raka płaskonabłonkowego jest odmiana brodawkująca. W tym przypadku mamy do czynienia z ograniczonym naciekaniem w głąb tkanek oraz lepszymi rokowaniami. Odmiana brodawkująca powoduje, że zmiany nowotworowe są w znacznie bardziej wyniesione ponad powierzchnię skóry.
Przyczyny raka płaskonabłonkowego skóry są bezpośrednio związane z czynnikami ryzyka rozwoju tego nowotworu skóry. Jedną z najczęstszych przyczyn jest systematyczne wystawianie odsłoniętej skóry na działanie promieniowania UV. Rezygnacja ze stosowania kremów ochronnych z wysokim filtrem, dopuszczanie do powstawania poparzeń słonecznych w wieku dziecięcym i wczesnej młodości, a także korzystanie z solarium w stopniu znacznym zwiększają ryzyko rozwoju raka płaskonabłonkowego oraz innych nowotworów skóry. W przypadku raka płaskonabłonkowego mamy także do czynienia ze znacznym ryzykiem rozwoju zmian na skutek uszkodzeń mechanicznych skóry, jej ciągłego drażnienia np. na skutek zaburzeń objawiających się niekontrolowanym drapaniem lub uporczywym skubaniem skóry.
Na rozwój raka płaskonabłonkowego skóry mają także wpływ niektóre infekcje wirusowe. Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego to kolejna z przyczyn rozwoju zmian nowotworowych, które wywodzą się z komórek nabłonkowych. W przypadku raka płaskonabłonkowego mamy do czynienia z występowaniem stanów przedrakowych, z których powstają zmiany nowotworowe. To m.in. rogowacenie słoneczne oraz leukoplakia. Do rozwoju raka płaskonabłonkowego może również doprowadzić zespół pozakrzepowy, który powoduje powstawanie na skórze np. kończyn dolnych trudno gojących się ran. Wyróżniamy wiele czynników środowiskowych, których działanie przyczynia się do powstawania raka płaskonabłonkowego skóry, jednak równie ważne są uwarunkowania genetyczne. Z tego względu osoby, w których rodzinie został zdiagnozowany złośliwy nowotwór skóry, powinny szczególnie pamiętać o unikaniu czynników ryzyka.